Michelangelo Antonioni

Michelangelo Antonioni
Ilustracja
Michelangelo Antonioni
Data i miejsce urodzenia

29 września 1912
Ferrara

Data i miejsce śmierci

30 lipca 2007
Rzym

Zawód

reżyser, scenarzysta, montażysta, autor

Współmałżonek

Letizia Balboni (1942–1954; rozwód)
Enrica Antonioni (1986–2007; jego śmierć)

Lata aktywności

1942–2004

Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001) Medaglia d'oro ai benemeriti della Cultura e dell'Arte
Strona internetowa

Michelangelo Antonioni, OMRI (ur. 29 września 1912 w Ferrarze, zm. 30 lipca 2007 w Rzymie)[1] – włoski reżyser filmowy, scenarzysta, montażysta i autor. Uznawany za jednego z najwybitniejszych twórców kina autorskiego w historii[2]. Jego dzieła uchodzą za rewolucyjne w kwestii filmowej narracji oraz podejścia do realizmu w kinie[2]. Cechują je powolne ruchy kamery utrzymane w poetyce „slow cinema”, oszczędna gra aktorów i nieraz brak klasycznej linii fabularnej. Do jego najważniejszych filmów zalicza się Przygodę (1960), Noc (1961), Zaćmienie (1962)—nazwane „trylogią alienacji”, Czerwoną pustynię (1964), Powiększenie (1966) oraz Zawód: Reporter (1975).

Największe sukcesy artystyczne święcił w latach 60. XX wieku, niejednokrotnie wzbudzając kontrowersje śmiałością obyczajową swoich dzieł[3]. Antonioni (obok Henriego-Georgesa Clouzot oraz Roberta Altmana) jest jednym z trzech reżyserów w historii kina, którzy otrzymali główne nagrody na trzech najważniejszych festiwalach filmowych w Berlinie, Cannes i Wenecji – zdobył Złotego Niedźwiedzia za Noc (1961), Złotego Lwa za Czerwoną pustynię (1964) i Złotą Palmę za Powiększenie (1967). Co więcej, za Krzyk (1957) otrzymał także główną nagrodę Złotego Lamparta na MFF w Locarno. W 1995 roku podczas 67. ceremonii wręczenia Oscarów otrzymał nagrodę za całokształt twórczości.

Zarys kariery

Początkowo zajmował się filmem dokumentalnym, by od początku lat 50. konsekwentnie tworzyć własny styl ekspresji filmowej w kinie fabularnym. W 1950 nakręcił swój debiutancki film Kronika pewnej miłości. Jednak prawdziwie wielkie sukcesy nadeszły w latach 60. Wtedy to powstała słynna trylogia o samotności, na którą złożyły się filmy: Przygoda (1960), Noc (1961) i Zaćmienie (1962). We wszystkich tych obrazach wystąpiła Monica Vitti, ulubiona aktorka i muza reżysera.

O sukcesie i renomie Antonioniego najlepiej świadczy nagrodzenie jego filmów głównymi nagrodami na wszystkich trzech wiodących światowych festiwalach filmowych. Zdobył Złotego Niedźwiedzia na 11. MFF w Berlinie za Noc, Złotego Lwa na 25. MFF w Wenecji za Czerwoną pustynię[4] oraz Złotą Palmę na 20. MFF w Cannes za swoje najsłynniejsze dzieło – Powiększenie (1966).

W latach 70. reżyser nakręcił głośny film Zawód: reporter (1975), w którym główną rolę zagrał Jack Nicholson. Później Antonioni tworzył jedynie sporadycznie, a jego filmy nie zyskiwały już takiego jak dawniej uznania. W 1995 otrzymał Oscara za całokształt twórczości.

Wybrana filmografia

  • 1943 Ludzie znad Padu (Gente del Po)
  • 1948 Oltre l'oblio
Roma-Montevideo
Nettezza urbana
  • 1949 Ragazze in bianco
Sette canne, un vestito
Bomarzo
Przesąd (Superstizione)
L'amorosa menzogna
  • 1950 La villa dei mostri
La funivia del faloria
Uomini in piú
Kronika pewnej miłości (Cronaca di un amore)
  • 1953 Zwyciężeni (I vinti)
Miłość w mieście (L'amore in città)
Dama bez kamelii (La signora senza camelie)
  • 1972 Chung Kuo – Cina
  • 1975 Zawód: Reporter (Professione: Reporter)
  • 1980 Tajemnica Oberwaldu (Il mistero di Oberwald)
  • 1982 Identyfikacja kobiety (Identificazione di una donna)
  • 1989 Kumbha Mela
  • 1989 Roma '90
12 registi per 12 città
  • 1993 Noto, Mandorli, Vulcano, Stromboli, Carnevale
  • 1995 Po tamtej stronie chmur (Al di là delle nuvole)
  • 2001 Il filo pericoloso delle cose
  • 2004 Spojrzenie Michelangelo (Lo sguardo di Michelangelo)
Eros

Nagrody i nominacje

NagrodaRokKategoriaNominowana pracaWynik
16. MFF w Wenecji1955Srebrny LewPrzyjaciółkiWygrana
MFF w Locarno1957Złoty LampartKrzykWygrana
13. MFF w Cannes1960Nagroda JuryPrzygodaWygrana
11. MFF w Berlinie1961Złoty NiedźwiedźNocWygrana
Nagroda FIPRESCIWygrana
15. MFF w Cannes1962Nagroda Specjalna JuryZaćmienieWygrana
25. MFF w Wenecji1964Złoty LewCzerwona pustyniaWygrana
20. MFF w Cannes1967Złota PalmaPowiększenieWygrana
35. MFF w Cannes1982Nagroda z okazji 35-lecia festiwaluIdentyfikacja kobietyWygrana
40. MFF w Wenecji1983Honorowy Złoty Lew—Wygrana
Nagroda Akademii Filmowej1995Oscar za całokształt twórczości—Wygrana

Przypisy

  1. ↑ Michelangelo Antonioni w bazie Notable Names Database (ang.)
  2. ↑ a b Michelangelo Antonioni wielkim reżyserem był (pol.). 4 grudnia 2009. s. Newsweek. [dostęp 2017-11-20].
  3. ↑ Ale kino+ Michelangelo Antonioni w Ale kino+ (pol.). 17 lipca 2017. s. Ale Kino+ na YouTube. [dostęp 2017-11-20].
  4. ↑ Lista nagrodzonych Złotym Lwem i innymi nagrodami głównymi na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji [2013-06-02]

Linki zewnętrzne

Filmy w reżyserii Michelangelo Antonioniego
1950-59
1960-69
1970-79
1980-89
1990-99
2000-09

Michelangelo Antonioni Cropped.jpg

David di Donatello za najlepszą reżyserię
Honorowe i specjalne Nagrody Akademii Filmowej
1926–1950
1951–1975
1976–2000
od 2001
Honorowy Złoty Lew
1969–1989
1990–2009
2010–

Media użyte na tej stronie

Cordone di gran Croce OMRI BAR.svg
Ribbon of a Cordon Grand Cross of Merit of the Italian Republic
Michelangelo Antonioni Cropped.jpg
Autor: Heinz Trenczak, Licencja: CC0
This is a portion of a photo of Michelangelo Antonioni at the premiere of Jenseits der Wolken on October 29, 1995.
BenemeritiCultura1.png
Ribbon bar of Medaglia d'oro ai benemeriti della Cultura e dell'Arte by Arturolorioli
Michelangelo Antonioni portrait (cropped).jpg
Appartient à l’ensemble documentaire : IconEST2