Mień (rzeka)

Mień
Mienia, Lipianka
Ilustracja
Bulwar Poli Negri nad Mieniem w Lipnie
KontynentEuropa
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
LokalizacjaPojezierze Dobrzyńskie (górny bieg), Kotlina Toruńska
Rzeka
Długość56,3[1] km
Spadek1,8‰[2]
Średni przepływ1,03[3] m³/s (w środkowym biegu)
Źródło
MiejsceJezioro Likieckie[2]
Wysokość130 m n.p.m.[1]
Współrzędne52°55′51,3″N 19°25′42,3″E/52,930917 19,428417
Ujście
RecypientWisła
Miejsce703,6 km rzeki Wisły
Wysokość40 m n.p.m.[1]
Współrzędne52°50′36,6″N 18°54′39,2″E/52,843500 18,910889
Położenie na mapie powiatu lipnowskiego
Mapa konturowa powiatu lipnowskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego

Mień (Mienia, Lipianka[2][4]) – rzeka, prawy dopływ Wisły[2] (w jej dolnym biegu) o długości 56,3 km[1].

Rzeka wypływa z Jeziora Likieckiego, po czym przepływa przez wiele jezior i stawów, ostatecznie uchodząc do Wisły (po prawej stronie) w jej 703,6 km, poniżej Nieszawy[5], znajdującej się na przeciwległym brzegu. Około 96% koryta rzeki znajduje się na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Jedynie krótki, liczący ok. 2 km odcinek, położony jest na terenie województwa mazowieckiego. Rzeka przepływa przez Pojezierze Dobrzyńskie (jest jego główną rzeką) oraz Kotlinę Toruńską (jedynie dolny odcinek Mieni). W górnym i środkowym biegu płynie głównie przez tereny rolnicze, natomiast w dolnym biegu przez lasy iglaste[1]. Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski (MPHP) Mień ma długość 60,3 km. Jej identyfikator to 2794[6]. W planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły z 2011 wydzielone są następujące jednolite części wód powierzchniowych: Mień od wypływu z jez. Likieckiego do wypływu z jez. Skępskiego Małego (PLRW20002327943), Mień od wypływu z jez. Małego do dopł. z Głodowa (PLRW200017279476), Mień od dopł. z Głodowa do dopł. spod Jankowa (PLRW200024279493), Mień od dopł. spod Jankowa do ujścia (PLRW200019279499). Według typologii wód przyjętej w tym planie są to odpowiednio: typ 23 (potok lub strumień na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych), 17 (potok nizinny piaszczysty), 24 (mała i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych) i 19 (rzeka nizinna piaszczysto-gliniasta)[7].

Niewielki fragment rzeki (wraz z otaczającym go obszarem) jest objęty ochroną czynną i krajobrazową, stanowiąc rezerwat Przełom Mieni.

W wykazie hydronimów przygotowanym dla administracji rządowej nazwa „Mień” ma rodzaj gramatyczny męski, a jej dopełniacz to „Mnia”[8]. W różnych opracowaniach nazwa jednak jest traktowana jak żeńska, z dopełniaczem „Mieni”[1].

Charakterystyka hydrograficzna rzeki Mień

Bieg rzeki Mień

Charakterystyka hydrologiczna rzeki Mień

Rzeka Mień odznacza się nieregularnym odpływem, a w okresach suchych wysycha. W górnym biegu, powyżej jezior skępskich, ciek funkcjonuje okresowo[3].

Rzeka jest uboga w zasoby wodne. Wielkość przepływów jest związana z sezonową zmiennością zasilania i warunkami klimatycznymi. Zauważalne jest zróżnicowanie przepływów w poszczególnych miesiącach. Najwyższy miesięczny średni przepływ jest notowany w marcu (średnio 1,57 m³/s), najniższy – w sierpniu (0,69 m³/s). W badaniach wieloletnich stanów wody zauważalne są wezbrania wiosenne i letnie oraz głębokie „niżówki” w okresie letnim i jesiennym. Średni przepływ roczny z wielolecia w środkowym biegu rzeki w przekroju wodowskazowym oblicza się na 1,03 m³/s[3].

Charakterystyka hydrograficzna zlewni rzeki Mień

Zlewnia rzeki Mień jest położona w obszarze dorzecza Wisły, w regionie wodnym Dolnej Wisły. Powierzchnia zlewni wynosi 386 km²[1][3] (według innych danych: 374,7 386 km²[5]). Zlewnia rzeki w przeważającej części jest położona w powiecie lipnowskim, w niewielkim procencie w powiecie toruńskim, rypińskim i sierpeckim[3].

W zlewni Mieni w Gminie Skępe jest zlokalizowanych 3 głównych użytkowników wód powierzchniowych, którzy prowadzą działalność gospodarczą w oparciu o pozwolenia wodno–prawne:

  • Gospodarstwo rolno–rybackie w przysiółku Chałacie,
  • Gospodarstwo Rybackie Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w Żuchowie
  • Zajazd „Kama Kowalski” we wsi Rumunki Skępskie[3].

Największe dopływy prawostronne Mieni

  • Dopływ z jeziora Łąkie – 2,9 km długości[1] (na MPHP – kanał Łąkie[6])
  • Dopływ z Jeziora Lubówieckiego – 6,7 km[1]
  • Młynarka – 12,6 km[1]
  • Dopływ z jeziora Konotopskiego – 6 km[1]
  • Dopływ spod Jankowa – 5,1 km[1]

Największe dopływy lewostronne Mieni

Charakterystyka hydrologiczna zlewni rzeki Mień

W zlewni Mieni zauważalny jest wzrost przepływów w półroczu zimowym niż w półroczu letnim (najwyższe przepływy na wiosnę, ubogie w miesiącach: czerwiec, sierpień i wrzesień)[3].

Jakość wód

Według danych z lat 2016–2019 stan lub potencjał ekologiczny odcinka bliskiego źródła był słaby, a kolejnych odcinków umiarkowany. O tej klasyfikacji zadecydował słaby lub umiarkowany stan bezkręgowców bentosowych, podczas gdy stan pozostałych biologicznych elementów oceny z reguły był lepszy. Stan ichtiofauny w pobliżu ujścia do Wisły był bardzo dobry, ale w odcinku źródłowym umiarkowany. W dolnym biegu stwierdzono przekroczenia norm stanu dobrego dla substancji biogennych – azotu i fosforu. Spośród substancji priorytetowych badanych w 2016 r. stwierdzono przekroczenia – głównie substancji podlegających akumulacji w tkankach zwierząt wodnych: PBDE, rtęci i haptachloru[9].

Jednostki administracyjne w zlewni rzeki Mień

  • Lipno, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Bobrowniki, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Chrostkowo, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Kikół, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Lipno (gmina wiejska), powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Skępe, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Skępe (gmina wiejska), powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Wielgie, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
  • Rogowo, powiat rypiński, województwo kujawsko-pomorskie
  • Czernikowo, powiat toruński, województwo kujawsko-pomorskie
  • Szczutowo, powiat sierpecki, województwo kujawsko-pomorskie[10]

Turystyka

Część rzeki (odcinek zaczynający się od jezior skępskich) jest wykorzystywana do spływów kajakowych. Tor wodny charakteryzuje się malowniczością, znacznym urozmaiceniem (odcinki o charakterze górskim, liczne przeszkody w postaci zwalonych drzew i jazów). Jest to szlak określany w skali trudności jako nieco trudny (ZWC), do Brzeźna – uciążliwy, poniżej – nadzwyczaj uciążliwy (zwłaszcza przy niskim stanie wody)[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Warunki korzystania z wód zlewni rzeki Mień – etap 1 – bilans ilościowy zasobów wodnych. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku. [dostęp 2021-08-19].
  2. ↑ a b c d e Mień – opis szczegółowy. Włocławski Klub Wodniaków PTTK. [dostęp 2021-08-19].
  3. ↑ a b c d e f g h i Prognoza oddziaływania ns środowiska sporządzona na potrzeby zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przesprzennego Gminy Skępe. Biuletyn Informacji Publicznej (BIP) Gminy Skępe. [dostęp 2021-08-20].
  4. ↑ Regina Danysz-Fleszarowa: Polska. Informator geograficzny. T. 1, cz. 1: Fizjografia. Warszawa: Polskie Towarzystwo Geograficzne, 1951, s. 35.
  5. ↑ a b c d e f Wyznaczenie granic obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią w celu uzasadnionego odtworzenia terenów zalewowych, etap II: Mienia. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku. [dostęp 2021-08-20].
  6. ↑ a b c d Mapa Podziału Hydrograficznego Polski w skali 1:10 000, 2014.
  7. ↑ Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły M.P. z 2011 r. nr 49, poz. 549.
  8. ↑ Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 1: Wody płynące, źródła, wodospady. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 90. ISBN 83-239-9607-5.
  9. ↑ Ocena stanu jednolitych części wód rzek i zbiorników zaporowych w latach 2014–2019 na podstawie monitoringu – tabela [xlsx].
  10. ↑ Jednostki administracyjne w zlewni rzeki Mień. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku. [dostęp 2021-08-19].

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Relief location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Lipno - rzeka Mień.jpg
Autor: Kolanin, Licencja: CC BY 3.0
Rzeczka Mień przepływająca przez Lipno
Lipno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lipno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.02 N
  • S: 52.61 N
  • W: 18.89 E
  • E: 19.54 E