Miecław

     Terytorium państwa Miecława

Miecław (Masław, Mojsław, Miesław; zm. 1047) – cześnik króla Mieszka II, następnie władca Mazowsza w czasie wygnania króla, kontestujący władzę Piastów.

Działalność polityczna

Po śmierci króla Mieszka II i ucieczce z kraju na Węgry jego syna, księcia Kazimierza Odnowiciela w kraju zapanował chaos oraz wybuchło w 1038 powstanie ludowe^[1]. W tym czasie Miecław objął władzę na Mazowszu ogłaszając się księciem (1037)^[2]. Założył tzw. „państwo Miecława”. Według ustaleń Mateusza Boguckiego Miecław umocnił swoje panowanie przez emisję własnych monet^[3]. Gdy Kazimierz powrócił w 1039 roku do Polski, Miecław przeciwstawił się mu zbrojnie w 1041 roku, sprzymierzając się z Pomorzanami i Jaćwingami. Konflikt ten znany jest w historiografii polskiej jako „bunt Miecława”. Kazimierz odniósł jednak zwycięstwo w bitwie pod Pobiedziskami na terenie Wielkopolski. Upadła wtedy koncepcja ustanowienia przez Miecława nowej dynastii^[2].

Według Galla Anonima Miecław zginął w 1047 roku w bitwie z wojskami księcia Kazimierza Odnowiciela i posiłkami księcia kijowskiego Jarosława Mądrego. Według przekazu Wincentego Kadłubka Miecław miał zbiec do Prus i dopiero tam zostać zamordowanym^[2].

Geneza imienia

Imię występuje w źródłach jako Meczzlaus, Meczslaus, Meslaus, brzmiało Miecław, z Miecław, Miecisław, czyli ten, który miota sławę. Według hipotezy Stanisława Rosponda, Masław jest skróconą formą niezachowanego w pierwotnym brzmieniu imienia Jimasław, który wtórnie utrzymał się jako Jimisław^[4].

Odniesienia w kulturze

• Miecław jest bohaterem powieści historycznej Józefa Ignacego Kraszewskiego, Masław: powieść z XI wieku, wydanej w 1877 roku^[5].
• Miecław jest jednym z bohaterów powieści Mściwy karzeł i Masław, książę mazowiecki Zygmunta Krasińskiego.
• Miecław jest także bohaterem powieści z gatunku fantastyki historycznej Witolda Jabłońskiego, „Słowo i miecz”. Ukazany jest jako bękart Bolesława Chrobrego oraz wierny wyznawca religii słowiańskiej.

Zobacz też

• Historia Polski (do 1138)
• Reakcja pogańska

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Rospond. Uwagi polemiczne o Mieszku, Masławie i Dąbrówce. „Onomastica”, 1995. Wrocław. 
• Janusz Bieniak: Państwo Miecława. Studium analityczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-16416-4.
• Mateusz Bogucki. Czy istnieją monety Miecława, zbuntowanego cześnika Mieszka II?. „Notae Numismaticae-Zapiski Numizmatyczne”. IX, 2014.