Miecznik (urząd)
Ten artykuł od 2014-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Miecznik (mieczownik) – dworski urzędnik w średniowiecznej Polsce, zawiadujący zbrojownią panującego i noszący przed nim miecz, będący oznaką jego władzy wojskowej.
Od XIV w. miecznik przekształcił się w tytularny urząd dworski (miecznik wielki koronny, od XVI w. także miecznik wielki litewski). Miecznicy poszczególnych księstw (ziem) stali się niskimi w hierarchii urzędnikami ziemskimi.
Tytuły odojcowskie i odmężowskie
Dzieciom miecznika przysługiwały tytuły odojcowskie. Dla synów tytułem takim był miecznikowic[1], a dla córek miecznikówna[2]. Żony miały prawo do tytułu odmężowskiego miecznikowa[2].
Kultura
W kulturze polskiej Miecznik z Kalinowa jest jedną z postaci w operze Straszny dwór z librettem Jana Chęcińskiego i muzyką Stanisława Moniuszki, ojcem głównych kobiecych bohaterek dzieła, Jadwigi i Hanny. To jego i jego praojców dom jest głównym, tytułowym miejscem akcji i ze względu na odwieczną urodę mieszkanek, budzącą zazdrość najbliższych innych panien, przekornie nazwany Strasznym dworem[3].
Zobacz też
- urzędy ziemskie
- urzędy centralne
- miecznictwo - zawód rzemieślnika (płatnerza) wykonującego miecze i inną broń białą