Mieczysław Brożek

Mieczysław Brożek

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	11 kwietnia 1911 Kaniów
Data i miejsce śmierci	29 lutego 2000 Kraków
Profesor
Specjalność: filolog klasyczny
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Doktorat	1939
Profesura	1964
Uczelnia	Uniwersytet Jagielloński
Odznaczenia

Mieczysław Brożek (ur. 11 kwietnia 1911 w Kaniowie, zm. 29 lutego 2000 w Krakowie) – polski filolog klasyczny, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Życiorys

Był synem Ludwika, maszynisty w kopalni węgla, i Marii z Wieczorków, jednym z sześciorga rodzeństwa. Uczęszczał do szkoły ludowej w Czechowicach-Grabowicach, następnie ukończył szkołę średnią (gimnazjum klasyczne) w Pszczynie i w 1931 rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, uwieńczone dyplomem magisterskim w 1936. Bezpośrednio po ukończeniu studiów na macierzystej uczelni został starszym asystentem w Seminarium Filologii Klasycznej. W 1939 obronił przygotowaną pod kierunkiem Tadeusza Sinki rozprawę doktorską De Calliae tragoedia grammatica. Jednocześnie od 1937 uczył łaciny w krakowskich szkołach średnich.

6 listopada 1939 został aresztowany podczas Sonderaktion Krakau; przebywał w Sachsenhausen, a od marca 1940 w Dachau, gdzie doczekał zwolnienia z obozu 15 stycznia 1941. W obozie służył pomocą starszym aresztowanym, m.in. profesorowi Sewerynowi Hammerowi. Po powrocie do Krakowa włączył się w tajne nauczanie, na konspiracyjnym uniwersytecie prowadząc zajęcia z filologii klasycznej. Oficjalnie utrzymywał się z pracy kreślarza w urzędzie geologicznym, zdołał także sprzedać kilka obrazów, wykorzystując umiejętności rozwijane w latach szkolnych (po latach do malowania wrócił na emeryturze, był od 1983 członkiem Stowarzyszenia Plastyków Nieprofesjonalnych Ziemi Krakowskiej, w czerwcu 1984 wystawiał swoje prace w Klubie Środowiskowym „Zaułek” w Krakowie).

Po wojnie pozostał związany z Uniwersytetem Jagiellońskim; był kolejno starszym wykładowcą i adiunktem w Seminarium Filologii Klasycznej (które faktycznie uruchamiał po przerwie wojennej w lutym 1945), docentem (1955), profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Filologii Klasycznej (1964). W 1972 otrzymał nominację na profesora zwyczajnego. W latach 1967-1977 kierował Katedrą Filologii Klasycznej, w latach 1954-1956 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Filologicznego. W 1981 przeszedł na emeryturę.

W dorobku miał publikacje z zakresu literatury greckiej i łacińskiej (m.in. Historia literatury łacińskiej w starożytności. Zarys, 1961) oraz wczesnonowożytnej (O łacińskich elegiach Jana Kochanowskiego, 1991). Tłumaczył literaturę grecką (Pindar, Sofokles, Polibiusz, Plutarch) i łacińską (Terencjusz, Liwiusz, Lukan, Stacjusz), także dzieła Kopernika i Retyka. Był autorem wierszy po łacinie, za które wyróżniony został w 1962 przez Holenderską Akademię Nauk; część z wierszy powstała na cześć wybitnych filologów, np. Tadeusza Zielińskiego, Stanisława Pigonia, Zenona Klemensiewicza. W Polskim Słowniku Biograficznym zamieścił życiorys śląskiego literata, folklorysty i działacza społeczno-politycznego ks. Emanuela Grima (tom VIII).

Był wieloletnim (od 1936) członkiem Polskiego Towarzystwa Filologicznego, m.in. sekretarzem (1937–1951) i przewodniczącym (1962–1976) Koła Krakowskiego; zasiadał też przez jakiś czas w Zarządzie Głównym Towarzystwa, które nadało mu członkostwo honorowe. Od 1946 był współpracownikiem Komisji Filologii Klasycznej Polskiej Akademii Umiejętności, w 1990 został przyjęty w poczet członków reaktywowanej Akademii. Brał też udział w pracach Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej Polskiej Akademii Nauk oraz Komisji Historyczno-Literackiej Oddziału Krakowskiego PAN. Uczestniczył w szeregu kongresów międzynarodowych (m.in. Rzym, Jena, Budapeszt). Odznaczony został m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974), Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1974), Medalem 40-lecia Polski Ludowej (1984), tytułem "Zasłużonego Nauczyciela PRL" (1978), Odznaką Grunwaldzką oraz Medalem Merentibus.

Mieczysław Brożek był dwukrotnie żonaty. Z Anną z domu Fara miał troje dzieci (syn Krzysztof, ur. 1939, córka Maria, ur. 1942, i syn Celestyn, ur. 1946), z Krystyną z Weyssenhoffów miał syna Jana (ur. 1970). Zmarł 29 lutego 2000 w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Mieczysław Brożek (1911-2000) biografia ze zdjęciem
• Marek Starowieyski, Wstęp, w: Aureliusz Prudencjusz Klemens, Wieńce męczeńskie (Peristephanon), przekład Mieczysław Brożek oraz inni tłumacze, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006, s. 13 (wersja elektroniczna, dostęp: 17 kwietnia 2009)
• Jerzy Starnawski, Mieczysław Brożek, w: Słownik badaczy literatury polskiej, tom V (redaktor Jerzy Starnawski), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2002, s. 47-51
• Wyrok na Uniwersytet Jagielloński 6 listopada 1939 (pod redakcją Leszka Hajdukiewicza), Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1989, s. 135-136 (z fotografią)
• Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja 3, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1993, s. 77