Mieczysław Czaja

Mieczysław Czaja
Data i miejsce urodzenia

12 kwietnia 1903
Gorlice

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 1958
Lasy Krynickie, leśnictwo Nawojowa

Profesor
Alma Mater

Akademia Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie

Doktorat

1929

Profesura

1954

Polska Akademia Nauk
Status

członek korespondent

Uczelnia

Uniwersytet Wileński
Uniwersytet Jagielloński
SGGW

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Mieczysław Czaja (ur. 12 kwietnia 1903 w Gorlicach, zm. 30 grudnia 1958 w Lasach Krynickich w leśnictwie Nawojowa[1]) – polski biolog, prof. zw. dr hab. nauk weterynaryjnych, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa[2].

Życiorys

Jego rodzicami byli nauczyciele Józef Czaja i Wanda Czaja z Leszczyńskich[2]. W 1921 ukończył szkołę średnią w Nowym Targu; studiował w latach 1921–1926 na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie[2], a kontynuował na Uniwersytecie Leibniza w Hanowerze. W 1929 obronił pracę doktorską. W latach 1927–1939 był kierownikiem zootechnicznych Zakładów Doświadczalnych początkowo w Mużyłowie (okolice Tarnopola), następnie 1930 w Pińczowie i od 1930 w Świsłoczy (powiat Wołkowysk)[2]. W latach trzydziestych współpracował z Izbami Rolniczymi w Białymstoku, Brześciu n. Bugiem i Wilnie, a od 1932 wykładał także hodowlę owiec na Uniwersytecie Wileńskim[2]. W czasie okupacji niemieckiej był inspektorem hodowli owiec w Krakowskiej Izbie Rolniczej[2]. W 1945 został doktorem habilitowanym i otrzymał stanowisko docenta, a w 1950 został profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego[3]. W 1952 rozpoczął pracę w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, do 1958 kierował tam Katedrą Szczegółowej Hodowli Zwierząt[3]. Równocześnie od 1955 przez dwa lata kierował Zakładem Genetyki Zwierząt Domowych Polskiej Akademii Nauk[4], a od 1957 Zakładem Hodowli Doświadczalnej Zwierząt PAN. W 1954 został profesorem zwyczajnym. Od 1952 przez pięć lat pełnił funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa oraz był organizatorem Instytutu Zootechniki w Krakowie. Prowadził prace hodowlane, głównie dotyczące owiec – stworzył rasę owcy zwaną górską owcą polską, a także bydła czerwonego polskiego (poprawienie jego pogłowia czerwonym bydłem duńskim)[3]. Należał do inicjatorów hodowli tarpana w Popielnie oraz rozpoczęcia restytucji łosia w Puszczy Kampinoskiej[5]. Członek korespondent PAN.

Zmarł nagle na atak serca widząc bezprawny wyrąb cennego drzewostanu w lesie koło Nawojowej[6]. Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim (kw. LXVII, rz. płn. 2. gr. 3, Aleja Zasłużonych)[7].

Grób prof. Mieczysława Czai na Cmentarzu Rakowickim

Odznaczenia

Przypisy

  1. Czaja Mieczysław, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-25].
  2. a b c d e f Home, www.klubgorliczan.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  3. a b c Czaja Mieczysław – Zapytaj.onet.pl, portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  4. Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN.
  5. Uniwersytet Jagielloński, In memoriam. uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-24)]..
  6. Mieczysław Czaja w Encyklopedii Tatrzańskiej.
  7. na stronie Lista pamięci UJ.
  8. M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 1007.

Bibliografia

  • Nota biograficzna Władysława Bielańskiego. W: Tadeusz Wośkowski: Dzieje studiów rolniczo-lasowych w ośrodku lwowsko-dublańskich. Warszawa: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, 2011, s. 34. ISBN 978-83-932996-0-7. [dostęp 2016-03-03].
  • Bochenek Adam Wawrzyniec. W: Słownik biologów polskich. Stanisław Feliksiak (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 108–109. ISBN 83-01-00656-0.

Media użyte na tej stronie

Grób prof. Mieczysława Czai.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób prof. Mieczysława Czai na Cmentarzu Rakowickim