Mieczysław Dzikowski
Portret z rękopisu Odgrzewanej miłości, 1895 | |
Data i miejsce urodzenia | 29 października 1837 Płock |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 16 maja 1900 Lwów |
Dziedzina sztuki | powieść, dramat |
Ważne dzieła | |
Nasze życie |
Mieczysław Dzikowski h. Doliwa (ur. 29 października 1837 w Płocku, zm. 16 maja 1900 we Lwowie) – polski dramaturg, powieściopisarz, dziennikarz.
Życiorys
Urodził się w Płocku w Królestwie Polskim jako syn Antoniego, oficera, i Martyny z Chamskich[1](zm. młodo). Antoni Dzikowski, prawd. aptekarz, w 1851 r. otrzymał nominację na porucznika Wojska Polskiego w Królestwie Polskim.
Mieczysław Dzikowski brał udział w Powstaniu Styczniowym, po którym przez sześć lat przebywał na emigracji w Paryżu i Dreźnie[2]. Po powrocie do ojczyzny poświęcił się pracy literackiej i dziennikarskiej.
Praca zawodowa
Jako literat używał pseudonimów „Chamski”, „Żegota—Krzywdzic”, „Bendlikon”. Jego dzieła literackie wymienia K. Estreicher w Bibliografii polskiej XIX wieku.
Założył popularne periodyki[2]:
- „Dziennik dla wszystkich”
- „Kolce”[3], czasopismo satyryczno-humorystyczne wyd. w Warszawie
- „Goniec”
- „Iskra”
- „Tygodnik Narodowy”
Był też korespondentem „Wieku” i „Głosu Narodu”, gdzie dawał się poznać po ciętym piórze. Ostatnim redagowanym przez Mieczysława Dzikowskiego periodykiem był „Tygodnik Narodowy”.
Pracy dramaturgicznej poświęcił się w ostatnich latach życia. Dwie sztuki: Zdrowi i pokaleczeni oraz Odgrzewana miłość osnute na tle patriotycznym wystawiano na scenach polskich. Mniejszego powodzenia zaznała komedia Krew nie woda.
Działał też na polu krytyki teatralnej.
Twórczość
Jego sztuki wystawiane były w Warszawie, Krakowie i Lwowie[4]. Twórczość Dzikowskiego wymienia Estreicher[5] i prasowe notki pośmiertne[6][7].
Są to powieści:
- Dziewczyna, 1887
- Z niedalekiej przeszłości, nowela, Chicago 1878
- Bez szczęścia, nowela 1878
- Nasze życie czyli Polki—bohaterki, powieść z okresu Powstania Styczniowego, 1877, wyd. III Lwów 1902
komedie:
- Kartka wycięta, 1892
- Zdrowi i pokaleczeni, 1895, wystawiona na scenie lwowskiej pod ps. Krzywdzica
- Odgrzewana miłość, 1896, j.w.
- Krew nie woda (prawd. nie ukazała się drukiem, ale była wystawiana w Krakowie)
- On, jednoaktówka
inne dzieła:
- Szymon Konarski, poemat dram., wyd. w Niemczech 1867
- List otwarty do redakcji Trybuny we Lwowie, 1891
Niektóre komedie Mieczysława Dzikowskiego uważane były przez krytyków za pikantne.
Życie rodzinne
Z małżeństwa z Emilią z Schoenów (zmarłą w Polance Karol pod Krosnem w 1934 roku) pozostawił syna Stanisława (ur. 1884, Lwów), literata, i Zofię (ur. 1874, Warszawa; zm. 1932, Lwów), zamężną z Edmundem Kolbuszowskim — dziennikarzem i literatem.
Zmarł przed południem, dnia 16 maja 1900 roku we Lwowie i pochowany został w grobowcu rodziny Korab Kolbuszowskich na Cmentarzu Łyczakowskim (grobowiec zachowany). Przytoczyć można notkę prasową z „Gazety Narodowej”[8]:
Pogrzeb odbył się w piątek przy bardzo licznym udziale wiernych. Kondukt żałobny prowadził ks. proboszcz Stopczyński w asyście dwóch księży, a za trumną, prócz rodziny zmarłego postępowało liczne grono dziennikarzy i literatów lwowskich oraz niemal wszyscy artyści teatru lwowskiego z dyrektorem p. Hellerem na czele.
Bibliografia
- Notka prasowa o śmierci, [w:] „Gazeta Narodowa” 1900, nr 135, s. 3.
- Mieczysław Chamski-Dzikowski, [w:] „Gazeta Lwowska” 1900, nr 113, s. 3.
- Mieczysław Chamski-Dzikowski, [w:] Józefa Czecha kalendarz krakowski na rok 1901, s. 88.
Przypisy
- ↑ Akt urodzenia parafii rzymskokatolickiej w Płocku nr 59/1838, Archiwum Państwowe w Płocku.
- ↑ a b Józefa Czecha kalendarz krakowski na rok 1901, s. 88.
- ↑ KOLCE, Edukateria.pl
- ↑ Wzmianka w: T. Pawlikowski, Listy do Konstancji Bednarzewskiej, Kraków 1980.
- ↑ K. Estreicher, Bibliografia polska XIX wieku, wyd. 1967.
- ↑ „Gazeta Narodowa” 1900, nr 135.
- ↑ „Gazeta Lwowska” 1900, nr 113.
- ↑ „Gazeta Narodowa” 1900, nr 138, s. 2.
Linki zewnętrzne
- Dzieła Mieczysława Dzikowskiego w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Autor: Apaw, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec Kolbuszowskich na Cm. Łyczakowskim we Lwowie. Zdjęcie wykonane w lipcu 1994 r. W grobowcu pochowani są też Dzikowscy.
Portret w ołówku wykonany na stronie tytułowej komedii w 4 aktach "Odgrzewana miłość" (rękopis), autorstwa Mieczysława Chamskiego-Dzikowskiego