Mieczysław Gawlik

Mieczysław Gawlik
Data i miejsce urodzenia3 czerwca 1883
Wołoska Wieś
Data i miejsce śmierci29 stycznia 1928
Lwów
Zawód, zajęciehistoryk, nauczyciel
Narodowośćpolska
Tytuł naukowydoktor
Alma MaterUniwersytet Lwowski

Mieczysław Gawlik[1] (ur. 3 czerwca 1883 w Wołoskiej Wsi, zm. 29 stycznia 1928 we Lwowie) – polski historyk, profesor gimnazjalny.

Życiorys

Urodził się 3 czerwca 1883 w Wołoskiej Wsi koło Bolechowa[2][3][4]. Był wyznania rzymskokatolickiego[2]. Kształcił się w C. K. IV Gimnazjum we Lwowie, gdzie w 1902 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości[5][3][4]. Od 1903 do 1908 odbył studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego o specjalności historii i geografii pod opieką naukową profesorów Ludwika Finkel i Bronisława Dembińskiego[3][4][6]. Podczas studiów został członkiem zwyczajnym Towarzystwa Czytelni Akademickiej we Lwowie oraz sekretarzem zarządu Akademickiego Kółka Historycznego[7]. Na lwowskiej uczelni uzyskał stopień doktora[2][8][8] z zakresu historii Polski[6].

15 października 1906 podjął pracę w szkolnictwie[2]. W części roku szkolnego 1906/1907 jako zastępca nauczyciela pracował w C. K. Gimnazjum w Dębicy[9]. Z Dębicy 3 marca 1907 został przeniesiony do C. K. Gimnazjum w Jarosławiu[10]. Wkrótce potem, 9 listopada 1907 złożył egzamin nauczycielski[2] z zakresu historii i geografii[6]. W gimnazjum jarosławskim uczył geografii, historii powszechnej, dziejów ojczystych (kraju rodzinnego), prowadził koło historyczne[11][12][13][14]. 12 września 1910 został przeniesiony do C. K. Szkoły Realnej w Żywcu[15]. Około 1910/1911 pracował w Horodence[6]. Od 1911 do 1913 uczył w Tłumaczu[3][16][4][6]. Później był profesorem w C. K. II Gimnazjum w Stanisławowie, w którym uczył historii, geografii, kaligrafii[17][18].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości sprawował stanowisko dyrektora Polskiego Prywatnego Gimnazjum Koedukacyjnego w Horodence[19][3]. Wówczas był przewodniczącym koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Horodence[20]. Do 1924 był dyrektorem Polskiego Prywatnego Gimnazjum Koedukacyjnego w Borszczowie[21][22][23][8][3]. Uczył tam geografii i historii[21]. Latem 1924 został przeniesiony (formalnie z II Gimnazjum w Stanisławowie) na stanowisko profesora w VIII Państwowym Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego[24] (do Lwowa powrócił celem poświęcenia się pracy naukowej)[3]. Uczył tam historii i geografii[25]. Z powodu trudnych warunków materialnych rownolegle pracował jako nauczyciel w innych lwowskich zakładach: w Seminarium Nauczycielskim Żeńskim[26], szkołach prywatnych i na kursach dokształcających[3].

Publikował prace naukowe w formie monografii historycznych, a także wydawał artykuły i rozprawy, drukowane w „Kwartalniku Historycznym” oraz na łamach prasy lwowskiej (dotyczyły historii Kozaczyzny, stosunków polsko-moskiewskich oraz ruchu historyczno-naukowego ruskiego i rosyjskiego)[3][16]. Przez wiele lat gromadził również materiały do historii zbójnictwa na Podkarpaciu[16]. Od lat studenckich był działaczem oświatowym[16]. Był członkiem zarządu Koła Lwowskiego Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych[4][3]. Należał także do Towarzystwa Historycznego[27].

We Lwowie zamieszkiwał przy ulicy Kochanowskiego 8[23]. Zmarł nagle 29 stycznia 1928 we Lwowie na serce w wieku 44 lat[23][16][28][3][8]. Został pochowany we Lwowie[3]. W pogrzebie uczestniczył m.in. abp Józef Teodorowicz, a nad grobem przemawiał August Paszkudzki z TNSW[3][4]. We wspomnieniu na łamach „Gazety Lwowskiej” Mieczysław Gawlik został określony mianem jednego z najgodniejszych i najlepszych reprezentantów zawodu profesorskiego[16]. Był żonaty z Anną z domu Stefanowicz, miał dwie córki[16].

Publikacje

Przypisy

  1. ↑ W ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Miezislaus Gawlik”.
  2. ↑ a b c d e Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 102.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Z kraju. Ś. p. dr. Mieczysław Gawlik. „Kurier Warszawski”. Nr 36, s. 13, 5 lutego 1928. 
  4. ↑ a b c d e f g h Z żałobnej karty. Ś. p. dr. Mieczysław Gawlik. „Przegląd Pedagogiczny”. Z. 13, s. 306-307, 31 marca 1928. 
  5. ↑ Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1902. Lwów: 1902, s. 93.
  6. ↑ a b c d e Alicja Puszka: Nauczyciele historii i geografii państwowych szkół średnich w Galicji w okresie autonomii (1868-1914). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1999, s. 285. ISBN 83-87703-59-1.
  7. ↑ Sprawozdanie Czytelni Akademickiej we Lwowie za rok administracyjny 1903/4. Lwów: 1904, s. 16, 79.
  8. ↑ a b c d Kronika. Wspomnienie pośmiertne. „Wiadomości Jarosławskie”. Nr 1, s. 5, 5 lutego 1928. 
  9. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Dębicy za rok szkolny 1907/08. Tarnów: 1908, s. 6.
  10. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1907. Jarosław: 1907, s. 5.
  11. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1907. Jarosław: 1907, s. 2, 4.
  12. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1908. Jarosław: 1908, s. 1, 4.
  13. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1909. Jarosław: 1909, s. 2, 4.
  14. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1910. Jarosław: 1910, s. 2, 4, 25.
  15. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1911. Jarosław: 1911, s. 39.
  16. ↑ a b c d e f g Kronika. Śp. Mieczysław Gawlik. „Gazeta Lwowska”. Nr 25, s. 4, 31 stycznia 1928. 
  17. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1021.
  18. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji II. Gimnazjum Państwowego w Stanisławowie za rok szkolny 1920/21. Stanisławów: 1911, s. 3.
  19. ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 158.
  20. ↑ Sprawozdanie Zarządu Głównego T. S. L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za rok 1924. Kraków: 1925, s. 41.
  21. ↑ a b Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 332.
  22. ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 167.
  23. ↑ a b c Polonia Restituta dla Baden Powella. „Słowo Polskie”. Nr 30, s. 5, 31 stycznia 1928. 
  24. ↑ Wiadomości osobiste. Zmarli. „Dziennik Urzędowy dla Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 4, s. 217, 30 września 1924. 
  25. ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 139.
  26. ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 370.
  27. ↑ Alicja Puszka: Nauczyciele historii i geografii państwowych szkół średnich w Galicji w okresie autonomii (1868-1914). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1999, s. 222, 223. ISBN 83-87703-59-1.
  28. ↑ Wiadomości osobiste. Zmarli. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 4, s. 153, 25 kwietnia 1928. 
  29. ↑ Projekt unii rosyjsko-polskiej w drugiej połowie XVII wieku. worldcat.org. [dostęp 2020-04-21].
  30. ↑ Projekt unii rosyjsko-polskiej w drugiej połowie XVII wieku. worldcat.org. [dostęp 2020-04-21].
  31. ↑ Na wschodniej rubieży : (z przeszłości Rusi Czerwonej). worldcat.org. [dostęp 2020-04-21].
  32. ↑ Konieczność wprowadzenia historii kultury polskiej jako przedmiotu obowiązkowego w planach i nauczaniu w szkołach średnich. worldcat.org. [dostęp 2020-04-21].
  33. ↑ Kultura Polski; (wypisy żródłowe). worldcat.org. [dostęp 2020-04-21].
  34. ↑ Książki, czasopisma. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 2, s. 88, 25 lutego 1926. 
  35. ↑ Pytania i odpowiedzi z historji : polski i powszechnej (101 tematów maturycznych) : dla użytku abiturjentów i uczniów wyższych klas szkół średnich. worldcat.org. [dostęp 2020-04-21].

Linki zewnętrzne