Mieczysław Kałuża
Mieczysław Kałuża w mundurze PSP na Zachodzie. | |
major pilot | |
Data i miejsce urodzenia | 14 maja 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 6 maja 1960 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca | PLL LOT |
Odznaczenia | |
Mieczysław Ludwik Kałuża (ur. 14 maja 1912[1][2] w Wieluniu, zm. 6 maja 1960 tamże) – major pilot Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Życiorys
W latach 1933–1936 był słuchaczem Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie (IX promocja). Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 15 października 1936 i 22. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[1][2]. Został wcielony do 6 pułku lotniczego we Lwowie i przydzielony do 64 eskadry liniowej na stanowisko obserwatora[3]. W 1938 ochotniczo przenosi się do 213 eskadry bombowej z 1 pułku lotniczego. Do 217 eskadry bombowej trafia 23 czerwca 1939, w jej składzie zastaje go wybuch II wojny światowej[4].
W kampanii wrześniowej 1939 walczył jako pilot samolotu PZL.37 Łoś. 4 września pilotuje Łosia nr 72.115 podczas lotu przebazowującego na lotnisko Starawieś k. Węgrowa[5]. Lot 7 września na Łosiu nr 72.118 (dowódca ppor. obs. Andrzej Wiśniewski) kończy się przedwcześnie z powodu uszkodzenia samolotu. W wyprawie 8 września bombarduje niemieckie oddziały pancerne znajdujące się na wschód od miejscowości Różan (skład załogi: ppor. obs. Adam Schultz, strzelcy kpr. Tadeusz Dudek i kpr. Tadeusz Kiełpiński)[6].
W dniu 15 września 1939 o godz. 5:40 startuje z lotniska Wielick na rozpoznanie celów w obszarze Lublin–Kraśnik–Annopol na Łosiu nr 72.102 (załoga: por. obs. Jan Pawelski, strzelcy kpr. Tadeusz Dudek i kpr. Tadeusz Kiełpiński). Tuż po starcie, przelatując na wysokości ok. 500 metrów nad torem kolejowym Kowel–Łuck w okolicy osady Perespa – przy stacji kolejowej Antonówka k. Sarn zostaje zestrzelony przez polską artylerię przeciwlotniczą. Z całej załogi ratuje się tylko pilot[7]. Według zeznań, lewy silnik Łosia załadowanego bombami został zapalony już pierwszą serią strzałów.
Przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do RAF. Otrzymał numer służbowy 76649[4]. W Anglii latał w dywizjonie 300, 307 i 305. Odbył trzy pełne tury lotów bojowych[8]. W 1943 podczas odpoczynku operacyjnego był instruktorem. W marcu 1944 latał w załodze z porucznikiem radio–nawigatorem Zbigniewem Groszkiem. Jako dowódca eskadry „A” dowodził nią podczas słynnego lotu, w którym zniszczono bazę szkoleniową niemieckich sabotażystów w zamku Chateau Maulney nad Loarą[5]. Od 10 października 1944 pełnił w dywizjonie funkcję dowódcy eskadry „B”[9]. 23 stycznia 1946 przeniesiony do Blackpool.
Po zakończeniu wojny wrócił do Polski. Pracował przez pewien czas w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie, a po zwolnieniu z wojska między innymi w służbie nawigacyjnej PLL LOT[10]. Zmarł 6 maja 1960 w Wieluniu, gdzie też został pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim przy ulicy 3 Maja[11]. Z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Wielunia park przy ulicy Wojska Polskiego otrzymał jego imię[12].
Awanse
- podporucznik – 15 października 1936
- porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 lutego 1939
- kapitan – 1 marca 1943
- major – ?
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 9096
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Distinguished Flying Cross
Przypisy
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 220.
- ↑ a b Pawlak 2009 ↓, s. 155.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 787.
- ↑ a b Krzystek 2012 ↓, s. 258.
- ↑ a b Pawlak 1991 ↓, s. 203.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 205.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 206.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 536.
- ↑ Zieliński 2004 ↓, s. 57.
- ↑ Skrzydlata Polska 37'1960 ↓, s. IV.
- ↑ Mieczysław Ludwik Kałuża. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-02-05]. (pol.).
- ↑ Towarzystwo Przyjaciół Wielunia. bibliotekapubliczna.wielun.pl. [dostęp 2020-02-05]. (pol.).
Bibliografia
- Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Józef Zieliński: 305 Dywizjon Bombowy Ziemi Wielkopolskiej i Lidzkiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Warszawa: "Bellona", 2004. ISBN 83-11-09813-1. OCLC 830544805.
- Mjr pil. Mieczysław Kałuża. „Skrzydlata Polska”. 37/1960, 11 września 1960. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
Media użyte na tej stronie
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Royal Air Force Roundel
Naramiennik majora Sił Powietrznych RP.
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY 3.0
United Kingdom Distinguished Flying Cross ribbon
Mieczysław Kałuża w mundurze Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie.