Mieczysław Madejski
| ||
Mieczysław Madejski z wnuczką Ireną (2011) | ||
Data i miejsce urodzenia | 26 czerwca 1923 Warszawa | |
Data i miejsce śmierci | 16 grudnia 2020 Sea Cliff | |
Zawód, zajęcie | inżynier, działacz polonijny | |
Odznaczenia | ||
Mieczysław Madejski (ur. 26 czerwca 1923 w Warszawie, zm. 16 grudnia 2020 w Sea Cliff) – polski i amerykański inżynier, powstaniec warszawski, działacz polonijny w USA.
Życiorys
Był synem Aleksandra i Heleny z Radzimirskich. W 1939 roku ukończył 4. klasę Gimnazjum im. Mikołaja Reja[1].
II wojna światowa
1 września 1939 roku zgłosił się do prac przy obronie przeciwlotniczej. W czasie obrony Warszawy – mając 16 lat – zajmował się wieloma pracami wspierającymi obronę (gaszenie pożarów, kopanie rowów, dowożenie wody).
W czasie okupacji kontynuował naukę, jednocześnie zajmując się sabotażem. Początkowo uczył się w technikum samochodowym przy ul. Boboli, po jego ukończeniu w 1942 roku został przyjęty na wydział mechaniczny Wyższej Szkoły Technicznej (Höhere Technische Fachschule).
Już w styczniu 1940 roku wraz z kolegami z harcerstwa przyłączył się do ZWZ, został zaprzysiężony i przyjął pseudonim „Marek”[1]. Po zaprzysiężeniu został przyjęty do tajnej podchorążówki, w której zaczął specjalizować się w pracy sapera.
Równocześnie brał udział w akcjach sabotażowych, w szczególności:
- podpalanie zakładów produkujących na potrzeby wojska,
- podpalanie garaży żandarmerii przy ul. Podchorążych,
- wysadzanie pociągów: dwukrotnie pociągi z zaopatrzeniem na wschód, oraz pociąg „Urlaubzug” na zachód z Niemcami udającymi się na urlop do Rzeszy.
Na kilka dni przed powstaniem warszawskim dostał rozkaz koncentracji broni w opuszczonym budynku przy Ogrodzie Saskim. 1 sierpnia pluton „Topolnicki” – którego był dowódcą – dostał rozkaz uwolnienia innego oddziału przy ul. Dzielnej. Oddziałem tym okazało się dowództwo powstania. Następnie jego pluton brał udział w uwolnieniu ok. 350 Żydów z obozu „Gęsiówka”. W czasie walk z Niemcami w trakcie rozpoznania okolic Cmentarza Powązkowskiego został ranny, co zmusiło go do chwilowego wycofania się z walk i przekazania dowództwa plutonu[1].
W czasie walk powstańczych był 3 razy ranny.
Po II wojnie światowej
Starał się kontynuować naukę na Politechnice Warszawskiej, ale już w grudniu 1945 roku został aresztowany. Po zwolnieniu z 3-miesięcznego aresztu ukończył Politechnikę Warszawską, choć początkowo był zarejestrowany na Politechnice Łódzkiej. Pracował jako inżynier przy odbudowie Warszawy, potem w Przedsiębiorstwie Budowy Kopalń Surowców Chemicznych i w Wytwórni Kosmetyków „Uroda”.
W 1969 roku udało mu się wyjechać za granicę. Pozostał na emigracji, zamieszkał w Sea Cliff w stanie Nowy Jork. W Stanach pracował jako inżynier specjalizujący się w aparaturze medycznej. Przeszedł na emeryturę w 1993 roku. Pierwszy raz przyjechał do Polski w 2004 roku, do końca życia aktywnie uczestniczył w pracach Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie.
Od 1996 roku był prezesem nowojorskiego oddziału Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej[1].
Odznaczenia
Został odznaczony:
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski („za wybitne zasługi w działalności na rzecz środowisk polonijnych i kombatanckich w USA”, 2019)[2]
- Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski („za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz środowisk kombatanckich”, 2008)[3]
- Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Krzyżem Armii Krajowej
- Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939”
- Medalem Wojska (Londyn)
- Medalem „Pro Memoria”
- Odznaką Honorową Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (nr 79)
- Złotą Odznaką Honorową Stowarzyszenia Polskich Kombatantów
- Medalem pamiątkowym z okazji 70. rocznicy Powstania Warszawskiego
Życie prywatne
W dzieciństwie mieszkał w Warszawie przy ul. Puławskiej, potem przy ul. Częstochowskiej, po wojnie – na Sadybie (1959–1969). Ożenił się z Ireną Woś w 1949 roku i miał z nią syna, Grzegorza Madejskiego (ur. w 1951 roku).
Przypisy
- ↑ a b c d Elżbieta Popławska. Nic nie może zmienić mojej polskiej duszy – wywiad z Mieczysławem Madejskim. „Nowy Dziennik (Polish Daily News)”, 2011-08-09. Nowy Jork: Bicentennial Publishing Co., Inc. ISSN 1064-8402 (pol.). [dostęp 2011-08-09].
- ↑ M.P. z 2019 r. poz. 1095
- ↑ M.P. z 2008 r. poz. 109
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1941) nadany dwukrotnie.
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Baretka: Warszawski Krzyż Powstańczy
Baretka: Medal pamiątkowy z okazji 70. rocznicy Powstania Warszawskiego – ustanowiony i nadawany przez Związek Powstańców Warszawskich.
Baretka: Medal Za udział w wojnie obronnej 1939
Baretka: Odznaczenie Pamiątkowe "Za zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej" – Polska.
Baretka Medalu "Pro Memoria"
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Mieczysław Madejski z wnuczką, Ireną Madejską