Mieczysław Nartowski

Mieczysław Nartowski
Grób rodziny Nartowskich i Kaszowskich na Cmentarzu Rakowickim

Mieczysław Marian Maria Ludwik Trzaska-Nartowski (ur. 15 sierpnia 1868 w Kowalowach, zm. 13 listopada 1929 w Krakowie) – polski lekarz neurolog i psychiatra, działacz polityczny.

Życiorys

Jego opiekunem był Teofil Trzaska-Nartowski zamieszkały w Jaśle, potem w Białej i Wadowicach; ojciec Mieczysława zmarł w 1876 roku. Ukończył szkołę podstawową i średnią w Jaśle, następnie wstąpił na Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego, studiował od 1890 do 1896. Tytuł doktora wszechnauk medycznych otrzymał 15 lutego 1896 roku[1]. W latach 1893/1894–1894/1895 korzystał ze stypendium Franciszka Zawadzkiego[2]. W 1897 roku asystent w poliklinice chorób nerwowych Emanuela Mendla i w klinice chorób umysłowych Friedricha Jolly’ego w Berlinie. Współpracował tam z Maxem Bielschowskym. Następnie praktykował w klinice Edwarda Korczyńskiego.

Był właścicielem prywatnej lecznicy nerwowo chorych przy Radziwiłłowskiej 33[3]. Leczyli się u niego Bolesław Prus i Władysław Reymont[4][5]. Był działaczem Polskiego Związku Narodowego, organizacji o charakterze chrześcijańsko-narodowym. Bez powodzenia kandydował w wyborach do Rady Państwa w czerwcu 1911[6]. Miał dwóch synów, Antoniego i Jana – obaj zmarli w 1920 roku[7]. Zmarł w 1929 roku, pochowany został w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Rakowickim[1].

Autor ponad 50 prac naukowych z dziedziny neurologii, psychiatrii i dietetyki. Jego tłumaczenie podręcznika Cohna (Elektrodiagnostyka i elektroterapia dla użytku uczniów i lekarzy, 1901) było pierwszym podręcznikiem elektrodiagnostyki w języku polskim[8]. Był też autorem pierwszego polskiego podręcznika radiologii (Promienie Roentgena i ich zastosowanie do celów rozpoznawczych i leczniczych, 1900)[1].

Wybrane prace

  • Przyczynek do etyologii porażeń mózgowych u dzieci. Przegląd Lekarski, 1897
  • Wykłady neuropatologii i psychiatryi w Berlinie. Przegląd Lekarski 8 (15, 16), 1897
  • Dwa przypadki asthma uterinum. Gazeta Lekarska, 1898
  • Ein Beitrag zur Kenntniss der Bernhardt’schen Sensibilitätsstörung. Neurologisches Centralblatt 17, s. 1082–1088, 1898
  • Ein Fall von Arthroneuralgie. Wiener medizinische Wochenschrift 21, s. 1003–1005, 1899
  • Fizyologiczne i lecznicze działanie promieni światła słonecznego i elektrycznego. Nowiny Lekarskie 12, 1900
  • Gangraena angiosclerotica na tle kiłowem; Współrzędne zmiany w nerwach; Przypadek kazuistyczny. Przegląd Lekarski, 1900
  • Bielschowsky, Nartowski. Experimentelle Untersuchungen über die Wirkung des Diphtheriegiftes auf das Nervensystem. Neurologisches Centralblatt, 1900
  • Promienie Roentgena i ich zastosowanie do celów rozpoznawczych i leczniczych. Kraków: A. Krzyżanowski, 1900
  • „Choroba Thomsena, Dilatatio ventriculi cum gastritide acida, Wyleczenie”. W: Pamiętnik Jubileuszowy wydany ku uczczeniu dwudziestopięcioletniej działalności prof. Edwarda Sas-Korczyńskiego przez byłych jego uczniów. Kraków: J. Filipowski, 1900 s. 367–374
  • Działanie lecznicze światła elektrycznego w różnych stanach patologicznych, a głównie w chorobach układu nerwowego. Przegląd Lekarski, 1900
  • Zaduma (Melancholia). Kraków: A. Krzyżanowski, 1901 (43 ss.)
  • Elektrodiagnostyka i elektroterapia dla użytku uczniów i lekarzy. Kraków: Krzyżanowski, 1901
  • Zakłady lecznicze dla umysłowo chorych: W oświetleniu najnowszych zdobyczy naukowych. Kraków: Księg. Spółki Wyd. Polskiej, 1902 (62 ss.)
  • Nerwowość, jej źródła i następstwa. Przewodnik Kąpielowy, 1904
  • Dyeta przeciwtasiemcowa. Kraków, 1905
  • Leczenie wzmacniające. Kraków, 1907
  • Kobieta, jej kwestya, wpływ i znaczenie na polu pracy społecznej. Kraków: Polski Związek Narodowy, 1909 (30 ss.)
  • Jak mają żyć osoby nerwowe? Kraków, 1913
  • Honor a małżeństwo. Kraków: G. Gebethner i Sp., 1921
  • Jak przygotować i jakie podawać pokarmy i napoje choremu. Kraków: G. Gebethner i Sp., 1921

Przypisy

  1. ↑ a b c Lesław Czabanowski: Przyczynek do historii polskiej radiologii lekarskiej (o pierwszym polskim podręczniku rentgenologii). Polski Przegląd Radiologiczny 1, s. 55–57, 1987.
  2. ↑ Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850-1918. M–N. Stopka K. (red.). Kraków: Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011, s. 694. ISBN 978-83-62261-37-6.
  3. ↑ Piotr Franaszek, Zdrowie publiczne w Galicji w dobie autonomii, Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2002, s. 156, ISBN 83-233-1573-6, OCLC 830344296.
  4. ↑ Krystyna Tokarzówna, Stanisław Fita: Bolesław Prus, 1847–1912: kalendarz życia i twórczości. Państwowy Instytut Wydawniczy, 1969 s. 554.
  5. ↑ Kotowski W. Rok 1900. Katastrofa kolejowa Reymonta. Pamiętnik Literacki 65, 1, s. 185–201, 1974.
  6. ↑ Wybory. Sytuacja w Krakowie. Kurjer Lwowski nr 268 (14 czerwca 1911).
  7. ↑ Ś.p. Jan Trzaska Nartowski. Tygodnik Illustrowany 61, nr 36, 1920.
  8. ↑ Flatau E. Elektrodiagnostik und Elektrotherapie. Jahresbericht über die Leistungen und Fortschritte auf dem Gebiete Neurologie und Psychiatrie 4, s. 780, 1900.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Mieczysław Nartowski.jpg
Mieczysław Nartowski (1868-1929)
Grave of Nartowski and Kaszowski family.JPG
Autor: Filip em, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób rodziny Nartowskich i Kaszowskich na Cmentarzu Rakowickim