Mieczysław Naruszewicz

Mieczysław Naruszewicz
Data i miejsce urodzenia

4 czerwca 1923
Warszawa

Data i miejsce śmierci

29 września 2006
Warszawa

Dziedzina sztuki

rzeźba
wzornictwo przemysłowe

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Mieczysław Naruszewicz (ur. 4 czerwca 1923 w Warszawie[1], zm. 29 września 2006 tamże[2]) – polski artysta rzeźbiarz, projektant przemysłowy.

Życiorys i twórczość

W latach 1947–1949 studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Xawerego Dunikowskiego[1][3]. W latach 1949–1951 kontynuował studia na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie w 1953 uzyskał dyplom[1][3]. Na jego poczet artyście zaliczono prace przy rekonstrukcji płaskorzeźb na Rynku Starego Miasta w Warszawie (m.in. Łasica, Kogut)[1][3]. Naruszewicz należał również do zespołu zajmującego się rekonstrukcją pomnika Fryderyka Chopina w Łazienkach[1][3].

W 1956 zatrudnił się w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego; początkowo pracował jako projektant w Wydziale Ceramiki i Szkła, gdzie od 1958 w zespole z Henrykiem Jędrasiakiem, Hanną Orthwein i Lubomirem Tomaszewskim projektował drobną rzeźbę kameralną, tzw. figurki ćmielowskie[1][4][3]. B. Banaś zidentyfikowała 44 formy autorstwa Naruszewicza[4]. Przedstawiają one głównie postaci zwierzęce; cechują się syntetycznością, wyrażającą się m.in. w redukcji liczby punktów podparcia poprzez łączenie kończyn zwierzęcych[3]. Figurki Naruszewicza należą też do najbardziej dynamicznych w zbiorze figurek z IWP; sposób wygięcia sylwetki obiektu przekazuje wrażenie ruchu[5].

Pafawag 101N – model autorstwa zespołu z IWP (z M. Naruszewiczem w składzie) z 1965

Od 1961 projektował dla Zakładu Wzornictwa Środków Transportu IWP[1][4]. Przygotowywał projekty nadwozi samochodów (modele Warszawa 210, Star 200), skuterów (Osa), tramwajów, lokomotyw, wagonów pasażerskich[4]. Jednak żaden z jego projektów nie trafił do produkcji seryjnej – wybierano propozycje innych zespołów (jak w przypadku Osy), bądź projekty pozostawały na etapie prototypów (jak w przypadku Stara 200) lub studiów[4][3].

Oprócz prac projektowych artysta zasiadał również w ministerialnych komisjach selekcyjnych — w latach 1958–1970 był członkiem Komisji Ocen Ministerstwa Kultury i Sztuki, a w latach 1963–1964 — Komisji Ocen Ministerstwa Oświaty[1].

W latach 1976–1983 artysta kierował Pracownią Wzornictwa w Zjednoczeniu Przemysłu Zmechanizowanego Sprzętu Domowego „Predom”[4][3]. Projektował artykuły gospodarstwa domowego takie jak żelazka, miniopiekacze, gofrownice, maselnice, wentylatory, ekspresy do kawy, lodówki, sokowirówki, odkurzacze, a także kabiny natryskowe[3]. W latach 80. kontynuował prace projektowe jako projektant niezależny[4].

Pomnik 1000-lecia Jazdy Polskiej w Warszawie

W zakresie rzeźby monumentalnej artysta jest autorem Pomnika 1000-lecia Jazdy Polskiej w Warszawie[4][3]. Inne prace Mieczysława Naruszewicza znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Rewolucyjnego w Warszawie, muzeum w Halle i w zbiorach prywatnych[1][6].

Nagrody i odznaczenia

  • 1953 – nagroda Ministra Kultury i Sztuki za płaskorzeźbę Łasica na rynku Starego Miasta w Warszawie[1]
  • 1957 – nagroda na Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz[1]
  • 1964 – odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”[1]
  • 1967 – III nagroda w konkursie na medal 50. rocznicy rewolucji październikowej[1]
  • 1967 – III nagroda (w zespole) w konkursie na pomnik I Armii Wojska Polskiego[1]
  • 1968 – wyróżnienie na Biennale Rzeźby w Metalu[1]
  • 1972 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski na wniosek Ministra Nauki[2]
  • 1978 – IV nagroda w konkursie na pomnik Pielgrzym polski żołnierzem Francji, Paryż[2]

Wystawy zbiorowe

  • 1957 – Ogólnopolska Wystawa Architektury Wnętrz[2]
  • 1958 – Wystawa Projektantów Zakładu Ceramiki Instytutu Wzornictwa Przemysłowego[2]
  • 1959 – Wystawa Przemysłowa, Moskwa[1]
  • 1960 – II Ogólnopolska Wystawa Ceramiki i Szkła Artystycznego, Wrocław[1]
  • 1963 – Polnisches Glass und Ceramik, Berlin[1]
  • 1963 – Wystawa Ceramiki i Szkła, Sofia[1]
  • 1968 – Biennale Rzeźby w Metalu[2]
  • 1969 – XXV-lecie PRL — Ceramika i Szkło, Wrocław[1]

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Słownik artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP. Warszawa: Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków, 1972, s. 391.
  2. a b c d e f Naruszewicz Mieczysław. slownikprojektantow.pl. [dostęp 2019-11-11]. (pol.).
  3. a b c d e f g h i j Katarzyna Liwak-Rybak: Mieczysław Naruszewicz: Rzeźbiarz i projektant. W: Rzeczy niepospolite. Polscy projektanci XX wieku. Czesława Frejlich (red.). Kraków: 2+3D / Fundacja Rzecz Piękna, 2013, s. 248-255. ISBN 978-83-935975-0-5.
  4. a b c d e f g h Barbara Banaś: Polski new look. Ceramika użytkowa lat 50. i 60.. Wrocław: Studio Baka, 2011, s. 238. ISBN 978-83-933926-0-5.
  5. Barbara Banaś: Polski new look. Ceramika użytkowa lat 50. i 60.. Wrocław: Studio Baka, 2011, s. 61. ISBN 978-83-933926-0-5.
  6. Maria Jeżewska, Bogdan Górecki: Ceramika i szkło polskie XX wieku: katalog zbiorów. Mariusz Hermansdorfer (red.). Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2004, s. 274. ISBN 83-86766-87-5.

Media użyte na tej stronie

Warszawa, Pomnik Tysiąclecia Jazdy Polskiej.jpg
Autor: Grzegorz Polak, Licencja: CC BY-SA 2.0
Zwieńczenie kolumny pomnika Tysiąclecia Jazdy Polskiej w Warszawie na Rondzie Jazdy Polskiej.
Pafawag 101N - projekt IWP, 1965.jpg
Projekt nowego wagonu dla kolejki WKD, opracowany przez zespół projektantów IWP w składzie: Ryszard Dworak, Andrzej Kasten, Józef Kandefer, Mieczysław Naruszewicz, Stanisław Peliwo i Karol Turski.