Mieczysław Norwid-Neugebauer
generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia | 15 lutego 1884 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1914–1947 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | 28 Dywizja Piechoty |
Stanowiska | dowódca dywizji |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Mieczysław Norwid-Neugebauer (ur. 15 lutego 1884 w Rzejowicach, zm. 18 października 1954 w Toronto) – generał dywizji Wojska Polskiego, minister robót publicznych (1930–1932).
Życiorys
Ukończył Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego[1] w Warszawie (1906) i Wydział Mechaniki Politechniki Lwowskiej (1911)[2][3]. Przed I wojną światową działał w organizacjach wojskowo-niepodległościowych. Członek Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, a następnie Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”. W latach 1909–1910 był naczelnym komendantem Polskiego Związku Wojskowego, a następnie w latach 1910–1911 – komendantem Armii Polskiej. Następnie komendant obwodu Polskich Drużyn Strzeleckich w Krakowie oraz zastępca komendanta naczelnego i komendanta ekspozytury komendy naczelnej Polskich Drużyn Strzeleckich w Krakowie[2]. W latach 1914–1917 oficer w Legionach Polskich. od sierpnia 1914 dowódca 2 kompanii kadrowej, komendant obozowy w Krzeszowicach i Miechowie, dowódca 2 i 5 baonu oraz 5 pułku piechoty, od maja 1915 dowódca 2 i 3 pułku piechoty, od października 1915 dowódca 6 pułku piechoty. Od 27 kwietnia 1917 roku obowiązki komendanta pułku łączył z funkcją komendanta III Brygady Legionów Polskich[4]. Po kryzysie przysięgowym internowany w Lublinie[2].
Po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 na różnych stanowiskach dowódczych w Wojsku Polskim: szef sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”, szef sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Poznań”, kwatermistrz Frontu Litewsko-Białoruskiego i 4 Armii, w czerwcu 1920 wyznaczony został na stanowisko kwatermistrza w Dowództwie Etapów Wojsk Polskich na Ukrainie[5]. 17 lipca 1920 mianowany został II zastępcą szefa Sztabu Generalnego – głównym kwatermistrzem. W listopadzie tego roku stanął na czele Ekspozytury Ministerstwa Spraw Wojskowych powołanej do koordynowania spraw demobilizacyjnych. Równocześnie powierzono mu funkcję szefa Oddziału IV Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych.
1 maja 1920 Naczelny Wódz Pierwszy Marszałek Polski Józef Piłsudski dekretem L. 2126, wydanym na podstawie Ustawy Sejmowej z 2 sierpnia 1919 o ustaleniu starszeństwa i nadaniu stopni oficerskich w WP zatwierdził go z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika[6]. 3 maja 1922 zweryfikowany został w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919.
W latach 1921–1923 dowódca 28 Dywizji Piechoty. Z dniem 10 grudnia 1923 został mianowany szefem Departamentu VII Ministerstwa Spraw Wojskowych[7].
1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na generała dywizji ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 14. lokatą w korpusie generałów[8].
W październiku 1925 został „przesunięty do dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych z przeniesieniem służbowym z dniem 15 listopada tego roku na III Kurs Centrum Wyższych Studiów Wojskowych”[9]. W grudniu tego roku powołany został na stanowisko I zastępcy szefa Administracji Armii[10].
Inspektor armii: 1926–1930 we Lwowie, 1932–1935 w Toruniu, 1935–1939 w Warszawie. W latach 1930–1932 minister robót publicznych w gabinetach Walerego Sławka i Aleksandra Prystora. 3 września 1939 mianowany szefem Polskiej Misji Wojskowej w Londynie i natychmiast oddelegowany dla interwencji w sprawie wywiązania się Wielkiej Brytanii z zobowiązań sojuszniczych wobec Polski. Interwencje Norwid-Neugebauera w Londynie w kwestii przyrzeczonej Polsce w maju 1939 ofensywy powietrznej RAF-u nad Niemcami były bezskuteczne. Funkcję Szefa Misji Wojskowej sprawował do stycznia 1940 r. Od października 1942 do demobilizacji w 1947 Szef Administracji Polskich Sił Zbrojnych. Po demobilizacji pozostał na emigracji, osiedlając się w Kanadzie
Autor: Kampania wrześniowa 1939 r. w Polsce (Londyn 1941).
Od 29 listopada 1918 jego żoną była Wanda Jadwiga Norwid-Neugebauer, działaczka społeczna, senator.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922)[11][12]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[13][14]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[11][15]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (27 czerwca 1938)[16][17]
- Krzyż Walecznych (dziewięciokrotnie[11], po raz 1, 2 i 3 w 1922[18])
- Złoty Krzyż Zasługi (11 lutego 1925)[19][11][20]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[11]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[11]
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę[2]
- Odznaka za Rany i Kontuzje (trzykrotnie)
- Znak oficerski „Parasol”[2]
- Odznaka „Za wierną służbę”
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
- Wielka Wstęga Orderu Korony Rumunii (Rumunia, 1928)[21][22]
- Wielki Oficer Orderu Korony Rumunii (Rumunia)[11]
- Komandor Orderu Legii Honorowej (Francja, 1939)[23]
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 15 listopada 1923)[7]
- Order Żelaznej Korony III klasy z dekoracją wojenną (Austro-Węgry, 1916)[24]
Przypisy
- ↑ Późniejsze nazwy szkoły: od 30.06.1915 do 10.11.1918 Gimnazjum Towarzystwa Szkoły Maurycego hr. Zamoyskiego, od 10.11.1918 Gimnazjum Towarzystwa im. Jana Zamoyskiego (za: Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989: 21 i 23; tamże w spisie absolwentów na str. 332, pozycja 35 oraz fotografia generała, fot. nr 28 po s. 224).
- ↑ a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 213. [dostęp 2021-08-20].
- ↑ „Kto był kim w II Rzeczypospolitej”, pod red. prof. Jacka M. Majchrowskiego, Warszawa 1994, wyd I
- ↑ Odprawy Komendy Legionów Polskich, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. I.120.1.295b, s. 271 [1].
- ↑ Janusz Odziemkowski: Polskie formacje etapowe w Galicji Wschodniej na Wołyniu i Ukrainie w latach 1918-1920. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2019, s. 130. ISBN 978-83-8090-616-7.
- ↑ „Dziennik Personalny MSWojsk” 1920, 15 maja, nr 18.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 16 grudnia 1923 roku, s. 721.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 730.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 112 z 25 października 1925 roku, s. 603.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 137 z 28 grudnia 1925 roku, s. 742.
- ↑ a b c d e f g Mieczysław Bielski: Generałowie odrodzonej Rzeczypospolitej. T. 2. Toruń: Turpress, 1996, s. 333
- ↑ Dekret Naczelnika Państwa L. 11314 V.M. Adj. Gen. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 225)
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za wybitne zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 177, poz. 323 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Krzyża Niepodległości (M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31)
- ↑ Rocznik oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932, s. 11, 419. [dostęp 2015-04-13].
- ↑ Rozporządzenie Kierownika M.S.Wojsk. L. 2799.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 251)
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 46, poz. 183 „w uznaniu zasług, położonych przy zorganizowaniu akcji ochronnej po wybuchu w cytadeli warszawskiej w dniu 13 października 1923 r.”
- ↑ Rocznik oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928, s. 11. [dostęp 2015-04-13].
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 237.
- ↑ Wysokie odznaczenia rumuńskie dla generalicji polskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 132 z 12 czerwca 1928.
- ↑ Dekoracja wyższych oficerów W. P. orderami Legii Honorowej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 132 z 15 czerwca 1939.
- ↑ Odznaczenia w Legionach Polskich Kurier Lwowski 1916 nr 624 s.2
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Aleksander Prystor (1876-1941), Polish politician.
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
nastrino Ordine imperiale della corona di ferro
Generals of the Polish Army 1926. First row from the left: gen. Mieczysław Norwid-Neugebauer, gen. Jan Romer, gen. Lucjan Żeligowski, gen. Edward Rydz-Śmigły, gen. Aleksander Osiński. Second row from the left: NN, mjr Aleksander Prystor, gen. Józef Rybak, gen. Leonard Skierski, gen. Tadeusz Piskor, płk Tadeusz Kasprzycki.
Mieczysław Norwid-Neugebauer (1884 – 1954) - General of the Polish Army
Mieczysław Norwid-Neugebauer, okres legionowy
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.Odznaka za rany i kontuzje - 3 gwiazdki
Naramiennik generała dywizji Wojska Polskiego (1919-39).
Znak oficerski "Parasol"
Orzełek legionowy