Mieczysław Rycharski

Mieczysław Stanisław Rycharski ps. „Białynia”, „Roman” (ur. 10 stycznia 1901 w Warszawie, zm. 9 kwietnia 1965 w Szczecinie) – polski wojskowy, podkomisarz Straży Granicznej, po II wojnie światowej współpracownik Głównego Zarządu Informacji Ludowego Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 10 stycznia 1901 w Warszawie. Był synem Stanisława Rycharskiego i Heleny z d. Poderni. Jego ojciec pracował jako buchalter, matka była córką Mieczysława Poderni, pułkownika lekarza armii rosyjskiej i siostrą Władysława (1861–1928), generała brygady Wojska Polskiego[1][2]. Był bratem Lucjana Ludwika (1902–1977), inżyniera, podporucznika kawalerii rezerwy Wojska Polskiego[2][3][4].

W 1910 rozpoczął naukę w Korpusie Kadetów w Symbirsku, następnie został przeniesiony do Korpusu Kadetów im. Suworowa w Moskwie. Tam zastał go wybuch rewolucji październikowej. 11 listopada 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Służył w 3 Pułku Ułanów Śląskich. Walczył jako dowódca plutonu w wojnie polsko-bolszewickiej, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych i Orderem Virtuti Militari[5].

W 1922 został zdemobilizowany, przez dwa lata pracował jako praktykant w majątkach ziemskich w Poznańskiem, następnie zamieszkał w Nowogródku, gdzie pracował w starostwie powiatowym jako referent, następnie kierownik referatu odbudowy zniszczeń wojennych[6]. 17 marca 1926 prezydent RP mianował do podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 232. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7][8]. W 1928 wstąpił do Straży Granicznej, przeszedł szkolenie wywiadowcze, odbył też kurs oficerski[6]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sambor. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr X. Był wówczas w grupie oficerów „pełniących służbę w Straży Granicznej”[9]. Służył na granicy polsko-niemieckiej w Inspektoracie Granicznym „Przasnysz”[10], a od 1938 na granicy z Czechosłowacją, kierował Posterunkiem Oficerskim Wywiadu Ofensywnego Oddziału II Sztabu Generalnego[6]. Na stopień porucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 72. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[8].

Po wybuchu II wojny światowej potrzymał przydział do 1 Pułku KOP „Karpaty”. Z tą jednostką wziął udział w kampanii wrześniowej. Po jej zakończeniu zamieszkał w Wilnie, gdzie pracował fizycznie[11]. W grudniu 1941 wyjechał do Nowogródka. Tam w marcu 1942 wstąpił do Armii Krajowej, od kwietnia 1942 pełnił funkcję p.o. szefa wywiadu Okręgu AK Nowogródek, używał pseudonimu „Białynia”. Jednak już w czerwcu 1942 został od swoich obowiązków odsunięty, a w sierpniu 1942 zwolniony od swoich obowiązków. Według jego własnej relacji przyczyną była jego niechęć do rozpracowania sowieckich oddziałów partyzanckich[12]. W grudniu 1943 powrócił do Wilna. Tam w czerwcu 1944 wstąpił do 6 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, tam służył jako pomocnik oficera ds. wywiadu. Używał pseudonimu „Roman”[13].

Po rozformowaniu oddziału powrócił do Wilna. Tam podjął współpracę z Wydziałem Wojskowym Związku Patriotów Polskich. Zajmował się werbunkiem do ludowego Wojska Polskiego, działał w środowisku młodych żołnierzy Armii Krajowej[14]. W listopadzie 1944 został skierowany do 2 Armii Wojska Polskiego. Tam służył w wywiadzie personalnym, faktycznie wykonując zadania dla Informacji Wojskowej[15].

24 września 1945 rozpoczął służbę w Oddziale I Zarządu Informacji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Warszawie na stanowisku oficera informacji. 21 listopada tego roku został przeniesiony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Tam początkowo był zastępcą kierownika I sekcją Wydziału I Departamentu I, a od 1 października 1946 kierował w tym Wydziale sekcją II[16]. W lutym 1947 został przeniesiony do szkoły MBP w Legionowie. Odszedł ze służby w październiku 1947, został zdemobilizowany w stopniu majora[17].

Po zwolnieniu ze służby pracował w Zjednoczeniu Biur Projektowych Miasto Projekt Stolica[18]. Zmarł 9 kwietnia 1965 w Szczecinie[19]. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (kwatera 33C, rząd 10, grób 22)[20].

Ordery i odznaczenia

25 października 1937 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[10].

Przypisy

  1. Krajewski 2021 ↓, s. 308.
  2. a b ‬Helena Rycharska z domu Poderni. MyHeritage. [dostęp 2022-09-28]..
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 125, 606.
  4. Cmentarz Stare Powązki: LUCJAN RYCHARSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2022-09-28].
  5. Krajewski 2021 ↓, s. 308-309.
  6. a b c Krajewski 2021 ↓, s. 309.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 27 marca 1926, s. 100.
  8. a b Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 729.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 124, 1033.
  10. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..
  11. Krajewski 2021 ↓, s. 310.
  12. Krajewski 2021 ↓, s. 311-313.
  13. Krajewski 2021 ↓, s. 314.
  14. Krajewski 2021 ↓, s. 315.
  15. Krajewski 2021 ↓, s. 317-318.
  16. Krajewski 2021 ↓, s. 318-319.
  17. Krajewski 2021 ↓, s. 320.
  18. Krajewski 2021 ↓, s. 321.
  19. Krajewski 2021 ↓, s. 322.
  20. Wyszukiwarka miejsca pochówku w Szczecinie. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2022-09-28]..
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 13.
  22. Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 420.
  23. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-27]..

Bibliografia