Mieczysław Słowikowski

Mieczysław Słowikowski

Mieczysław Zygfryd Słowik

„Rygor”

podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	26 lutego 1896 Jazgarzew, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	29 lipca 1989 Londyn, Wielka Brytania
Przebieg służby
Lata służby	1917–1947
Siły zbrojne	Armia Cesarstwa Niemieckiego Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	36 Pułk Piechoty Dowództwo Okręgu Korpusu Nr I Ministerstwo Spraw Wojskowych 20 Pułk Piechoty Brygada KOP „Wilno” Brygada KOP „Grodno”
Stanowiska	dowódca kompanii piechoty dowódca batalionu piechoty referent szef sztabu brygady
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Późniejsza praca	szlifierz
Odznaczenia

Generał Jacob Devers ściska rękę majora Słowikowskiego po odznaczeniu go orderem Legion of Merit za jego wkład w kampanię w północnej Afryce.

Mieczysław Zygfryd Słowikowski, właśc. Mieczysław Zygfryd Słowik, ps. „Rygor” (ur. 26 lutego^[a] 1896 w Jazgarzewie, zm. 29 lipca 1989 w Londynie) – podpułkownik dyplomowany piechoty Polskich Sił Zbrojnych. W 1972 przez władze emigracyjne awansowany na generała brygady.

Życiorys

Studiował handel w Warszawie. W okresie od lipca 1915 do października 1917 roku działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 1 października 1917 roku do 18 lipca 1918 roku był uczniem Klasy „C” w Szkole Podchorążych w Ostrowi Mazowieckiej^[2]. Po ukończeniu szkoły został dowódcą kompanii i organizatorem batalionu w Dąbrowie Górniczej.

W grudniu 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego i mianowany dowódcą plutonu w I Warszawskim batalionie garnizonowym, później przemianowanym na VI Warszawski batalion strzelców. W maju 1919 roku rozpoczął służbę w 36 pułku piechoty Legii Akademickiej, gdzie dowodził kompanią, a następnie batalionem. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 2335. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[3]. Od września 1923 do października 1925 roku słuchacz Wyższej Szkoły Wojennej, a po jej ukończeniu do kwietnia 1926 roku pracownik Oddziału IV Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Następnie pełnił służbę w Referacie Mobilizacyjnym Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. 19 marca 1928 roku awansował na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 211. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[4]. 24 lipca 1928 roku został przeniesiony służbowo do Biura Ogólno Administracyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie^[5][b]. Z dniem 1 kwietnia 1930 roku został przeniesiony na stanowisko oficera do zleceń Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych^[7][8]. W grudniu 1932 roku został przeniesiony do 20 pułku piechoty w Krakowie^[c]. W czerwcu 1934 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza i wyznaczony na stanowisko szefa sztabu Brygady KOP „Wilno”^[11]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 90. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[12]. W kwietniu 1937 roku objął kierownictwo sztabu Brygady KOP „Grodno”.

W 1937 roku rozpoczął pracę dla Oddziału II Sztabu Generalnego, zajmującego się wywiadem zagranicznym. W grudniu 1937 został wysłany na placówkę do Kijowa, jako dyplomata i kierownik placówki Oddziału II^[13], gdzie zastał go wybuch II wojny światowej. Od października do grudnia 1939 roku przebywał w Stacji Zbornej Oficerów w Paryżu, gdzie wstąpił do odradzającej się po wrześniowej klęsce polskiej armii i do lutego 1940 roku był zastępcą dowódcy 6 pułku strzelców pieszych we Francji. Następnie pracował w Oddziale II Sztabu Naczelnego Wodza.

Po upadku Francji zajął się przerzutem polskich żołnierzy do Wielkiej Brytanii. Na początek wykorzystano możliwość legalnego wyjazdu z Francji do Hiszpanii na podstawie sfałszowanych dokumentów. Równoległe rozwiązanie zakładało przejście przez zieloną granicę francusko-hiszpańską i dalej całą Hiszpanię. Po wyczerpaniu tych możliwości uruchomiono ewakuację drogą morską (od października 1940) z portu w Marsylii do portów afrykańskich. Przewiezienie żołnierza statkiem handlowym kosztowało 100 - 300 franków^[14].

Po sukcesach Afrika Korps w walkach w Libii i Egipcie, Słowikowski otrzymał polecenie udania się do Algierii, będącej kolonią Francji Vichy, w celu zorganizowania siatki wywiadowczej. W celu organizacji działalności agenturalnej założył fabrykę produkującą płatki owsiane, która okazała się dużym sukcesem komercyjnym i objęła zasięgiem działania całą północną Afrykę, a środki pozyskane z przedsięwzięcia pozwoliły finansować działalność wywiadowczą. Do siatki Słowikowskiego zwerbowanych zostało kilka tysięcy ludzi, których informacje pozwoliły na kontrolę większości dziedzin życia kolonii. Ważną rolę w działalności Słowikowskiego odgrywała także jego żona Maria, która m.in. odbierała meldunki ze skrzynek kontaktowych, ukrywała kompromitujące materiały w wypadku kontroli i przekupywała urzędników^[15].

Słowikowski kierował organizacją do września 1944 roku, dzięki jego działaniom Aliantom udało się bez większych strat przeprowadzić lądowanie w północno-zachodniej Afryce i zająć pozycje wyjściowe do ataku na operujące w Libii jednostki Afrika Korps.

Następnie do października 1946 roku służył w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Szkocji, zdemobilizowany w 1947 roku. Prezydent RP na Uchodźstwie August Zaleski awansował go na pułkownika ze starszeństwem z 15 sierpnia 1964 roku w korpusie oficerów piechoty. Od 3 czerwca 1971 roku do 14 lipca 1972 roku minister informacji i dokumentacji w emigracyjnym rządzie Zygmunta Muchniewskiego. W 1972 roku awansował na generała brygady. W PRL uznany za zdrajcę i przez rządzącą partię komunistyczną z przyczyn politycznych pozbawiony został obywatelstwa polskiego. Osiadł w Londynie, gdzie pracował jako szlifierz. Tam też zmarł^[15]. Pochowany na South London Cemetery (Steatham Park Cemetery).

Awanse

• podporucznik (1919)
• porucznik (1922)
• kapitan (1928)
• major (1936)
• podpułkownik (1946?)
• pułkownik (1964)
• generał brygady (1972)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 11 listopada 2009)^[16]
• Krzyż Niepodległości (16 marca 1933)^[17]
• Krzyż Walecznych (pięciokrotnie, po raz drugi w 1921^[18])
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
• Srebrny Krzyż Zasługi (3 sierpnia 1928)^[19]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[20]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[20]
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
• Odznaka za Rany i Kontuzje (dwukrotnie)^[21]
• Legia Zasługi (USA)
• Order Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania)

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
• Major General Rygor Slowikowski, In the secret service – The lightning of the Torch, The Windrush Press, London 1988, s. 285
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
• „W tajnej służbie. Mieczysław Z. Rygor Słowikowski”, Rebis, 2011, ISBN 978-83-7510-621-3.
• FilipF. Gańczak FilipF., Pseudonim Rygor, Onet.pl, 21 lutego 2011 [dostęp 2011-02-22] [zarchiwizowane z adresu 2011-02-25] .
• MateuszM. Biskup MateuszM., Człowiek z Algieru, blog.onet.pl, 11 kwietnia 2011 [dostęp 2011-04-19] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-05]  (pol.).