Mieczysław Sołtys
Mieczysław Sołtys na pocztówce wydanej we Lwowie, [1918–1936] | |
Data i miejsce urodzenia | 7 lutego 1863 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | 11 listopada 1929 |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Mieczysław Sołtys (ur. 7 lutego 1863 we Lwowie, zm. 11 listopada 1929 tamże) – polski kompozytor, dyrygent, pedagog i organizator życia muzycznego.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Józefa (1836–1887), urzędnika, i Michaliny z Łyczkowskich (1836–1915)[1]. Po ukończeniu szkoły ludowej i gimnazjum, od 1881 kształcił się pod kierunkiem Karola Mikulego w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie. Równolegle studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Kontynuował studia od 1887 w Konservatorium der Gesellschaft für Musikfreundew Wiedniu (kompozycja), następnie w Paryżu (kontrapunkt i muzyka organowa w szkole Eugène Gigout). Wrócił do Lwowa w 1891 i został profesorem, a od 1899 dyrektorem Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie (przemianowanego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości na „Polskie Towarzystwo Muzyczne we Lwowie”) i dyrektorem artystycznym Towarzystwa. Należał do Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Uczył gry na fortepianie oraz przedmiotów teoretycznych. Był także krytykiem muzycznym i redaktorem Wiadomości Artystycznych (1897–1899). Był główną postacią życia muzycznego Lwowa.
Jego twórczość obejmuje niemal wszystkie gatunki i formy, przede wszystkim jednak muzykę dramatyczną, w tym opery:
- komiczne (Rzeczpospolita Babińska i Panie Kochanku),
- romantyczne (Jezioro Dusza oraz Maria albo Opowieść kresowa według Marii Malczewskiego) oraz
- dramat muzyczny Nieboska komedia według Krasińskiego.
Wystawiono je m.in. na scenie Teatru Wielkiego we Lwowie.
Spośród utworów orkiestrowych najważniejsze jego dzieła to:
- Symfonia b-moll
- poematy symfoniczne
- Koncert fortepianowy c-moll
Skomponował także oratoria:
- Śluby Jana Kazimierza (1895)
- Królowa Korony Polskiej (1904)
- misterium dramatyczne Var sacrum o życiu św. Franciszka z Asyżu (1929)
Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy (od 1887) z Marią Józefą z Morawieckich (1860–1899), pianistką, z którą miał córkę Marię (1888–1918) oraz syna Adama, po raz drugi (od 1901) z Marią Wiktorią z Bibułowiczów (primo voto Jaszek). Drugie małżeństwo było bezdzietne[1].
Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim (kwatera 72-169)[2][3].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[4]
- Order Franciszka Józefa (Austro-Węgry, 1908)[5]
Przypisy
- ↑ a b Sołtysowie, Soltysowie [dostęp 2022-05-08] .
- ↑ Grobowiec Rodziny Sołtysów - Cmentarz Łyczakowski, cmentarzlyczakowski.pl [dostęp 2022-05-08] (pol.).
- ↑ Pogrzeb ś. p. Mieczysława Sołtysa. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 264 z 16 listopada 1929.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „ za zasługi na polu sztuki muzycznej”.
- ↑ Mieczysław Sołtys | Życie i twórczość | Artysta, Culture.pl [dostęp 2022-05-08] (pol.).
Bibliografia
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 828. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)
- «Śluby Jana Kazimierza» – oratorium M. Sołtysa nadaje radio w rocznicę śmierci kompozytora. „Wschód”, s. 8, Nr 29 z 10 listopada 1936.
- Kwartalnik „Cracovia Leopolis” 1/2001 [1] – skrót życiorysu, opracowanego przez wnuczkę, Marię Sołtys-Pigłę.
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa poświęcona Mieczysławowi i Adamowi Sołtysom (dostęp 2013-08-05).
- Utwory Mieczysława Sołtysa w bibliotece Polona.
Media użyte na tej stronie
Autor: LuigiXIV, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Cavaliere dell'Ordine Imperiale di Francesco Giuseppe (Austria)
(c) Stako z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Lwów - cmentarz Łyczakowski. Grobowiec rodziny Sołtysów. Miejsce wiecznego spoczynku wybitnych muzyków - ojca Mieczysława i syna Adama.
maj 2005Mieczysław Sołtys na pocztówce wydanej we Lwowie, [1918-1936]
Autor: Aeou, Licencja: CC BY 3.0
Будинок № 28 на вулиці Самчука у Львові. Збудований 1897 року за проектом Наполеона Лущкевича (1859—1908). Тут проживали Адам та Мечислав Солтиси.