Mieczysław Starzyński

Mieczysław Starzyński

podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	22 lipca 1891 Warszawa, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	5 grudnia 1942 Sachsenhausen (KL)
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Armia Krajowa
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	12 Pułk Piechoty
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Mieczysław Starzyński (ur. 22 lipca 1891 w Warszawie, zm. 5 grudnia 1942 w KL Sachsenhausen) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Alfonsa Karola (1860–1917) i Jadwigi z Lipskich (1860–1932). Był bratem Romana i Stefana. W 1896 wraz z rodziną przeniósł się do Łowicza i zamieszkał w kamienicy przy ul. Zduńskiej 34. Razem z braćmi uczęszczał do tamtejszej szkoły realnej i w 1905 roku wziął udział w strajku szkolnym za co został relegowany. Naukę kontynuował w Szkole Polskiej, a następnie w Polskiej Szkole Handlowej. W 1907 roku z bratem Stefanem przeniósł się do Warszawy i podjął naukę w gimnazjum Emiliana Konopczyńskiego. Studiował na Politechnice Lwowskiej.

W 1914 razem z braćmi zgłosił się na ochotnika do I Brygady Legionów Polskich. Został oficerem 5 pułku piechoty. W 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, internowany został w Beniaminowie. U kresu wojny przybył do Lwowa i w listopadzie 1918 po wybuchu wojny polsko-ukraińskiej brał udział w obronie tego miasta walcząc na odcinku Domu Techników.

W 1919 roku zawarł związek małżeński z Marią z Falkowskich, z którą miał troje dzieci: Krystynę (ur. 1920), Leszka (1922–1990), cichociemnego, i Barbarę (ur. 1932).

W 1919 roku pełnił służbę w Sztabie Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce” na stanowisku szefa Oddziału II Informacyjnego. W związku z zakwalifikowaniem na II Kurs Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego dowódca okręgu udzielił mu pochwały „za bardzo gorliwą, sumienną, staranną i wydatną, pełną inicjatywy, pracę”^[1]. 2 stycznia 1920 roku razem z Romanem rozpoczął studia w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. W połowie kwietnia 1920 roku skierowany został na front celem odbycia praktyki sztabowej. W okresie od stycznia do września 1921 roku kontynuował naukę w WSWoj. Po ukończeniu nauki otrzymał tytuł oficera Sztabu Generalnego i przydział do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie^[2]. W 1924 roku pełnił służbę w Inspektoracie Armii Nr IV w Krakowie na stanowisku II referenta. Równolegle ukończył Szkołę Nauk Politycznych przy Uniwersytecie Jagiellońskim.

Z dniem 1 kwietnia 1925 roku przeniesiony został z Inspektoratu Armii Nr IV do 12 pułku piechoty w Wadowicach na stanowisko dowódcy II batalionu^[3]. W czerwcu 1926 roku przydzielony został do Oddziału IIIa Biura Ścisłej Rady Wojennej po czym przeniesiony służbowo do Sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie^[4]. W 1928 roku pełnił służbę w Oddziale III Sztabu Generalnego.

Na początku 1929 został attaché wojskowym w Belgradzie. Z tego stanowiska z dniem 16 września 1933 roku przeniesiony został do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie, z zachowaniem dodatku służbowego według kategorii VI, i z równoczesnym przydziałem do dyspozycji ministra spraw wewnętrznych na okres sześciu miesięcy^[5].

Rozpoczął służbę w administracji państwowej, w 1933 roku został naczelnikiem wydziału bezpieczeństwa w urzędzie wojewódzkim lwowskim, od 1934 roku pełnił stanowisko wicewojewody pomorskiego. Od 11 lutego do 22 czerwca 1936 roku pełnił obowiązki wojewody stanisławowskiego^[6]. Pod koniec czerwca 1936 roku decyzją Premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego został przeniesiony w stan nieczynny^[7][8].

W latach 1936–1939 był zastępcą i redaktorem naczelnym „Gazety Polskiej”.

W czasie kampanii 1939 (około 11 września) przydzielony został do sztabu Obrony Warszawy i wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału II. Na jego wniosek z członków Polskiej Partii Socjalistycznej zorganizowany został oddział dywersyjny pod dowództwem majora Ostoji-Święcickiego. Po kapitulacji ukrywał się. Był żołnierzem ZWZ i AK.

Zamordowany przez Niemców 5 grudnia 1942 roku w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. Grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 151-4-16)^[9].

Awanse

• chorąży – 1 kwietnia 1917
• podporucznik –
• porucznik
• kapitan
• major – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 115. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty (brat Roman awansował z 105. lokatą)
• podpułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6647
• Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)^[10]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie^[11]: po raz pierwszy w 1922^[12])
• Srebrny Krzyż Zasługi (7 sierpnia 1928)^[13]
• Odznaka „Za wierną służbę”^[14]
• Krzyż Kawalerski Orderu Orła Białego (Jugosławia, 1929)^[15]

Przypisy

Bibliografia

• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 35.
• Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 7.
• Rocznik Oficerski 1924, s. 40, 299, 349.
• Rocznik Oficerski 1928, s. 121, 173.
• Rocznik Oficerski 1932, s. 24, 424.
• Zmiana na stanowisku wojewody stanisławowskiego. „Wschód”, s. 1, Nr 3 z 20 lutego 1936. 
• Piotr Stawecki, O dominacji wojskowych w państwowym aparacie cywilnym w Polsce w latach 1926–1939, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (35), Warszawa 1965, s. 328–346.
• Obrona Warszawy 1939 we wspomnieniach, wybór i oprac. Mieczysław Cieplewicz, Eugeniusz Kozłowski; [aut.] Tadeusz Tomaszewski [et al.]. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1984, wyd. I, ISBN 83-11-07128-4, s. 89.
• Ludwik Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Wydawnictwo MON, wyd. V, Warszawa 1985, ISBN 83-11-07109-8, s. 19.
• Stanisław Edward Rost, Pierwotny Sztab Obrony Warszawy w 1939 r., Wojskowy Przegląd Historyczny, Warszawa 1988, Nr 4 (126), s. 168–174.
• Piotr Stawecki, Attaché wojskowi Drugiej Rzeczypospolitej, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (202) z 2004 r., s. 126, 130, 133.
• Wojciech Starzyński, Trzej bracia Starzyńscy w służbie II Rzeczypospolitej, referat z okazji ogłoszenia roku 2004 w Warszawie rokiem Prezydenta STEFANA STARZYŃSKIEGO. wojciechstarzynski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-05)]..

Linki zewnętrzne

• Publikacje Mieczysława Starzyńskiego w bibliotece Polona