Mieczysław Uniejewski
 | |
 porucznik marynarki | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1939–1943 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
|
| Odznaczenia | |
 | |
Mieczysław Uniejewski ps. „Marynarz”, „Matros”, „Bogusław Marynarz” (ur. 23 sierpnia 1918, zm. w październiku 1943 w Warszawie) – porucznik polskiej Marynarki Wojennej w okresie międzywojennym, obrońca Helu w 1939 roku, członek polskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej, uczestnik wielu akcji dywersyjnych Armii Krajowej.
Życiorys
W czasie kampanii wrześniowej był członkiem załogi ORP „Gryf”. Po zatopieniu okrętu uczestniczył w bitwie o Hel. Po kapitulacji półwyspu dostał się do niewoli i trafił do niemieckiego obozu jenieckiego. W maju 1942 roku uciekł z Oflagu II C w Woldenbergu. Wraz z nim uciekli także por. Stanisław Bes, ppor. Bernard Drzyzga i kpr. Brożek, zaś trzej z nich uniknęli schwytania przez obławę żandarmów w okolicach Wronek, po tym jak S. Bes ściągnął na siebie tropiących i jako jedyny z uciekinierów został pojmany[1]. Przedostał się następnie do Warszawy, gdzie wkrótce nawiązał kontakt z polskim podziemiem zbrojnym. W szeregach Armii Krajowej uczestniczył w wielu akcjach dywersyjnych wymierzonych w niemieckiego okupanta. Od 1942 roku był członkiem warszawskiego oddziału Organizacji Specjalnych Akcji Bojowych „Osa”-„Kosa 30”, którym dowodził Jerzy Kleczkowski ps. „Bogusław Jan” (podobnie jak „Marynarz” również uciekinier z woldenbergskiego oflagu)[2]. „Osa”-„Kosa 30” stanowiła jednostkę dyspozycyjną Komendanta Głównego AK i wykonywała akcje bojowe na jego bezpośrednie zlecenie. Jej warszawski oddział liczył wówczas ok. 30 osób i był podzielony na trzy patrole. Pierwszym patrolem dowodził Kleczkowski, a Uniejewski był dowódcą drugiego.
Brał udział w wielu akcjach specjalnych wymierzonych w niemiecki aparat terroru w okupowanej Polsce. 3 marca 1943 roku przeprowadził nieudany, bombowy zamach na Kurta Hoffmanna - szefa Arbeitsamt Warschau[3]. 13 kwietnia 1943 roku uczestniczył w zamachu na Hugo Dietza, kierownika jednego z wydziałów centrali warszawskiego Arbeitsamtu, słynącego z okrucieństw popełnianych w Warszawie w czasie łapanek na roboty przymusowe do Niemiec[4].
5 czerwca 1943 roku został aresztowany przez Gestapo w kościele pw. św. Aleksandra w Warszawie. Aresztowanie nastąpiło w momencie, gdy brał ślub z Teofilą Suchanek – siostrą kolegi z oddziału, podchorążego Antoniego Suchanka ps. „Andrzejek”. Uniejewski posługiwał się wówczas konspiracyjnym nazwiskiem Ludwik Raczyński. Wraz z nim zatrzymano jego świeżo poślubioną żonę oraz cały orszak ślubny w liczbie 89 osób, wśród których znajdowało się blisko 25 żołnierzy „Osy”-„Kosy”[5]. Po „selekcji” w więzieniu na Pawiaku 56 aresztantów zostało zatrzymanych w celach, a pozostałych zwolniono[6].
17 września 1943 Niemcy rozstrzelali 12 mężczyzn i 2 kobiety zatrzymane w czasie uroczystości zaślubin. Zginęli wówczas m.in.: Tadeusz Battek „Góral”, Władysław Gabszewicz „Władek”, Andrzej Jankowski „Czesław”, Mieczysław Jarmicki „Jarema”, Andrzej Komierowski „Andrzej”, Anna Kośmińska „Basia”, Krystyna Milli „Krysia”, Jan Papis-Papieski „Jerzy”, Stefan Syrek „Niusek”, Jerzy Trzaska-Durski „Jurek”, Władysław Welwet „Miś”[7].
Mieczysław Uniejewski przeżył kolegów z oddziału o niespełna miesiąc. Został rozstrzelany w październiku 1943 roku w ruinach warszawskiego getta. Jego żonę Teofilę Suchanek wraz z matką i ojcem (artystą malarzem Antonim Suchankiem) wywieziono do obozu koncentracyjnego[8][9]. Zarówno ona, jak i jej rodzice, przeżyli pobyt w obozie.
Ordery i odznaczenia
Przypisy
- ↑ Witold Stefan Wróblewski: Ucieczki. W: Oflag IIC Woldenberg. Wspomnienia jeńców. Warszawa: Książka i Wiedza, 1984, s. 161. ISBN 83-05-11162-8.
- ↑ Tomasz Strzembosz, Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944, wyd. Wydanie drugie rozszerzone i poprawione, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 58, ISBN 83-01-04203-6, OCLC 10985487.
- ↑ Strzembosz 1983 ↓, s. 244-245.
- ↑ Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 300. ISBN 83-06-00717-4.
- ↑ Władysław Bartoszewski: Warszawski pierścień śmierci 1939-1944. Warszawa: Interpress, 1970, s. 268-269.
- ↑ Pawiak był etapem. Wspomnienia z lat 1939-1944, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1987, ISBN 8220538475, s. 495.
- ↑ Tomasz Strzembosz: Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy..., op.cit., s. 57.
- ↑ Leon Wanat, Za murami Pawiaka, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1987, s. 90-94.
- ↑ Władysław Bartoszewski: Warszawski pierścień śmierci..., op.cit., s. 278.
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 524.
Bibliografia
- Tomasz Strzembosz: Akcje̜ zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983. ISBN 83-06-00717-4.
Media użyte na tej stronie
Mieczysław Uniejewski (1918-1943) – oficer marynarki wojennej, w czasie okupacji niemieckiej oficer Armii Krajowej (w szeregach oddziału specjalnego “Osa”-“Kosa 30”, pseudonim “Marynarz“). Aresztowany przez Gestapo na własnym weselu, stracony w październiku 1943.
Autor: Dreamcatcher25, Licencja: CC BY 3.0
Tablica na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach, upamiętniająca żołnierzy oddziału dyspozycyjnego Komendanta Głównego AK pn. „Osa”-„Kosa 30”, poległych i pomordowanych w latach 1943-1944.
Naramiennik stopnia wojskowego podporucznika marynarki.
.svg)
Bandera wojenna Rzeczypospolitej Polskiej. Oparta na Image:Naval_Ensign_of_Poland.svg oraz Image:Coat_of_arms_of_Poland2_1919-1927.svg. Była używana w latach 1919-1927 (praktycznie do 1936). Prawidłowe proporcje: 5:8 (w załączniku graficznym do ustawy są proporcje 5:10,5 lecz później zostało to sprostowane).
