Miejsca pamięci narodowej w Toruniu

Miejsca pamięci narodowej
w Toruniu
Ilustracja
Tablica informacyjna przy wyjdzie na teren Fortu VII
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
MiejscowośćToruń
ZarządcaGmina Miasta Toruń
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie Polski
Ziemia53°01′20″N 18°36′40″E/53,022222 18,611111

Miejsca pamięci narodowej w Toruniu – miejsca, które stanowią wyraz pamięci o postaciach i wydarzeniach zajmujących ważne miejsce w historii narodu polskiego w Toruniu.

Charakterystyka

Toruń, prastary gród Kopernika i miasto o bogatej historii oraz dziedzictwie kulturowym, zachowuje pamięć o ważnych wydarzeniach znaczących dla państwa polskiego oraz upamiętnia wyjątkowe postaci z nim związane, czego wyrazem są liczne pomniki, tablice i instalacje artystyczne. Do tego grona zaliczyć należy także miejsca pamięci narodowej. W 2019 roku w Toruniu było ich 7, a w ich skład wchodziły m.in. cmentarze, obiekty budowlane lub ich pozostałości. Najbardziej znanym i charakterystycznym tego typu miejscem jest cmentarz na Barbarcemiejsce straceń i spoczynku zamordowanych przez hitlerowców w okresie od września do listopada 1939 roku mieszkańców Torunia i województwa pomorskiego[1]. Z kolei najmłodszym miejscem pamięci jest odsłonięty 6 października 2018 roku Pomnik Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939. W monument została wmontowana urna z ziemią ze wszystkich znanych zbiorowych mogił z czasów II wojny światowej z terenu dawnego województwa pomorskiego[2].

Pieczę nad zielenią na terenie MPN sprawuje Biuro Ogrodnika Miejskiego[3].

Wykaz miejsc pamięci (administracyjny)

ZdjęcieNazwaDzielnicaUlicaUwagiŹródło
Cmentarza Ofiar Hitleryzmu w Toruniu3.jpgCmentarz - Pomnik ofiar hitleryzmuBarbarkaul. Pawiamiejsce straceń i spoczynku zamordowanych przez hitlerowców mieszkańców Torunia i województwa pomorskiego[4]
Toruń fort VII ściana śmierci.JPGFort VIIBielanyul. Polna 1więzienie hitlerowskie w l. 1939-1940[5]
Cmentarz garnizonowy w Toruniu.jpgCmentarz garnizonowyMokreul. Grudziądzka 22-30m.in.: kwatera zbiorowa poległych 22 lotników, grób masowy poległych 43 mieszkańców Torunia, kwatera 52 żołnierzy LWP poległych w 1945 roku[6]
Toruń, cmentarz „samobójców”, tzw. Szmalcówka, ob. komunalny, 2 poł. XIX (OLA Z.).JPGCmentarz Komunalny nr 2 im. Ofiar II wojny światowejMokreul. Grudziądzka 139-141m.in. kwatera zbiorowa zamordowanych 711 Polaków, mogiła zbiorowa zamordowanych w Szmalcówce 91 Polaków, mogiła zbiorowa zamordowanych 334 dzieci[7]
Centralny Cmentarz Komunalny w Toruniu77.jpgCentralny Cmentarz KomunalnyKatarzynkaul. Grudziądzka 192kwatera zbiorowa 24 harcerzy polskich (1939 rok), 2 żołnierzy polskich (1939 rok), 3 żołnierzy AR (1945 rok)
Tor Wybick czerw armii.JPGCmentarz parafialny NMPChełmińskie Przedmieścieul. Wybickiego 78-80kwatera zbiorowa 300 żołnierzy AR poległych w walkach o wyzwolenie Torunia w 1945 roku
Pomnik Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 w Toruniu2.jpgPomnik Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939Centrumul. Uniwersytecka/Dąbrowskiegourna z ziemią ze wszystkich znanych zbiorowych mogił z czasów II wojny światowej z terenu dawnego województwa pomorskiego[8]

Wykaz miejsc pamięci

ZdjęcieDzielnicaMiejsceUpamiętnienie
Młyny Richtera w Toruniu, pomnik młynarzy.jpgMokreW sąsiedztwie dawnych Młynów RichteraUpamiętnia 70 toruńskich młynarzy zamordowanych przez hitlerowców 16-17 maja 1941 roku
Wrzosy Toruń, miejsce pamięci narodowej.jpgWrzosyLas Barbarka, w sąsiedztwie ogródków działkowychUpamiętnia Antoniego Pasternackiego oraz piętnastu cywilów zamordowanych przez hitlerowców 6 grudnia 1939 roku
Fort VIIII pomnik.JPGBielanyFort VIIIUpamiętnia ofiary znajdującego się tu podczas II wojny światowej hitlerowskiego więzienia śledczego

Miejsca pamięci narodowej koło Torunia

ZdjęcieMiejscowośćUpamiętnienie
Mięjsce Pamięci Narodowej, osada Olek.jpgRóżankowo, w sąsiedztwie Leśnictwa OlekUpamiętnia 30 harcerzy zamordowanych i spalonych przez hitlerowców w 1941 roku
Miejsce Pamięci Narodowej, Przysiek koło Torunia.jpgPrzysiek, w sąsiedztwie granicy administracyjnej ToruniaUpamiętnia ludność cywilną zamordowaną przez hitlerowców w 1939 roku

Zobacz też

Przypisy

  1. JW Web Development, Miejsca pamięci narodowej - Cmentarze Toruń, torunskiecmentarze.pl [dostęp 2019-10-13] (pol.).
  2. Pomnik Pamięci Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939, www.kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2019-10-14].
  3. https://www.torun.pl/pl/bedzie-ogrodnik-miejski
  4. Pamięci ofiar zbrodni na Barbarce, kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2019-10-14].
  5. Michał P. Kadlec, Blog PO TORUNIU: Fort VII im. Tadeusza Kościuszki, Blog PO TORUNIU, 17 sierpnia 2015 [dostęp 2019-10-14].
  6. Michał P. Kadlec, Blog PO TORUNIU: Cmentarz Garnizonowy, Blog PO TORUNIU, 10 lipca 2015 [dostęp 2019-10-14].
  7. Cmentarz Komunalny nr 2 w Toruniu im. Ofiar II Wojny Światowej, RadioMaryja.pl, 1 listopada 2016 [dostęp 2019-10-14] (pol.).
  8. Pomnik Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 roku | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2019-10-14] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Cmentarz Opatrzności Bożej w Toruniu3.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz Opatrzności Bożej w Toruniu3
Pomnik Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 w Toruniu2.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Ofiar Zbrodni Pomorskiej 1939 w Toruniu2
Toruń, cmentarz „samobójców”, tzw. Szmalcówka, ob. komunalny, 2 poł. XIX (OLA Z.).JPG
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń, cmentarz „samobójców”, tzw. Szmalcówka, ob. komunalny, 2 poł. XIX
Cmentarz garnizonowy w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz garnizonowy w Toruniu
Centralny Cmentarz Komunalny w Toruniu77.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centralny Cmentarz Komunalny w Toruniu77
Młyny Richtera w Toruniu, pomnik młynarzy.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Młyny Richtera w Toruniu, pomnik młynarzy
Fort VIIII pomnik.JPG
A damaged monument of Poles who died in the camp located in Fort VIII, Toruń, during Second World War
Tor Wybick czerw armii.JPG
Cmentarz przy ul. Wybickiego w Toruniu, nagrobek żołnierzy Armii Czerwonej, 1945
Mięjsce Pamięci Narodowej, osada Olek.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mięjsce Pamięci Narodowej, osada Olek
Cmentarza Ofiar Hitleryzmu w Toruniu3.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarza Ofiar Hitleryzmu w Toruniu3
Fort VII w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Fort VII w Toruniu
Toruń2017.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Toruń2017
Miejsce Pamięci Narodowej, Przysiek koło Torunia.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Miejsce Pamięci Narodowej, Przysiek koło Torunia
Wrzosy Toruń, miejsce pamięci narodowej.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wrzosy Toruń, miejsce pamięci narodowej