Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie

Bombardier NGT8 na pętli w Mistrzejowicach
Państwo	Polska
Siedziba	Kraków
Adres	ul. św. Wawrzyńca 13 31-060 Kraków
Data założenia	1997 (przekształcenie ze spółki z o.o. założonej w 1990, najwcześniejsza data związana z historią przedsiębiorstwa: 1867 – najstarsza zachowana koncesja na omnibusy konne w Krakowie)
Forma prawna	spółka akcyjna
Prezes	dr Rafał Świerczyński[1]
Przewodniczący rady nadzorczej	prof. dr hab. inż. Wiesław Starowicz[1]
Udziałowcy	Krakowski Holding Komunalny S.A.[2][3]
Nr KRS	0000025692
Zatrudnienie	2193 (2015 rok)[4]
Dane finansowe
Kapitał zakładowy	84 280 400,00 zł[5]
brak współrzędnych
Strona internetowa

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Spółka Akcyjna w Krakowie (MPK S.A.) – jedna ze spółek powstałych w 1997 roku z przekształcenia MPK Sp. z o.o.^[3] Zajmuje się realizacją transportu zbiorowego^[2] na terenie gminy Kraków – na podstawie umowy z Zarządem Infrastruktury Komunalnej i Transportu – oraz poza jej granicami. W 2012 roku otrzymała srebrny listek CSR. Spółka otrzymała 16 razy tytuł i certyfikat „Przedsiębiorstwa Fair Play”^[6].

Historia

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie zostało spółką akcyjną w styczniu 1997 roku^[3] i jest spółką zależną Krakowskiego Holdingu Komunalnego SA. Pierwotnie przedsiębiorstwo było spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, powstałą w 1990 roku z przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie^[7]. Nowa spółka zajęła się organizacją transportu zbiorowego na terenie Krakowa oraz sąsiednich gmin. Od 1 sierpnia 2006 roku komunikacja miejska w Krakowie funkcjonuje na zupełnie innych zasadach, w których rozdzielona jest rola organizatora od przewoźników, a MPK SA w Krakowie stało się przewoźnikiem, przekazując kompetencje organizacyjne do nowo utworzonego Zarządu Dróg i Transportu, zastąpionego później przez Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu^[8], który 1 listopada 2018 został zastąpiony przez Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie^[9].

Zakres działalności

Dowód sprzedaży biletu okresowego MPK w Krakowie

Do 31 lipca 2006 roku

Do 31 lipca 2006 roku MPK SA było zarówno organizatorem transportu zbiorowego w mieście, jak i przewoźnikiem. Do kompetencji spółki należało:

1. ustalanie liczby i przebiegu linii autobusowych oraz tramwajowych,
2. dobór częstotliwości kursowania na poszczególnych liniach,
3. układanie rozkładów jazdy,
4. lokalizacja przystanków,
5. przydział taboru do linii,
6. wykonywanie przewozów na liniach autobusowych i tramwajowych,
7. dystrybucja i kontrola biletów,
8. zarządzanie miejską infrastrukturą transportu publicznego.

Dochody spółki stanowiła sprzedaż biletów oraz dofinansowanie Gminy Miejskiej Kraków.

Od 1 sierpnia 2006 roku

Obecnie MPK SA jest przedsiębiorstwem świadczącym usługi przewozowe na rzecz Gminy Miejskiej Kraków oraz gmin sąsiednich na podstawie osobnych umów. W jego kompetencjach leży^[8]:

1. wykonywanie przewozów na obsługiwanych liniach autobusowych i tramwajowych,
2. układanie rozkładów jazdy,
3. obsługa informacyjna na przystankach,
4. utrzymywanie miejskiej infrastruktury przystankowej,
5. dystrybucja biletów.

Dochody spółki stanowią opłaty za wykonaną pracę przewozową na obsługiwanych liniach autobusowych i tramwajowych, a także za utrzymywanie infrastruktury przystankowej oraz dystrybucję biletów określane przez umowy powierzenia z organizatorem transportu publicznego.

Oprócz wykonywania przewozów pasażerskich, MPK SA realizuje także wybrane inwestycje miejskie z zakresu transportu publicznego (np. remonty torowisk tramwajowych)^[10].

Zajezdnie

Obecnie MPK SA posiada pięć zajezdni^[11]:

• Tramwajowe:
  • Zajezdnia Podgórze
  • Zajezdnia Nowa Huta
• Autobusowe:
  • Zajezdnia Wola Duchacka
  • Zajezdnia Płaszów
  • Zajezdnia Bieńczyce

W roku 1998 zakończono eksploatację autobusowej Zajezdni Czyżyny, a załogę oraz stacjonujący tam tabor przeniesiono do pozostałych zajezdni. Od roku 2009 zabytkowe tramwaje będące własnością MPK SA przeniesiono do wyremontowanej Zajezdni św. Wawrzyńca na Kazimierzu, która należy do Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie^[12].

Tabor

Bombardier NGT6/2

Bombardier NGT6/2 (III seria)

Bombardier NGT8

Zabytkowy, zrekonstruowany wagon SN1

MPK SA eksploatuje obecnie w swojej flocie pojazdów autobusy i tramwaje.

Tramwaje

Pod koniec 2022 roku MPK SA posiadało 376 liniowych wagonów tramwajowych^[13]. Od drugiej dekady XXI wieku zintensyfikowano działania mające na celu odnowienie taboru przewoźnika – w 2015 roku do ruchu wprowadzono wagony Pesa 2014N zwane „Krakowiakami”, a w 2020 roku do jazd z pasażerami wyjechały pierwsze pojazdy Stadler Tango nazywane w Krakowie „Lajkonikami”^[14]. Dodatkowo została zamówiona partia 60 wagonów Stadler Tango w wersji „Lajkonik II”, których produkcja jest zaplanowana na lata 2022-2023^[15].

Eksploatowane

W grudniu 2022 roku eksploatowane były następujące pojazdy^[13][16][17]:

Typ tramwaju	Eksploatacja od	Numer taborowy	Udogodnienia	Uwagi	Zajezdnia Podgórze [R]	Zajezdnia Nowa Huta [H]	Liczba składów (wagonów)
Konstal 105Na	1975	RZ2xx HZ2xx[a]	[b]	stopniowo wycofywane	10 (25)	14 (33)	24 (58)
E1	2004[c]	HW1xx[a]		stopniowo wycofywane	–	10 (10)	10 (10)
E1+c3	2004[c]	RW1xx+RB5xx HW1xx+HB5xx[a]		stopniowo wycofywane	10 (20)	19 (38)	29 (58)
Bombardier NGT6	1999	RP601 – RP650		eksploatowane są 3 serie nieznacznie różniące się od siebie	50 (50)	–	50 (50)
N8S/N8C	2006[c]	HK451 – HK462		7 pojazdów zmodernizowano do standardu N8C	–	12 (12)	12 (12)
Düwag GT8C/GT8N	2009[c]	RF301 – RF329 (bez RF303)		po kasacji RF316 w wyniku kolizji nastąpiło przenumerowanie: RF312 → RF316 oraz RF303 → RF312[18]	28 (28)	–	28 (28)
EU8N	2008[c]	HL401 – HL440		–	–	40 (40)	40 (40)
Protram 405N	2012	HG999		–	–	1 (1)	1 (1)
Bombardier NGT8	2012	RY801 – RY824		–	24 (24)	–	24 (24)
Pesa Krakowiak 2014N	2015	RG901 – RG914 HG915 – HG936		–	14 (14)	22 (22)	36 (36)
Stadler Tango Lajkonik	2020	RY825 – RY839 HY840 – HY874		–	15 (15)	35 (35)	50 (50)
Stadler Tango Lajkonik II	2022	RY875 – RY876 HY701 – HY708, HY727		w trakcie dostaw, docelowo do eksploatacji ma wejść 60 pojazdów	2 (2)	8 (8)	10 (10)
Wszystkie składy (wagony) (stan na 11.12.2022r.)					153 (178)	161 (199)	314 (377)
Udział składów (wagonów) niskopodłogowych (stan na 11.12.2022r.)							54% (45%)
Udział składów (wagonów) niskopodłogowych i niskowejściowych (stan na 11.12.2022r.)							80% (67%)
Udział składów (wagonów) klimatyzowanych (stan na 11.12.2022r.)							64% (53%)

Historyczne

MPK Kraków posiada następujące tramwaje jako pojazdy historyczne^[19][20]:
(w nawiasie podano numer taborowy)

Solaris Urbino 18 III

Volvo 7900A hybrid

Autobusy

Eksploatowane

MPK SA w Krakowie posiada (według stanu na 19 października 2019 r.) 640 autobusów^[21].

Model autobusu	Typ autobusu	Eksploatacja od	Numer taborowy	Udogodnienia	Zajezdnia Bieńczyce [B]	Zajezdnia Płaszów [P]	Zajezdnia Wola Duchacka [D]	Liczba
Autosan M09LE „SanCity”		2009	BA113 – BA121, BA133 – BA138, DA106 – DA112, DA122 – DA132		15	–	18	33
Volvo 7900A Hybrid		2018	BH084 – BH095		12	–	–	12
Mercedes-Benz O530 C2		2018	BO270 – BO299, DO244 – DO269		30	–	26	56
Mercedes-Benz O530 C2 Hybrid		2018	PO206 – PO243		–	30	–	30
Mercedes-Benz O530		2011	DO211 – DO218		–	–	8	8
Mercedes-Benz O530G		2008	DC701-DC731		–	–	31	31
Mercedes-Benz Conecto G		2018	DC700, DC732		–	–	2	2
Mercedes-Benz 516 BlueTEC		2018	PA103 – PA105		-	3	-	3
Solaris Urbino 12 III		2008	BU851 – BU926, BU977, PU927 – PU976		77	50	–	127
Solaris Urbino 12 IV		2016	BU336, BU339, BU340, BU992 – BU997, DU301 – DU335, PU337, PU338, PU978 – PU991		9	16	35	60
Solaris Urbino 12 IV Electric	Autobus elektryczny	2017	DE607 – DE623		-	-	17	17
Solaris Urbino 18 III		2005	BR737 – BR741, PR746 – PR764, DR742 – DR745, DR765 – DR768, DR777		5	19	9	33
Solaris Urbino 18 IV		2017 / 2018	BR501 – BR510, DR533 – DR568, BR569 – BR579, PR778 – PR797, DR511 – DR532, DR580 – DR595		21	20	74	115
Solaris Urbino 18 IV Electric	Autobus elektryczny	2017	DN002 – DN004		–	–	3	3
Solaris Urbino 18 Metrostyle		2014	PR769 – PR776		–	8	–	8
Solaris Urbino 18 Hybrid		2014	BH071 – BH083		13	–	–	13
Solaris Urbino 8,9 LE Electric	Autobus elektryczny	2016	DE602 – DE605		–	–	4	4
Solaris Urbino 12 electric	Autobus elektryczny	2016	DE601, DE606		–	–	2	2
Solaris Urbino 12,9 Hybrid		2018	BH400 – BH403, DH404 – DH408		4	-	5	9
Mercedes-Benz Conecto LF		2018	DO200		-	-	1	1
Wszystkie pojazdy (stan na 19.10.2019r.)					186	143	235	564
Udział autobusów niskopodłogowych we flocie								100%
Udział autobusów klimatyzowanych we flocie								95%

Zabytkowe

MPK Kraków posiada następujące autobusy jako pojazdy historyczne^[22][23]:
(w nawiasie podano numer taborowy)

Wycofane z eksploatacji

Poniższe pojazdy zostały wycofane z liniowej eksploatacji w MPK Kraków^[24]:

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Projekty unijne MPK Kraków
• Mapa Komunikacyjna Krakowa. kmkrakow.atlaskolejowy.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-16)].
• http://phototrans.pl/24,73,0,Miejskie_Przedsi__biorstwo_Komunikacyjne_S_A__w_Krakowie.html