Migdałowiec

Migdałowiec
Ilustracja
Migdałowiec trójklapowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

śliwa

Podrodzaj

migdałek

Nazwa systematyczna
Amygdalus L.
Sp. Pl. 472. 1 Mai 1753[3]

Migdałowiec, migdał, migdałek[4] (Amygdalus L. ≡ Prunus subgen. Amygdalus) – rodzaj, podrodzaj lub sekcja (w zależności od ujęcia klasyfikacyjnego) roślin z rodziny różowatych. Ze względu na zagnieżdżenie w obrębie rodzaju śliwa Prunus zwykle wyróżniany w randze podrodzaju lub sekcji, co oznacza, że gatunki zaliczane są do rodzaju śliwa (Prunus).

Zaliczane tu gatunki mają duże znaczenie ekonomiczne i są uprawiane jako owocowe i ozdobne. W Polsce uprawiane są[4]:

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj Amygdalus wyróżniony został w 1700 przez de Tourneforta na podstawie różnic w budowie owoców między tymi roślinami oraz rodzajami: Armeniaca, Cerasus, Laurocerasus, Persica i Prunus. Klasyfikacja ta częściowo została przyjęta przez Linneusza, który w 1753 wyróżnił trzy, a w 1754 cztery rodzaje: Amygdalus, Cerasus, Prunus i Padus. Kolejni taksonomowie uzupełniali tę listę, wyróżniając nowe rodzaje lub łączyli je w różny sposób. Po raz pierwszy pomysł scalenia wszystkich gatunków w jeden rodzaj Prunus opublikowany został przez Benthama i Hookera w 1865[7][8]. Szeroko zaakceptowana została klasyfikacja Rehdera z 1940 umieszczająca Amygdalus w obrębie rodzaju Prunus jako jeden z pięciu podrodzajów[9][8]. Podrodzaj Amygdalus tworzy wspólny klad z podrodzajem Prunus, w którym zagnieżdżona jest m.in. jedna z sekcji wcześniej klasyfikowana w podrodzaju Cerasus[8]. W obrębie podrodzaju wyróżniane są dwie sekcje – Amygdalus (migdałowiec w wąskim znaczeniu) i Persica – brzoskwinia. Analizy molekularne i morfologiczne wskazują na konieczność wyłączenia z sekcji Amygdalus gatunków tradycyjnie tu włączanych takich jak – migdałowiec karłowaty P. tenella, migdałowiec trójklapowy P. triloba, P. petunnikowii i P. pedunculata. Gatunki te zagnieżdżone są w obrębie siostrzanego podrodzaju Prunus[10][11].

Podrodzaj Amygdalus[5]:

  • Prunus arabica (Olivier) Meikle
  • Prunus argentea (Lam.) Rehder
  • Prunus brahuica (Boiss.) Aitch. & Hemsl.
  • Prunus bucharica (Korsh.) Hand.-Mazz.
  • Prunus carduchorum (Bornm.) Meikle
  • Prunus cercocarpifolia Villareal
  • Prunus davidiana (Carrière) Franch. – brzoskwinia Davida
  • Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb – migdałowiec pospolity, śliwa migdał
  • Prunus eburnea (Spach) Aitch.
  • Prunus elaeagrifolia (Spach) A. E. Murray
  • Prunus eremophila Prigge
  • Prunus erioclada Bornm.
  • Prunus fenzliana Fritsch
  • Prunus ferganensis (Kostov & Rjabov) Kovalev & Kostov – brzoskwinia fergańska
  • Prunus haussknechtii C.K.Schneid.
  • Prunus havardii (W.Wight) S.C.Mason
  • Prunus kansuensis Rehder
  • Prunus korshinskyi Hand.-Mazz.
  • Prunus kotschyi (Boiss. & Hohen.) Meikle
  • Prunus kuramica (Korsh.) Kitam.
  • Prunus lycioides (Spach) C.K.Schneid.
  • Prunus microphylla (Kunth) Hemsl.
  • Prunus minutiflora Engelm. ex A.Gray
  • Prunus mira Koehne – brzoskwinia dziwna
  • Prunus mongolica Maxim.
  • Prunus pedunculata (Pall.) Maxim.
  • Prunus persica (L.) Batsch – brzoskwinia zwyczajna
  • Prunus ×persicoides (Ser.) M. Vilm. & Bois
  • Prunus petunnikowii (Litv.) Rehder
  • Prunus scoparia (Spach) C.K.Schneid.
  • Prunus spinosissima (Bunge) Franch.
  • Prunus tangutica (Batalin) Koehne
  • Prunus tenella Batsch – migdałowiec karłowaty
  • Prunus texana D.Dietr.
  • Prunus trichamygdalus Hand.-Mazz.
  • Prunus triloba Lindl. – migdałowiec trójklapowy
  • Prunus turcomanica (Lincz.) Kitam.
  • Prunus webbii (Spach) Vierh.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum (ING) (ang.). Smithsonian Institution. [dostęp 2012-12-19].
  4. ↑ a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 32, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. ↑ a b c d subg. Amygdalus. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2014-01-17].
  6. ↑ a b Prunus L.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-18].
  7. ↑ Bentham, G., J. D. Hooker. 1865. Genera plantarum, vol. 1. Reeve & Co., London.
  8. ↑ a b c Sangtae Lee, Jun Wen. A phylogenetic analysis of Prunus and the Amygdaloideae (Rosaceae) using ITS sequences of nuclear ribosomal DNA. „Am. J. Bot. January”. 88, 1, s. 150-160, 2001. 
  9. ↑ Rehder A. 1940. A manual of cultivated trees and shrubs hardy in North America exclusive of the subtropical and warmer temperate regions, 2nd ed. Macmillan, New York, New York, USA.
  10. ↑ Mariana Yazbek, Sang-Hun Oh. Peaches and almonds: Phylogeny of Prunus subg. Amygdalus (Rosaceae) based on DNA sequences and morphology. „Plant Systematics and Evolution”. 299, 8, 2013. DOI: 10.1007/s00606-013-0802-1. 
  11. ↑ Siew-Wai Chin, Joey Shaw, Rosemarie Haberle, Jun Wen, Dan Potter. Diversification of almonds, peaches, plums and cherries – Molecular systematics and biogeographic history of Prunus (Rosaceae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 76, s. 34-48, 2014. 

Media użyte na tej stronie

Prunus triloba flower.jpg
Autor: Kor!An (Андрей Корзун), Licencja: CC BY-SA 3.0
Prunus triloba flower. In the Moscow State University Botanical Garden "Aptekarsky Ogorod"