Miguel de Cervantes (1928)

Miguel de Cervantes
	; „Miguel de Cervantes” po modernizacji
Klasa	krążownik lekki
Typ	Príncipe Alfonso
	Historia
Stocznia	SECN w Ferrol
Położenie stępki	27 sierpnia 1926
Wodowanie	19 maja 1928
	Armada Española
Wejście do służby	14 lutego 1930
	Marina de Guerra de la República Española
Wejście do służby	14 kwietnia 1931
	Armada Española
Wejście do służby	31 marca 1939
Wycofanie ze służby	31 sierpnia 1964
Los okrętu	złomowany
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	7475 t (standardowa); 9237 t (pełna)
Długość	176,63 m
Szerokość	16,46 m
Zanurzenie	6 m
	Napęd
	4 turbiny parowe o mocy łącznej 80 000 KM,; 8 kotłów parowych, 4 śruby
Prędkość	33 węzły
Zasięg	5000 Mm przy 15 w.
	Uzbrojenie
	• początkowe:; 8 dział 152 mm (3 × II, 2 × I); 4 działa 102 mm plot. (4 × I); 2 działa 47 mm plot. (2 × I)
Wyrzutnie torpedowe	12 wt 533 mm (4 × III)
	Opancerzenie
	burty do 76 mm; pokład do 50 mm; wieża dowodzenia 152 mm; artyleria 12,7 mm
Załoga	564 (zmienna)

Miguel de Cervantes – hiszpański krążownik lekki z okresu międzywojennego i II wojny światowej typu Príncipe Alfonso. Wszedł do służby w marynarce hiszpańskiej w 1930 roku. Służył po stronie rządu republikańskiego podczas wojny domowej, w której został storpedowany przez włoski okręt podwodny, następnie wyremontowany. W 1939 roku przejęty przez nowy rząd frankistowski, służył do 1964 roku.

Budowa

Ustawą z 11 stycznia 1922 roku Hiszpania zdecydowała o budowie dwóch krążowników lekkich nowego typu Príncipe Alfonso, projektowanego z pomocą brytyjską^[1]. Po kilkuletniej przerwie, na podstawie ustawy z 31 marca 1926 roku zdecydowano o budowie trzeciego i ostatniego krążownika tego typu, który otrzymał imię „Miguel de Cervantes”, na cześć XVI-wiecznego pisarza. Budowę okrętu zamówiono 4 lipca 1926 roku^[1]. Pozostał on ostatnim krążownikiem lekkim zbudowanym dla marynarki hiszpańskiej^[2].

Stępkę pod budowę położono w stoczni Sociedad Española de Construcción Naval (SECN) w Ferrolu 27 sierpnia 1926 roku^[a]. Okręt wodowano 19 maja 1928 roku^[b]. Wszedł do służby w Marynarce Hiszpańskiej 14 lutego 1930 roku^[c].

Skrócony opis

Okręty tego typu były dużymi krążownikami o typowej architekturze lat 20. XX wieku, z podwyższonym pokładem dziobowym na ponad 1/3 długości kadłuba, artylerią umieszczoną w superpozycji na dziobie i rufie oraz dwoma pochylonymi kominami blisko siebie na śródokręciu^[3]. Siłownia była umieszczona w układzie liniowym: cztery kotłownie z ośmioma kotłami, za nimi dwie maszynownie^[1]. Napędzały je cztery zespoły turbin parowych z przekładniami o mocy łącznej 80 000 KM pracujące na osobne śruby, pozwalając na osiąganie prędkości 33 węzłów^[1]. Na próbach „Miguel de Cervantes” rozwinął maksymalnie 35,6 węzła^[1]. Zapas paliwa płynnego na tym okręcie był zwiększony w stosunku do poprzednich i wynosił 1916 ton, zapewniając zasięg do 7 tysięcy mil morskich przy prędkości 15 węzłów^[1].

Wyporność standardowa okrętów tego typu wynosiła 7475 ton, a pełna 9237 ton^[1]^[4]. Długość okrętu wynosiła 176,63 m, szerokość 16,46 m, a zanurzenie 6 m^[1].

Opancerzenie tworzył pas burtowy, którego grubość w rejonie siłowni wynosiła 76 mm (na 40% długości kadłuba), a poza nim 51 mm, malejąc do 25 mm na dziobie i 38 mm na rufie^[1]. Pokład miał grubość 25-50 mm, a maski dział - 12,7 mm. Najgrubszy pancerz 152 mm miało stanowisko dowodzenia^[1].

Uzbrojenie i jego zmiany

Uzbrojenie główne stanowiło osiem dział kalibru 152 mm w nietypowym układzie: w dwóch stanowiskach pojedynczych na pokładzie dziobowym i rufowym oraz trzech stanowiskach podwójnych: w superpozycji na piętrze nadbudówki dziobowej i rufowej oraz na śródokręciu, za kominami^[4]. Wszystkie działa mogły strzelać na jedną burtę i były chronione przez maski przeciwodłamkowe. Działa konstrukcji brytyjskiej miały długość lufy 50 kalibrów (L/50) i donośność do 21,5 km^[1]. Uzbrojenie przeciwlotnicze stanowiły początkowo cztery pojedyncze działa kalibru 102 mm na śródokręciu (po dwa na burtę) i dwa działka kalibru 47 mm^[1]. Broń podwodną stanowiło 12 wyrzutni torped w czterech potrójnych aparatach na pokładzie na śródokręciu (po dwa na każdej z burt)^[1].

Podczas wojny domowej uzbrojenie przeciwlotnicze uległo wzmocnieniu. Wiosną 1939 roku oprócz armat 102 mm obejmowało dwa działa 76 mm Vickers, działo 40 mm Bofors L/60 (polskiego pochodzenia) i dwa działka automatyczne 20 mm Oerlikon^[d].

Po modernizacji okrętu ukończonej w 1946 roku zmieniono uzbrojenie główne, rezygnując z podwójnego stanowiska dział na śródokręciu i zastępując pojedyncze stanowiska na pokładzie dziobowym i rufowym przez dwudziałowe^[5]. Dzięki temu liczba dział nie uległa zmianie, natomiast zostały one zgrupowane w czterech dwudziałowych stanowiskach. Artylerię przeciwlotniczą zamieniono na niemiecką: osiem podwójnych stanowisk półautomatycznych działek 37 mm C/30 i pięć poczwórnych działek 20 mm Flakvierling 38^[5]^[e]. Według Barabanowa, spotykane informacje o uzbrojeniu okrętu w armaty przeciwlotnicze kalibru 88 mm lub 90 mm są jednak błędne^[5] Zdjęto dwa z czterech aparatów torpedowych, natomiast dodano cztery miotacze bomb głębinowych^[5].

Za drugim kominem na „Cervantesie” po modernizacji zamontowano katapultę typu niemieckiego, z wodnosamolotem Heinkel He 114^[5].

Służba w skrócie

W październiku 1934 roku z innymi okrętami brał udział w tłumieniu rewolucji w Asturii, ostrzeliwując Gijón^[6].

W chwili wybuchu wojny domowej w Hiszpanii krążowniki tego typu bazowały w Ferrolu^[5]. Wraz z „Libertad”, „Miguel de Cervantes” został wysłany na południe, po czym 19 lipca 1936 roku został na morzu opanowany przez rewolucyjnie nastawionych marynarzy, przechodząc pod kontrolę rządu republikańskiego^[5]. 22 lipca oba krążowniki bombardowały Algeciras i La Línea^[6]. 22 listopada 1936 roku „Miguel de Cervantes” został uszkodzony dwiema torpedami koło Kartageny przez włoski okręt podwodny „Evangelista Torricelli” i jego remont trwał do marca 1938 roku, wyłączając krążownik z akcji na większość wojny^[7]. 5 marca 1939 roku z pozostałymi siłami floty Republiki przeszedł do Bizerty, gdzie został internowany, po czym 31 marca 1939 roku zwrócony zwycięskim nacjonalistom^[7].

Z uwagi na kiepski stan techniczny krążownik został wycofany do rezerwy oraz skierowany w 1940 roku do remontu w El Ferrol połączonego z modernizacją, trwającego aż do 15 kwietnia 1946 roku^[7].

Brał udział w akcjach zbrojnych połączonych z ostrzeliwaniem celów lądowych w latach 1957–58 (i być może w 1962) w celu ochrony enklawy Ifni naruszanej przez rajdy sił Maroka. Podczas jednej z nich wraz z innymi okrętami dokonał demonstracji, wpływając na wody terytorialne Maroka i kotwicząc przed wejściem do portu w Agadirze^[8].

W 1961 roku krążownik otrzymał zgodny ze standardem NATO numer burtowy C 13^[8]. W 1963 roku został zamieniony w hulk^[8].

Okręt został wycofany ze służby 31 sierpnia 1964 roku^[f].

Uwagi

↑ Położenie stępki 27 sierpnia 1926 roku według Barabanow 2007 ↓, s. 139. Gazeta ABC z 27 sierpnia 1926 w korespondencji z 26 sierpnia mówi o „jutrzejszym” położeniu stępki.
↑ Wodowanie 19 maja 1928 roku według Conway’s All the world’s fighting ships 1922–1946 ↓, s. 400 i Jane’s Fighting Ships 1937. Francis McMurtrie (red.). Londyn: Sampson Low, Marston & Co, 1937, s. 442. (ang.). Wodowanie w maju 1928 roku potwierdza również prasa z epoki (mówiąc o planowanym na 15 maja). Barabanow 2007 ↓, s. 139 podaje mylnie 17 maja 1929 roku.
↑ Wejście do służby 14 lutego 1930 roku według Entrega del crucero Miguel de Cervantes, ABC, 15 lutego 1930 (hiszp.). Barabanow 2007 ↓, s. 139 podaje 10 lutego 1930 roku.
↑ Tak podają Mitiukow i Barabanow 2010 ↓, s. 12; w starszej pracy armata 40 mm jest określona jako pom-pom (Vickers) (Barabanow 2007 ↓, s. 140)
↑ Z kontekstu i fotografii średniej jakości w Mitiukow i Barabanow 2010 ↓, s. 12 wynika, że zdjęto także armaty 102 mm.
↑ Tak podaje Mitiukow i Barabanow 2010 ↓, s. 11; w starszej pracy Barabanow 2007 ↓, s. 139 – 1 lipca 1964 roku.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Barabanow 2007 ↓, s. 139.
↑ Barabanow 2007 ↓, s. 132-141.
↑ Barabanow 2007 ↓, s. 140 (rysunek).
↑ ^a ^b Conway’s All the world’s fighting ships 1922–1946 ↓, s. 400.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Barabanow 2007 ↓, s. 140.
↑ ^a ^b Escobén: El crucero Galicia. 8 lutego 2004. [dostęp 2022-12-13]. (hiszp.).
↑ ^a ^b ^c Barabanow 2007 ↓, s. 141.
↑ ^a ^b ^c Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995, s. 428-429. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).

Bibliografia

Michaił Barabanow: Ispanija. W: S. Patianin, A. Daszjan, K. Bałakin, M. Barabanow, K. Jegorow: Kriejsiera Wtoroj mirowoj. Ochotniki i zaszczitniki [Крейсера Второй мировой. Охотники и защитники]. Moskwa: Kollekcyja, Jauza, EKSMO, 2007. ISBN 5-699-19130-5. (ros.).
Nikołaj Mitiukow, Michaił Barabanow. Korabli WMS Ispanii pierioda grażdanskoj i Wtoroj mirowoj wojny 1936–1945 gg. „Morskaja Kampanija”. 5/2010, sierpień 2010. Moskwa: WERO Priess. (ros.).
Conway’s All the world’s fighting ships 1922–1946. Robert Gardiner, Roger Chesneau (red.). London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
Escobén: El crucero Galicia. 8 lutego 2004. [dostęp 2022-12-13]. (hiszp.).

[3] Położenie stępki 27 sierpnia 1926 roku według Barabanow 2007 ↓, s. 139. Gazeta ABC z 27 sierpnia 1926 w korespondencji z 26 sierpnia mówi o „jutrzejszym” położeniu stępki.

[4] Wodowanie 19 maja 1928 roku według Conway’s All the world’s fighting ships 1922–1946 ↓, s. 400 i Jane’s Fighting Ships 1937. Francis McMurtrie (red.). Londyn: Sampson Low, Marston & Co, 1937, s. 442. (ang.). Wodowanie w maju 1928 roku potwierdza również prasa z epoki (mówiąc o planowanym na 15 maja). Barabanow 2007 ↓, s. 139 podaje mylnie 17 maja 1929 roku.

[5] Wejście do służby 14 lutego 1930 roku według Entrega del crucero Miguel de Cervantes, ABC, 15 lutego 1930 (hiszp.). Barabanow 2007 ↓, s. 139 podaje 10 lutego 1930 roku.

[8] Tak podają Mitiukow i Barabanow 2010 ↓, s. 12; w starszej pracy armata 40 mm jest określona jako pom-pom (Vickers) (Barabanow 2007 ↓, s. 140)

[10] Z kontekstu i fotografii średniej jakości w Mitiukow i Barabanow 2010 ↓, s. 12 wynika, że zdjęto także armaty 102 mm.

[14] Tak podaje Mitiukow i Barabanow 2010 ↓, s. 11; w starszej pracy Barabanow 2007 ↓, s. 139 – 1 lipca 1964 roku.

[CITEREFBarabanow2007139-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Barabanow 2007 ↓, s. 139.

[CITEREFBarabanow2007132-141-2] Barabanow 2007 ↓, s. 132-141.

[CITEREFBarabanow2007140_(rysunek)-6] Barabanow 2007 ↓, s. 140 (rysunek).

[CITEREF''Conway’s_All_the_world’s_fighting_ships_1922–1946''400-7] Conway’s All the world’s fighting ships 1922–1946 ↓, s. 400.

[CITEREFBarabanow2007140-9] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Barabanow 2007 ↓, s. 140.

[galicia-11] Escobén: El crucero Galicia. 8 lutego 2004. [dostęp 2022-12-13]. (hiszp.).

[CITEREFBarabanow2007141-12] Barabanow 2007 ↓, s. 141.

[conw47-13] Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995, s. 428-429. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[b]

[c]

[3]

[4]

[d]

[5]

[e]

[6]

[7]

[8]

[f]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne