Mihail Sadoveanu
Data i miejsce urodzenia | 5 listopada 1880 Paşcani |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 19 października 1961 Bukareszt |
Narodowość | rumuńska |
Dziedzina sztuki | literatura |
Ważne dzieła | |
| |
Odznaczenia | |
Data i miejsce urodzenia | 5 listopada 1880 Paşcani |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 19 października 1961 Bukareszt |
Przewodniczący Izby Deputowanych Rumunii | |
Okres | od 5 grudnia 1946 do 24 lutego 1948 |
Przynależność polityczna | Rumuńska Partia Komunistyczna |
Poprzednik | Alexandru Vaida-Voievod |
Następca | Gheorghe Apostol (jako przewodniczący Wielkiego Zgromadzenia Narodowego) |
Przewodniczący Senatu Rumunii | |
Okres | od 18 czerwca 1931 do 10 czerwca 1932 |
Poprzednik | Traian Bratu |
Następca | Nicolae Costelescu |
Członek Tymczasowego Prezydium Rumunii | |
Okres | od 30 grudnia 1947 do 13 kwietnia 1948 |
Przynależność polityczna | Rumuńska Partia Komunistyczna |
Poprzednik | Michał I (jako król Rumunii) |
Następca | Constantin Parhon (jako Przewodniczący Prezydium Wielkiego Zgromadzenia Narodowego) |
p.o. Przewodniczącego Prezydium Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Rumunii | |
Okres | od 7 stycznia 1958 do 11 stycznia 1958 |
Przynależność polityczna | Rumuńska Partia Komunistyczna |
Poprzednik | Petru Groza |
Następca | Ion Gheorghe Maurer |
Odznaczenia | |
Mihail Sadoveanu (ur. 5 listopada 1880 r. w Paşcani, zm. 19 października 1961 r. w Bukareszcie) – rumuński powieściopisarz, nowelista, dziennikarz i polityk (przewodniczący senatu od 1931 r., przewodniczący Prezydium Państwa w latach 1947-1948 oraz 1958).
Życiorys
Sadoveanu należy do najpłodniejszych literacko pisarzy rumuńskich, znany jest przede wszystkim jako autor powieści historycznych i przygodowych. Kojarzony w początkowym okresie twórczości z tradycjonalistycznym środowiskiem artystycznym, skupionym wokół czasopisma Sămănătorul (zob. też sămănătorism), popularność zdobył jako przedstawiciel realizmu, bliski poglądom grupie tzw. poporanistów, interesujących się rodzimą kulturą ludową, lecz nie odrzucających obcych elementów kulturowych. Akcję swych utworów osadzał Sadoveanu najogólniej rzecz biorąc na obszarze Mołdawii jako regionu historycznego, chętnie i często sięgając po motywy, postacie i wydarzenia ze średniowiecznej, a także nowoczesnej historii Rumunii. Powstające na przestrzeni niemal półwiecza powieści pisarza są zróżnicowane stylistycznie i gatunkowo i obejmują m.in. utwory psychologiczne, historyczne, a także powieści utrzymane w poetyce naturalizmu, czy nawet socrealizmu.
Był człowiekiem ukształtowanym przez tradycyjny, patriarchalny system wartości, zaś jego poglądy na życie stanowiły mieszankę nacjonalizmu i idealizmu. W okresie międzywojennym jako poseł do parlamentu, Sadoveanu był mocno zaangażowany w politykę. Niejednokrotnie zmieniał sympatie polityczne wahając się między ugrupowaniami reprezentującymi prawicowe i lewicowe poglądy polityczne. Jako redaktor lewicowych gazet Adevărul oraz Dimineaţa był celem ataków skrajnie prawicowej prasy, czego efektem było m.in. publiczne palenie jego książek[1]. Po II wojnie światowej zbliżył się do Rumuńskiej Partii Komunistycznej, pisał utwory panegiryczne sławiące Związek Radziecki i system stalinowski. Był podówczas ważną postacią życia kulturalnego i politycznego Rumunii, choć jego utwory literackie z tego okresu, wliczając w to kontrowersyjną powieść Mitria Kokor, uważane są za najsłabsze w całej jego karierze pisarskiej. Wiele jego utworów i przemówień (m.in. wydany w 1945 r. tom reportaży z podróży po ZSRR Lumina vine de la Răsărit, pol. Światło idzie ze Wschodu) to teksty propagandowe, wspierające powojenną działalność rumuńskich komunistów.
W latach 1909 – 1918 dyrektor Teatru Narodowego w Jassach, natomiast od 1949 r. przewodniczący związku pisarzy rumuńskich.
Swemu zafascynowaniu kulturą ludową dał wyraz w opowiadaniach i powieściach, np. Bordeenii (1912), opisując życie we wsiach i małych miasteczkach Mołdawii. Napisał także m.in. powieść społeczno-obyczajową Zaginiony (1930, wydanie polskie 1960), oraz powieść dla młodzieży Wyspa Kwiatów (1951, wyd. pol. 1955).
Przypisy
- ↑ Danuta Bieńkowska: Literatura rumuńska. s. 1111-1113.
Bibliografia
- Danuta Bieńkowska, Literatura rumuńska, [w:] Dzieje literatur europejskich, t. 1, pod red. W. Floryana, Warszawa 1977, s. 1111-1113.
- ISNI: 0000 0001 0928 1935
- VIAF: 98174045
- LCCN: n80036688
- GND: 118604783
- BnF: 12020837d
- SUDOC: 028356152
- NLA: 35684685
- NKC: jn19990007293
- BNE: XX1103830
- BNR: 000351932
- NTA: 071141405
- BIBSYS: 90096505
- Open Library: OL358736A
- PLWABN: 9810655043705606
- NUKAT: n95206770
- J9U: 987007271029305171
- PTBNP: 34827
- ΕΒΕ: 61802
- KRNLK: KAC201813564
- WorldCat: lccn-n80036688
Media użyte na tej stronie
A 2005 Moldovan stationery item with the portrait of Romanian writer Mihail Sadoveanu
Медаль лауреата Международной Ленинской премии «За укрепление мира между народами»
Romanian writer Mihail Sadoveanu
Flag of the President of Romania.svg
Autor: unknown, image comes from the Romanian National Archives, Licencja: Attribution
en:Mihail Sadoveanu, image cropped