Miklosz Deki Czureja

Miklosz Deki Czureja
Imię i nazwisko

Mikołaj Czureja

Data i miejsce urodzenia

16 października 1958
Niedzica, Polska

Pochodzenie

Romowie

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

folk
czardasz

Zawód

instrumentalista – skrzypek
kompozytor
aranżer

Aktywność

koniec lat 60. XX w.–nadal

Powiązania

Don Wasyl

Współpracownicy
Marek Czureja
Sara Czureja
Sandra Czureja
Sylwia Czureja
Zespoły
Cygański Zespół Pieśni i Tańca „Roma”
Tatra Roma
Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Miklosz Deki Czureja (właśc. Mikołaj Czureja, nazywany Królem Czardasza; ur. 16 października 1958 w Niedzicy) – romski wirtuoz skrzypiec, także aranżer i kompozytor.

Ojciec Sary (ur. 1991 r., wirtuoz cymbałów węgierskich), Sandry i Sylwii (bliźniaczki, ur. 1986 r., wokalistki i tancerki) oraz Miklosza Marka (ur. 1982 r., pianista, wokalista i skrzypek). Wnuk Jana Czurei, syn Miklosza (obaj skrzypkowie).

Karierę rozpoczął jako nastoletni skrzypek w Cygańskim Zespole Pieśni i Tańca Roma w Poznaniu na przełomie lat 60. i 70. XX wieku. Z zespołem tym rozpoczął wieloletnią współpracę i międzynarodową karierę, koncertując w wielu miejscach na całym świecie.

W latach 80. rozpoczął karierę solową, która trwa do dziś. Współpracował m.in. z Sandorem Lakatoszem, warszawskim Teatrem Studio Buffo i Michałem Urbaniakiem. Z tym ostatnim artystą stoczył nawet muzyczny pojedynek na skrzypcową improwizację, który relacjonowała Telewizja Polonia.

Brał udział w nagraniu wielu programów dla radia i telewizji (polskich i zagranicznych). Jest też bohaterem licznych reportaży telewizyjnych, radiowych i prasowych. Czardasz V. Montiego w wykonaniu Czurei utrzymywał się przez rok na szczycie telewizyjnej listy przebojów.

Nagrał 12 płyt (zarówno z własnym zespołem muzyczno-tanecznym Tatra Roma, jak i z wieloma innymi muzykami romskimi działającymi na całym świecie). Zajmuje się również aranżacją utworów muzycznych oraz komponowaniem pieśni i utworów instrumentalnych, także dla potrzeb musicalu (m.in. Chata za wsią) i filmu.

Jako skrzypek wystąpił też w produkcjach fabularnych, m.in. w serialach telewizyjnych Dom (2000) i Glina (2007), a także w filmie Wiosenne wody. Ponadto zagrał gościnnie w serialu Na dobre i na złe (2009)[1], gdzie wcielił się w postać Miklosza – syna Roma, pacjenta szpitala w Leśnej Górze.

Współpracuje z Fundacją Bahtałe Roma – Szczęśliwi Cyganie.

Nagrody

  • I nagroda Grand Prix na I Międzynarodowym Festiwalu Muzyki i Kultury Romów w Ciechocinku (trzykrotnie na festiwalu tym zdobył „Złotą Tężnię” – Grand Prix dla solisty)
  • II nagroda na Międzynarodowym Konkursie Muzyki Romskiej w Monachium (podczas którego oczarował jurorów – sir Yehudiego Menuhina i Stéphane'a Grapellego – tak, że został on przez nich uhonorowany tytułem Króla Czardaszy)
  • W uznaniu zasług dla kultury i za działalność społeczną 15 lipca 2015 r. Miklosz Deki Czureja został uhonorowany przez Prezydenta RP Złotym Krzyżem Zasługi, który wręczył mu wojewoda wielkopolski Piotr Florek.
  • Dnia 7 kwietnia 2017 r., w przeddzień Międzynarodowego Dnia Romów, otrzymał z rąk wicewojewody wielkopolskiego Marleny Maląg przyznane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis[2][3].

Przypisy

  1. ↑ Odcinek 386, Kabała.
  2. ↑ Tomasz Stube, Gloria Artis dla romskiego wirtuoza | Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu, poznan.uw.gov.pl, 7 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-07] (pol.).
  3. ↑ Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-05-30].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

POL Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis BAR.png
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"