Mikołaj Hohenzollern-Sigmaringen
Książę Mikołaj w mundurze oficera Royal Navy | |
(c) Răzvan Pala, CC BY 3.0 | |
Regent Rumunii | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik | król Ferdynand I |
Następca | król Karol II |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | Ferdynand I |
Matka | |
Rodzeństwo | |
Żona | 1. Joanna Dumitrescu-Doletti |
Odznaczenia | |
Mikołaj, książę Rumunii, rum. Nicolae al României (do 1937 ), Nicolae Brana (od 1937 do 1942), Prințul Nicolae de Hohenzollern (od 1942) (ur. 15 sierpnia 1903 w Sinaii, zm. 9 czerwca 1978 w Madrycie) – czwarte dziecko i drugi syn pary królewskiej Ferdynanda I i Marii, książę krwi rumuńskiej gałęzi rodu Hohenzollern-Sigmaringen, regent Rumunii od 1927 do 1930, marszałek lotnictwa rumuńskiego, kawaler Orderu Orła Białego (1922)[1].
Życiorys
Czasy monarchii rumuńskiej
Po naukach pobieranych w Rumunii, Eton College i Royal Naval School na Malcie książę Nicolae zaciągnął się ok. 1923 do brytyjskiej Royal Navy. Pasjami jego były morze i sport motorowy, nie polityka, musiał się jej jednak poświęcić po skandalach spowodowanych aferami miłosnymi starszego brata, późniejszego króla Karola II, którego ojciec Ferdynand I zmusił w 1926 do zrzeczenia się następstwa tronu i wyjazdu z kraju.
Po śmierci Ferdynanda w 1927 rozważano przez jakiś czas kandydaturę Mikołaja na króla, ale w końcu powołano na tron małoletniego syna Karola, Michała I, w imieniu którego rządy sprawowała trzyosobowa Rada Regencyjna – ks. Mikołaj, prawosławny patriarcha Rumunii Miron i polityk Konstantyn Sarateanu. 24-letniego Mikołaja polityka nadal nie interesowała, patriarcha Miron wyraził się o „pracy” regencji: „Regencja nie funkcjonuje, bo nie ma głowy. Książę Mikołaj pali papierosy, Sarateanu przegląda książki, a ja jako duchowny staram się utrzymać zgodę”.
W takiej sytuacji książę Mikołaj nie bez westchnienia ulgi powitał nieoczekiwany powrót brata do kraju i objęcie przez niego tronu w 1930, i czynnie współdziałał przy przeprowadzeniu uchwały parlamentu, detronizującej Michała I i powołującej na tron Karola. Początkowo serdeczne (Karol wysłał go w lipcu 1932 do Warszawy z wizytą państwową, podczas której Mikołaj został udekorowany orderem Orła Białego), już parę lat później stosunki między braćmi pogorszyły się, gdyż Mikołaj postanowił poślubić kobietę nierówną stanem i do tego rozwódkę, Joannę Dumitrescu-Doletti (1902–1963). Także z przyczyn politycznych – Mikołaj stanął w opozycji do „dyktatury królewskiej” brata – Karol pozbawił go tytułu książęcego i apanaży w 1937, skasował ustanowiony przez niego jako regenta Order Ferdynanda I i zmusił do emigracji do Szwajcarii, gdzie Mikołaj przybrał nazwisko „Nicolae Brana” (od zamku w Branie). W tych latach odwiedził ojczyznę tylko raz, przyjechawszy na pogrzeb matki w 1938. W 1942 bratanek Michał I, ponownie król Rumunii, nadał mu tytuł „Jego Królewskiej Wysokości księcia Mikołaja de Hohenzollern” (Prinţul Nicolae de Hohenzollern), w 1945 podobny tytuł otrzymała także Joanna.
Po śmierci Joanny Mikołaj zawarł związek małżeński z Brazylijką Teresą Lisboa Figueira de Mello (1913–1997). Oba małżeństwa pozostały bezpotomne.
Książę Mikołaj interesował się sportem samochodowym, w latach 30. XX wieku posiadał dwa egzemplarze ekskluzywnego amerykańskiego samochodu marki Dueseneberg Model J, wówczas jednego z najszybszych automobilów na świecie. W 1935 wziął w nim udział w wyścigach 24h Le Mans, uzyskując wynik 38. okrążeń. Zbierał również antyki i pozostawił dużą kolekcję malarstwa, porcelany i sreber.
Działalność na emigracji
Od 1947 ks. Mikołaj de Hohenzollern przebywał już na stałe na emigracji, mieszkając kolejno ww Włoszech, Szwajcarii i Hiszpanii. Początkowo pracował jako instruktor narciarski w Szwajcarii[2]. Brał żywy udział w działalności uchodźców rumuńskich. Założył Rumuńskie Centrum Badań (Centre Roumain des Recherches) we Francji, które otrzymało patronat Akademii Francuskiej, oraz Rumuńską Fundację Kulturalną im. Księżnej Joanny (Fundaţiā Culturală Romănă: Prinţesa Ioana) w Niemczech. Uczestniczył we wszystkich ważniejszych spotkaniach rumuńskich emigrantów, założył dwa periodyki rumuńskie w Madrycie, wygłaszał liczne przemówienia radiowe, skierowane do ziomków na uchodźstwie i w kraju. Po śmierci księcia całe jego bogate archiwum przekazano do Hoover Institution w Kalifornii, gdzie znajduje się do dzisiaj.
Odznaczenia
- Łańcuch Orderu Karola I
- Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Ferdynanda I (order ustanowiony przez Mikołaja jako regenta)
- Baliw Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji Zakonu Kawalerów Maltańskich
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia)
- Order Białego Lwa I klasy (Czechosłowacja)
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja)
- Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja)
- Order Orła Białego (Polska)
- Wielka Wstęga Orderu Gwiazdy Jerzego Czarnego (Królestwo Serbii)
- Order Orła Gruzji i Sukni Pana Naszego Jezusa Chrystusa (Dom Królewski Gruzji)
i wiele odznaczeń pomniejszych
Przypisy
Bibliografia
- Sigyn Reimers, Mina kungliga, Stockholm 1957
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Ribbon bar of the Order of Carol I of Romania
Ribbon bar of the Order of Ferdinand I (Kingdom of Romania)
Baretka Orderu Zbawiciela I klasy (Grecja)
Autor: Arturolorioli, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of Malta ribbon (Knight Grand Cross of Honour and Devotion)
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Order of the Eagle of Georgia and the Seamless Tunic of Our Lord Jesus Christ (Royal House of Georgia)
(c) Răzvan Pala, CC BY 3.0
Big Coat of arms of Kingdom of Romania (between June 23, 1921 and December 30, 1947).
Baretka: Order Michała Walecznego (model 2000) – II Klasa – Rumunia.
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1877) – Wielki Oficer – Księstwo i Królestwo Rumunii.
Warszawa 1931. Wizyta brata króla Rumunii księcia Mikołaja w Polsce, spotkanie z J. Piłsudskim.
Autor: Snake bgd, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order of the Karađorđe's Star ribbon