Mikołaj Jańczuk

Mikołaj Jańczuk
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 listopada?/ 29 listopada 1859
Kornica

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 1921
Moskwa

Zawód, zajęcie

etnograf, historyk, archeolog

Tytuł naukowy

profesor nauk społecznych

Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Mikołaj Jańczuk, ros. Никола́й Андре́евич Янчу́к, biał. Мікалай (Мікола) Андрэевіч Янчук (ur. 17 listopada?/ 29 listopada 1859 w Kornicy, ob. Stara Kornica, woj. mazowieckie; zm. 6 grudnia 1921 w Moskwie) – etnograf, folklorysta, pisarz, literaturoznawca, historyk i archeolog, dyrektor Muzeum Etnograficznego w Moskwie[1]. Członek kilku towarzystw naukowych, autor licznych prac. W publikacjach wydawanych na Ukrainie przedstawiany jest jako ukraiński, w publikacjach wydawanych na Białorusi – jako białoruski, a w publikacjach wydawanych w Rosji – jako rosyjski uczony[2].

Życiorys

Mikołaj Jańczuk.

Urodził się 29 listopada 1859 roku w Starej Kornicy na Podlasiu. W 1879 roku przybył do Moskwy. W 1885 roku ukończył studia historyczno-filologiczne na Uniwersytecie Moskiewskim[3]. Początkowo pracował jako nauczyciel, zaczął brać udział w rozmaitych etnograficznych ekspedycjach, podczas których gromadził folklorystyczny materiał, ludowe pieśni (w zapisie nutowym), podania, legendy. Został członkiem kilku towarzystw naukowych: dramatopisarzy i kompozytorów (1887), etnograficznym (1887), archeologicznym (1888), historycznym (1888) i w Towarzystwie Miłośników Literatury Rosyjskiej (1896)[4].

W 1889 był jednym z założycieli czasopisma „Etnograficzeskoje obozrienije” (Recenzje etnograficzne)[5], którego był redaktorem do roku 1916[4]. Po rewolucji październikowej wykładał na Uniwersytecie Moskiewskim, na którym prowadził wykłady z literatury białoruskiej i ukraińskiej[5]. Miał swój współudział w założeniu Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego[5]. Swój prywatny księgozbiór przekazał na potrzeby Białoruskiej Biblioteki Narodowej[3].

Grób Mikołaja Jańczuka na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie.

Jego dorobek dotyczy głównie kultury ludowej na Podlasiu, Polesiu, Białorusi i Ukrainie[5]. Uważał Rusinów Podlaszuków za naród odrębny od Ukraińców i Białorusinów, a ich język za samodzielny. Pisał wiersze w tym języku, nie odcinał się jednak ani od kultury ukraińskiej, ani białoruskiej[3]. Zmarł 6 grudnia 1921 w Moskwie.

Biografię Mikołaja Jańczuka w języku polskim opracował Bazyli Białokozowicz[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Arkadiusz Kołodziejczyk. Nowe Podlasiana. Przegląd wydawnictw historycznych za lata 1994-1997. „Rocznik Mazowiecki”. 10, s. 212, 1998. 
  2. ↑ Bazyli Białokozowicz. Mikołaj Janczuk i jego szkic podlaski „Wiedźma". „Nad Buhom i Narwoju”. 6 (2), s. 23-25, 1993. 
  3. ↑ a b c Grzegorz Sosna, Doroteusz Fionik, Pasynki i okolice, Rozdział IV: Epoka ojców Kostycewiczów kamunikat.
  4. ↑ a b Н.А. Янчук, Музыкальная энциклопедия, pod red. Ю.В. Келдыша. — Moskwa: Советская энциклопедия, Советский композитор, 1973—1982.
  5. ↑ a b c d Янчук Мікалай // Этнаграфія Беларусі: Энцыклапедыя / pod red. І.П. Шамякін i in. — Mińsk: БелСЭ, 1989. — 575 с. — С. 554. — ISBN 5-85700-014-9.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Могила этнографа Николая Янчука.JPG
Autor: Сергей Семёнов (User:Stauffenberg), Licencja: CC BY 3.0
Могила этнографа Николая Янчука на Новодевичьем кладбище Москвы.
Mikołaj Janczuk.jpg
Mikołaj Janczuk (1859—1921) photo