Mikołaj Oppeln-Bronikowski
Mikołaj Bogdan Kajetan Oppeln-Bronikowski herbu własnego, (ur. 1767, zm. 1817) – Wielki Kuchmistrz Dworu Króla Jegomości w Warszawie w 1811 roku[1], generał wojsk polskich i francuskich, stolnik Księstwa Warszawskiego.
Życiorys
Syn Piotra i Teresy z Rydzyńskich, do 1782 pobierał nauki w Berlinie. Był członkiem wolnomularstwa, członkiem loży Szkoła Mądrości[2]. W 1786 wstąpił do wojska polskiego. Jako major gwardii pieszej koronnej odznaczył się w czasie wojny polsko-rosyjskiej 1792. Za bohaterską postawę w bitwie pod Zieleńcami został Kawalerem Orderu Virtuti Militari[3]. W czasie insurekcji kościuszkowskiej jako generał major[4], brał udział w wyprawie dywersyjnej Jana Henryka Dąbrowskiego do Wielkopolski w 1794. W czasach napoleońskich brał udział w bitwie pod Raszynem w 1809. W dowód uznania został stolnikiem księcia warszawskiego. Za udział w bitwie pod Wagram dostał od Napoleona krzyż Legii Honorowej. Po tej bitwie stanął na czele formowanej z jeńców austriackich (II) Legii Nadwiślańskiej. W Dreźnie Fryderyk August I nadał mu Order Orła Białego. Walczył w Hiszpanii jako generał 1 brygady II dywizji piechoty aragońskiej. W czasie ofensywy 1812 na Rosję został gubernatorem Mińska. W czasie kampanii w Saksonii w 1813 dowodził 2 brygadą VI dywizji II korpusu marszałka Victora. W czasie bitwy pod Lipskiem został ranny i dostał się do niewoli. Z wojska odszedł w stopniu generała dywizji.
W 1815 roku został przyjęty do Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego w stopniu generała brygady. 4 października 1816 roku Naczelny Wódz przywrócił mu stopień generała dywizji i przykomenderował do piechoty[5]. Prawdopodobnie był założycielem konspiracyjnej organizacji – Związek pod imieniem Dąbrowskiego.
Ożenił się w 1795 z Anną z hr. Krasińskich 1:o voto Walicką (zm. 13 czerwca 1813), siostrą gen. Wincentego Krasińskiego. Jedyna córka Amelia, wcześnie osierocona przez rodziców, była wychowywana w Opinogórze przez wuja, gen. Wincentego Krasińskiego, i była według niektórych biografów pierwszą miłością Zygmunta Krasińskiego. Wyszła później za mąż za hr. Romana Załuskiego de Rivière d'Aerschot, zmarłego w roku 1865. Potomstwa nie mieli.
Działalność wolnomularska
Przed 1792 rokiem był członkiem loży Świątynia Mądrości (Wielki Wschód Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego) w Poznaniu. W 1811 roku, w stopniu 7. obrządku francuskiego (kawaler różanego krzyża), należał do loży Saint Louis de la Martinique des Frères réunis (Wielki Wschód Francji) w Paryżu[6].
Odznaczenia
Posiadacz Orderu św. Stanisława, w 1792 otrzymał Krzyż Kawalerski[7], a w czasach Księstwa Warszawskiego Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari[8] (choć brak jest wiarygodnych danych potwierdzających to nadanie), w 1809 został odznaczony Orderem Orła Białego oraz francuskimi Krzyżami Kawalerskim i Oficerskim Orderu Legii Honorowej[7].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Kalendarzyk Polityczny Chronologiczny i Historyczny na rok pański 1811 z Magistraturami Kraiowemi, Warszawa 1811, s. 99.
- ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738-1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 180.
- ↑ Krzysztof Filipow ,Order Virtuti Militari 1792-1945, Warszawa 1990, s. 18.
- ↑ Henryk P. Kosk, Generalicja polska, t. I, Pruszków 1998, s. 77-78.
- ↑ Rozkaz dzienny Naczelnego Wodza do Wojska Polskiego z 22 września (4 października) 1816 roku.
- ↑ Ludwik Hass, Wolnomularze polscy w lożach Zachodu: dwie pierwsze dekady XIX wieku, w: Ars Regia 7/8, 13/14, 1998-1999, s. 144.
- ↑ a b Tadeusz Jeziorowski: The Napoleonic Orders. Ordery Napoleońskie. Warszawa 2018, s. 147
- ↑ Krzysztof Filipow, Order Virtuti Militari 1792-1945, Warszawa 1990, s. 40.
Bibliografia
- Marian Brandys, Koniec świata szwoleżerów, t. I, Warszawa 1972
- Simon Konarski, Armorial de la noblesse polonaise titrée, Paris 1957
- Polski Słownik Biograficzny, tom II, Kraków 1936
Media użyte na tej stronie
Baretka: Order Świętego Stanisława (Polska)
Autor: Tadeusz Gajl, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ten obrazek został przesłany w formacie JPEG, mimo że nie jest zdjęciem. Takie informacje mogą być przechowane bardziej efektywnie lub bardziej dokładnie w formacie PNG lub SVG. Jeśli możesz, prześlij wersję w formacie PNG lub SVG bez artefaktów kompresji pochodzącą z pierwotnego źródła (lub z usuniętymi artefaktami). Potem oznacz wersję JPEG szablonem
{{Superseded|NowyObrazek.roz}} zamiast niniejszego ({{BadJPEG}}) i rozważ inne poprawki. Niniejszego szablonu nie należy stosować do fotografii ani skanów. 
General Mikołaj Oppeln-Bronikowski