Mikołaj Troicki

Mikołaj Troicki

major
Data i miejsce urodzenia	1 sierpnia 1905 Sochaczew
Data śmierci	12 kwietnia 1989
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Związek Walki Zbrojnej Królewskie Wojska Jugosłowiańskie w Ojczyźnie Ludowa Armia Wyzwolenia Jugosławii Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	Armia „Poznań” 19 Międzynarodowa Brygada Dywersyjna 1 Berliński Pułk Artylerii Lekkiej
Stanowiska	oficer polityczny 7 baterii 1 PAL
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: kampania wrześniowa bitwa nad Bzurą przełamanie Wału Pomorskiego bitwa o Berlin
Późniejsza praca	handlowiec, działacz kombatancki
Odznaczenia

Mikołaj Troicki (ur. 1 sierpnia 1905 w Sochaczewie, zm. 12 kwietnia 1989) – oficer polityczny Wojska Polskiego na Froncie Wschodnim; zdobywca Berlina (inicjator zatknięcia polskiej flagi na Kolumnie Zwycięstwa).

Życiorys

Mikołaj Troicki urodził się w Sochaczewie. Trenował biegi, służbę wojskową odbył na Polesiu, jednak po wybuchu wojny dołączył do Armii Poznań, z którą walczył nad Bzurą^[1]. Po klęsce wstąpił do ZWZ zabezpieczając m.in. broń zakopywaną przez żołnierzy w 1939. Zagrożony aresztowaniem wyjechał do Warszawy, gdzie został schwytany w czasie łapanki w 1943.

Troicki został wywieziony na roboty do Jugosławii, gdzie rozpoczął pracę w kopalni miedzi w Majdanborze^[a]}. Po ucieczce wstąpił do oddziału czetników, z którego zdezerterował nie akceptując decyzji dowództwa o kolaboracji z Niemcami. Trafił do 19 Międzynarodowej Brygady Dywersyjnej Wojska Ludowowyzwoleńczego i Oddziałów Partyzanckich Jugosławii. W czasie jednej z walk został wzięty do niewoli przez ustaszy, z której uciekł wraz z innymi jeńcami^[1].

Po wyzwoleniu Belgradu, dzięki pomocy radzieckiego oficera narodowości polskiej, Troicki wrócił do Polski. Ukończył przyśpieszony kurs oficerski w Lublinie, po czym trafił do 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki na stanowisko oficera politycznego 7 baterii. Wziął udział w walkach na Wale Pomorskim i w szturmie Berlina.

Z inicjatywy ppor. Mikołaja Troickiego żołnierze 7 baterii (oprócz niego byli to plut. Kazimierz Otap, kpr. Antoni Jabłoński, kan. Aleksander Karpowicz i kan. Eugeniusz Mierzejewski) wywiesili na Siegessäule polską flagę (na pamiątkę tego wydarzenia dnia 2 maja obchodzony jest w Polsce Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej^[2]). Prawdopodobnie jednak jako pierwsi polską flagę umieścili żołnierzy 8 baterii pod dowództwem zastępcy dowódcy ds. polityczno-wychowawczych ppor. Waldemara Felchnerowskiego. Na pierwszeństwo żołnierzy 8 baterii 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki wskazali historycy Wojskowego Instytutu Historycznego, którzy w 1966 podjęli badanie tego zagadnienia^[3].

Po odejściu z wojska, trafił do Krosna, gdzie był inspektorem do spraw osadnictwa. Po powrocie do Sochaczewa zajął się handlem pracując w spółdzielni oraz grając w orkiestrze rzemieślniczej. W latach 1948–1950 był ofiarą stalinowskich represji ze względu na walkę w partyzantce marszałka Tito^[1]. Po wyjściu na wolność wstąpił do ZBoWiD-u. Otworzył także pierwszą w Sochaczewie kolekturę Totalizatora Sportowego.

Pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera HIII-3-37)^[4].

Życie prywatne

Był synem Romana Troickiego – zastępcy naczelnika straży pożarnej, wiceburmistrza i restauratora. Pomimo jego sprzeciwu pojął za żonę Sabinę Wójcicką^[1].

Awanse

• podporucznik – 1945
• kapitan – po wojnie
• major – lata 70/80

Odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy – 10 października 1970 za zdobycie Berlina
• Krzyż Walecznych – w 1945 za przełamanie Wału Pomorskiego
• Krzyż Partyzancki
• Medal XXX-lecia Polski Ludowej
• Medal XL-lecia Polski Ludowej
• Medal za Warszawę 1939–1945
• Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Medal „Za udział w walkach o Berlin”
• Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia

i inne (oprócz polskich nagrodzony także odznaczeniami jugosłowiańskimi i radzieckimi)

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Russocki red.: Dzieje Sochaczewa i Ziemi Sochaczewskiej. Warszawa: Książka i Wiedza, 1970.
• Leszek Nawrocki: Kalendarium wydarzeń historycznych na ziemi sochaczewskiej. Sochaczew: 2000. ISBN 83-91-50-50-0-6.
• Kto jest kim w Polsce 1984. Informator biograficzny, [edycja I] (zesp. red. Lidia Becela i inni), Warszawa 1984, s. 1008
• Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja III (redaktorzy Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna), Warszawa 1993, s. 874 (wykaz zmarłych z edycji drugiej informatora)