Mikołajek (seria książek)

Mikołajek (fr. Le Petit Nicolas) – seria książek napisana przez René Goscinnego i zilustrowana przez Jean-Jacques'a Sempégo.

Mikołajek był pierwotnie bohaterem pasków komiksowych publikowanych przez duet Goscinny-Sempé w belgijskim magazynie La Moustique w roku 1956. Seria została jednak dość szybko zaprzestana. Kilka lat później Goscinny zdecydował się pisać o Mikołajku prozą, w formie krótkich opowiadań do których Sempé tworzył odrębne ilustracje. Pierwsza historyjka o przygodach Mikołajka pt. L’œuf de Pâques została opublikowana 29 marca 1959 roku na łamach francuskiego dziennika „Sud-Ouest Dimanche”. Początkowo autorzy nie planowali jej kontynuacji, jednak żywy odzew ze strony czytelników spowodował, że zdecydowali się stworzyć kolejne opowiadania. Odtąd Goscinny i Sempé aż do 1965 roku publikowali kolejne historyjki w „Sud-Ouest” i „Pilote”[1]. W ciągu sześciu lat stworzyli ich 221. Wiele z nich zostało zebranych w wydanych w latach 60. pięciu książkach: Mikołajek, Rekreacje Mikołajka, Mikołajek i inne chłopaki, Wakacje Mikołajka, Joachim ma kłopoty (później tytuł zmieniono na Mikołajek ma kłopoty).

Po ponad 30 latach od śmierci Goscinnego jego córka Anna zdecydowała się opublikować opowiadania dotąd niedostępne w formie książkowej. Tak powstał kolejny tom przygód Mikołajka: Nowe przygody Mikołajka (Histoires inédites du Petit Nicolas), wydany we Francji w 2004 roku. Następny tom Nowych przygód Mikołajka miał swoją premierę we Francji 5 października 2006. Trzeci tom z nieznanymi opowiadaniami o Mikołajku (Le Petit Nicolas, le Ballon. Dernières Histoires Inédites) ukazał się 5 marca 2009. Zawiera 10 niepublikowanych dotąd historyjek, napisanych przed laty przez Goscinnego, o których istnieniu nie wiedział nawet Sempé i w związku z tym ilustracje do książki wykonał współcześnie.

Na podstawie serialu animowanego powstało kilkanaście książek z ilustracjami z serialu: Najnowsze przygody Mikołajka, Rozrywki Mikołajka, Gry i zabawy Mikołajka, Szkolne przygody Mikołajka, Gry i zabawy Mikołajka na przerwy w szkole, Rodzinne przygody Mikołajka i Podwórkowe przygody Mikołajka. Na rynku można znaleźć także inne książki o Mikołajku: Mikołajek Książka Rozkładanka, Wakacje Mikołajka. Wczasy nad morzem, Przepisy Mikołajka, Rok szkolny z Mikołajkiem i Mikołajek Kolorowanka. Na podstawie Nowych przygód Mikołajka powstały książki dla młodszych dzieci z kolorowymi ilustracjami. Jak dotąd wydano takie publikacje, jak Mikołajek i Wielki Cyrk Kolegów, Zima Mikołajka, Paczka Mikołajka, Wiosna Mikołajka i Lato Mikołajka.

Od roku 2009 do 2013 włącznie wydawnictwo Znak Emotikon wydawało kalendarze książkowe z Mikołajkiem. W roku 2009 i 2012 pojawiły się też kalendarze ścienne. W 2015 roku wraz z książką Paczka Mikołajka na rynek trafiła gama gadżetów z Mikołajkiem w roli głównej, w tym m.in. kubeczki, ręczniki, tacki kuchenne, szklanki oraz kalendarz ścienny. W tym samym roku ukazały się też cztery zeszyty edukacyjne z bohaterem: Lubię szkołę z Mikołajkiem, Lubię szkołę z Mikołajkiem 2, Szkoła z Mikołajkiem jest super i Szkoła z Mikołajkiem jest super 2.

W 2009 roku ukazał się film oparty na serii książek pt. Mikołajek w reżyserii Laurenta Tirarda[2]. W 2014 roku odbyła się premiera drugiego filmu Tirarda o Mikołajku pt. Wakacje Mikołajka.

Bohaterowie opowiadań

Mikołajek i inne dzieci

Postać (jęz. francuski)Postać (jęz. polski)Opis postaci
NicolasMikołajGłówny bohater, uczeń szkoły podstawowej. Jego najlepszym przyjacielem jest Alcest.
AlcesteAlcestNajlepszy przyjaciel Mikołajka, chodzą do tej samej klasy. Bardzo lubi jeść.
RufusRufusUczeń z klasy Mikołajka. Jego tata jest policjantem.
ClotaireKleofasNajgorszy uczeń w klasie Mikołajka, ma bardzo surowych rodziców.
EudesEuzebiuszUczeń z klasy Mikołajka. Jest bardzo silny i lubi się bić. Ma starszego brata, Jonasza, który jest żołnierzem.
GeoffroyGotfrydUczeń z klasy Mikołajka. Ma bardzo bogatego tatę i dostaje od niego różne prezenty.
JoachimJoachimUczeń z klasy Mikołajka. Bardzo dobrze gra w kulki. Ma młodszego brata, Leoncjusza.
AgnanAnaniaszNajlepszy uczeń w klasie Mikołajka. Nosi okulary. Inni chłopacy nie przepadają za nim.
MaixentMaksencjuszUczeń z klasy Mikołajka. Jest najwyższy w klasie i potrafi bardzo szybko biegać.
Marie-EdwigeJadwiniaCórka państwa Courteplaque, sąsiadów rodziców Mikołajka. Mikołajek bardzo ją lubi. Jej ojciec jest w waśni z ojcem Mikołajka.
LouisetteLudeczkaCórka przyjaciółki mamy Mikołajka. Jest chłopczycą i bardzo mocno kopie piłkę.

Rodzina Mikołajka

Postać (jęz. francuski)Postać (jęz. polski)Opis postaci
MamanMamaMama Mikołajka, gospodyni domowa.
PapaTataOjciec Mikołajka, pracuje w biurze.
MéméBuniaBabcia Mikołajka ze strony mamy.
Tonton Eugènewujek EugeniuszBrat taty Mikołajka, często wyjeżdża w interesach.

Inne postacie

Postać (jęz. francuski)Postać (jęz. polski)Opis postaci
La maîtressePaniNauczycielka w klasie Mikołajka.
Le directeur de l'écoleDyrektor szkołyDyrektor szkoły Mikołajka.
Monsieur Dubon (le Bouillon)Pan Dubon (Rosół)Wychowawca w klasie Mikołajka. Przezwisko Rosół nadały mu dzieci, ponieważ często mówi „Spójrz mi w oczy”, a na rosole są oka.
Monsieur Blédurtpan BlédurtSąsiad rodziców Mikołajka. Często przekomarza się z jego tatą.
Monsieur Companipan CompaniWłaściciel sklepu, gdzie robi zakupy rodzina Mikołajka.

Książki

  • Le Petit Nicolas, wyd. 1960 (Mikołajek, wyd. wraz z Rekreacjami Mikołajka w 1964, samodzielnie w 1966).
  • Les Récrés du Petit Nicolas, wyd. 1960 (Rekreacje Mikołajka, wyd. wraz z Mikołajkiem w 1964).
  • Le Petit Nicolas et les copains, wyd. 1963 (Mikołajek i inne chłopaki, wyd. 1979).
  • Les vacances du Petit Nicolas, wyd. 1962 (Wakacje Mikołajka, wyd. 1980).
  • Joachim a des ennuis, wyd. 1964, później tytuł zmieniono na Le petit Nicolas a des ennuis (Joachim ma kłopoty, wyd. 1982, później – Mikołajek ma kłopoty).
  • Histoires inédites du Petit Nicolas, wyd. 2004 (Nowe przygody Mikołajka, wyd. 2005).
  • Histoires inédites du Petit Nicolas. Volume 2, wyd. 2006 – premiera 5 października (Nowe przygody Mikołajka. Tom 2, wyd. listopad 2007).
  • Le Ballon et autres histoires inédites, wyd. 2009 – premiera 5 marca (Nieznane przygody Mikołajka, wyd. 2009).

Bohater tej serii został też wykorzystany w polskiej książce Mikołajek w szkole PRL Maryny Miklaszewskiej (tekst) i jej 10-letniego wówczas syna Mikołaja Chylaka (ilustracje). Pierwsze wydanie książki wyszło w drugim obiegu w 1986 nakładem Oficyny Wydawniczej „Rytm”, a w normalnym obiegu pojawiła się w 1991 roku (Wydawnictwo Tenten).

Książki o Mikołajku na język polski tłumaczyły

  • Magdalena Talar (Przepisy Mikołajka),
  • Tola Markuszewicz i Elżbieta Staniszkis (Mikołajek, Rekreacje Mikołajka),
  • Barbara Grzegorzewska (Mikołajek i inne chłopaki, Wakacje Mikołajka, Mikołajek ma kłopoty, Nowe przygody Mikołajka, Nowe przygody Mikołajka. Tom 2, Nieznane przygody Mikołajka).

Ekranizacje

Pierwsza ekranizacja przygód Mikołajka została zrealizowana w 2008 roku. Film wyreżyserował Laurent Tirard; on też wraz z Gregoirem Vigneronem napisał scenariusz. W roli głównej występuje Maxime Godard. Film miał premierę we Francji 30 września 2009, podczas obchodów 50. urodzin Mikołajka (w Polsce premiera odbyła się 4 grudnia). Z tej samej okazji powstała seria krótkich filmów animowanych, emitowanych przez M6.

Przypisy

  1. Le Petit Nicolas; Chronologie d'un oeuvre. [dostęp 2016-05-05]. (fr.).
  2. Mikołajek (2009). filmweb.pl. [dostęp 2012-09-10].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

René Goscinny.jpg
Autor: Peters, Hans / Anefo, Licencja: CC0
René Goscinny