Mikrusek rdzawy

Mikrusek rdzawy
Microcebus rufus[1]
(Lesson, 1840)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

lemurowe

Rodzina

lemurkowate

Rodzaj

mikrusek

Gatunek

mikrusek rdzawy

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 VU pl.svg
Zasięg występowania

Mikrusek rdzawy[5] (Microcebus rufus) – gatunek ssaka naczelnego z rodziny lemurkowatych (Cheirogaleidae).

Zasięg występowania

Mikrusek rdzawy występuje w południowo-wschodnim Madagaskarze[6][7][8]; granice zasięgu są nieznane, ale być może od Parku Narodowego Ranomafana do Parku Narodowego Andringitra i korytarza między nimi[8].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1840 roku francuski przyrodnik René Lesson nadając mu nazwę Gliscebus rufus[2]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu wskazał Madagaskar[2].

Wcześniejsze doniesienia o geograficznej zmienności morfologii (np. rozmiar ucha, długość ogona i kolor sierści) M. rufus zostały wyjaśnione poprzez identyfikację nowych gatunków w miejscu, które pierwotnie uważano za jego rozmieszczenie na Madagaskarze – obecnie węższym, ale wciąż niejasnym[8]. Dane molekularne umieszczają M. rufus w kladzie z M. mittermeieri, M. lehilahytsara, M. berthae i M. myoxinus, ale wydaje się, że jest parafiletyczny w stosunku do M. myoxinus[9]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World ten takson za gatunek monotypowy[8].

Etymologia

  • Microcebus: gr. μικρος mikros „mały”; κήβος kēbos „długoogoniasta małpa”[10].
  • rufus: łac. rufus „czerwony, rumiany, rudy”[11].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 12 cm, długość ogona 10,9–12,5 cm; masa ciała 44 g[7].

Tryb życia

Ten mały mikrusek, prowadzący nocny tryb życia, zręcznie porusza się pomiędzy cienkimi gałązkami tworzącymi gęste korony tropikalnych drzew, przy czym ogon służy mu do podtrzymywania równowagi. Często schodzi na ziemię, aby poszukać chrząszczy pomiędzy opadłymi liśćmi. Żywi się głównie owadami i drobnymi bezkręgowcami, a także owocami i pąkami. Mikrusek rdzawy żeruje zwykle samotnie, sypia jednak w małych grupkach w dziuplach lub w sporządzonych z liści gnieździe.

Przypisy

  1. Microcebus rufus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c R.P. Lesson: Species des mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 217. (fr.).
  3. J.E. Gray. Descriptions of some new genera and fifty unrecorded species of Mammalia. „The Annals and Magazine of Natural History”. 10, s. 257, 1842. (ang.). 
  4. P. Wright, E. Hearthstone, F. Zakamanana, D. Andrianoely & M.E. Donohue 2020, Microcebus rufus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021 [online], wersja 2021-1 [dostęp 2021-07-18] (ang.).
  5. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 29. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Microcebus rufus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-07-18].
  7. a b Ch. Schwitzer, R.A. Mittermeier, E.E. Louis, Jr. & M.C. Richardson: Family Cheirogaleidae (Mouse, Giant Mouse, Dwarf and Fork-marked Lemurs). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 55. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  8. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 138. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  9. G.M. Sgarlata, J. Salmona, B. Le Pors, E. Rasolondraibe, F. Jan, T. Ralantoharijaona, A. Rakotonanahary, J. Randriamaroson, A.J. Marques, I. Aleixo-Pais, T. de Zoeten, D.S.A. Ousseni, S.B. Knoop, H. Teixeira, V. Gabillaud, A. Miller, M.T. Ibouroi, S. Rasoloharijaona, J.R. Zaonarivelo, N.V. Andriaholinirina & L. Chikhi. Genetic and morphological diversity of mouse lemurs (Microcebus spp.) in northern Madagascar: The discovery of a putative new species?. „American Journal of Mammalogy”. 81 (12), s. e23070, 2019. DOI: 10.1002/ajp.23070. (ang.). 
  10. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 421, 1904. (ang.). 
  11. The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 VU pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Microcebus-rufus.jpg
Autor: Iraiidh, Licencja: CC BY-SA 3.0
Microcebus rufus