Miltefozyna

Miltefozyna
Niepodpisana grafika związku chemicznego; prawdopodobnie struktura chemiczna bądź trójwymiarowy model cząsteczki
Ogólne informacje
Wzór sumarycznyC21H46NO4P
Masa molowa407,58 g/mol
Wyglądbiały lub prawie biały higroskopijny krystaliczny proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS58066-85-6
PubChem3599
DrugBankDB09031
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATCP01CX04
Stosowanie w ciążykategoria D[3]

Miltefozyna (łac. miltefozinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, jedyny doustny lek stosowany w leczeniu leiszmaniozy, mający również właściwości przeciwnowotworowe.

Mechanizm działania

Miltefozyna jest jednym z fosfolipidów tworzących błonę komórkową i jej przeciwnowotworowe działanie polega na jej rozrywaniu[5]. Miltefozyna hamuje kinazę białkową C, fosfolipazę C oraz biosyntezę fosfatydylocholiny[5], jednakże dokładny mechanizm działania przeciw Leishmania jest nieznany[4].

Zastosowanie

Miltefozyna jest stosowana w leczeniu[1][5]:

  • leiszmaniozy trzewnej (kala-azar, czarna febra, gorączka dum-dum) powodowanej przez Leishmania donovani,
  • leiszmaniozy skórnej powodowanej przez Leishmania braziliensis, Leishmania guyanensis oraz Leishmania panamensis,
  • leiszmaniozy skórno-śluzówkowej powodowanej przez Leishmania braziliensis,
  • leczenie przerzutów do skóry raka sutka.

Miltefozyna znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2015)[6].

Miltefozyna nie jest dopuszczona do obrotu w Polsce (2018)[7].

Działania niepożądane

Miltefozyna może powodować następujące działania niepożądane u ponad 2% pacjentów leczonych na leiszmaniozę trzewną: biegunka, nudności, astenia, zmniejszenie apetytu, natomiast u leczonych na leiszmaniozę skórną: choroba lokomocyjna, ból brzucha, biegunka, nudności, wymioty, gorączka, złe samopoczucie, zawroty głowy, ból głowy, senność, zapalenie naczyń chłonnych, zmniejszenie apetytu, świąd[4].

Przypisy

  1. a b c d publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać T.P. Dorlo, M. Balasegaram, J.H. Beijnen, P.J. de Vries. Miltefosine: a review of its pharmacology and therapeutic efficacy in the treatment of leishmaniasis. „J Antimicrob Chemother”. 67 (11), s. 2576–2597, 2012. DOI: 10.1093/jac/dks275. PMID: 22833634. 
  2. Miltefosine SC-203135 (ang.). Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2018-06-14].
  3. Drugs and Supplements Miltefosine (Oral Route) (ang.). Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2013-03-01. [dostęp 2018-06-14].
  4. a b c d Prescribing Information Impavido (miltefosine) capsules, for oral use (ang.). Agencja Żywności i Leków, 2014. [dostęp 2018-06-14].
  5. a b c Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii. T. 2. Warszawa: Medical Tribune, 2010, s. 575–576. ISBN 978-83-60135-95-2.
  6. WHO Model List of Essential Medicines 19th List (ang.). Światowa Organizacja Zdrowia, 2015. s. 15. [dostęp 2018-06-14].
  7. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2018-06-14].

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

GHS-pictogram-silhouete.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
NFPA 704.svg
The "fire diamond" as defined by NFPA 704. It is a blank template, so as to facilitate populating it using CSS.
Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Miltefosine structure.svg
Skeletal formula of miltefosine (brand names Impavido and Miltex) — an antimicrobial used in the treatment of several forms of leishmaniasis. It is also active against broad spectrum of pathogenic protozoa, yeast and mold species. Created with ChemDoodle 7.0.2 and Adobe Illustrator CC 2015.
GHS-pictogram-silhouette.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
GHS-pictogram-skull.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for toxic substances