Minerały autogeniczne

Minerały autogeniczne, minerały autigeniczne – minerały, które powstały w środowisku tworzenia się skał osadowych, a nie zostały przytransportowane z innego środowiska czy basenu sedymentacyjnego. Powstają one w wyniku bezpośredniego wytrącenia się z roztworu, z kolumny wody, wody porowej lub przez rekrystalizację albo w wyniku późniejszych przemian diagenetycznych czy wietrzenia w obrębie nagromadzonego osadu[1].

Najczęściej spotykanymi są węglany: kalcyt, dolomit i syderyt oraz minerały związane z ewaporatami[1]. Glaukonit tworzy się podczas diagenezy z minerałów ilastych rozproszonych w osadzie płytkomorskim i jest wskaźnikiem bardzo powolnej lub nieznacznej dostawy materiału klastycznego lub węglanowego.

Odmienną definicję podają Ryka & Maliszewska, wg których minerałem autogenicznym jest każdy minerał uformowany w czasie powstawania dowolnej skały (a więc nie tylko osadowej, ale i metamorficznej, czy magmowej) lub wczesnej fazy przeobrażenia takiej skały[2].

Przypisy

  1. ↑ a b Żaba 2014 ↓.
  2. ↑ Ryka i Maliszewska 1991 ↓.

Bibliografia

  • hasło „autigen”. W: Wacław Ryka, Anna Maliszewska: Słownik petrograficzny. Wyd. II popr. i uzup.. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1991. ISBN 83-220-0406-0. OCLC 32347395.
  • Jerzy Żaba: Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów. Chorzów: Videograf, 2014, s. 297. ISBN 978-83-7835-297-6. OCLC 899862630.