Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego

Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego
Państwo

 PRL

Data utworzenia

10 lutego 1949

Data likwidacji

27 marca 1976

Siedziba

Warszawa

brak współrzędnych

Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego – polskie ministerstwo istniejące w latach 1949–1976, powołane z zadaniem działania w obszarze przemysłów związanych z hutnictwem, metalurgią, elektrotechniką i chemią. Minister był członkiem Rada Ministrów w Polsce.

Ustanowienie urzędu

Na podstawie ustawy z 1949 r. o zmianie organizacji naczelnych władz gospodarki narodowej zniesiono urząd Ministra Przemysłu i Handlu i utworzono urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego obok takich urzędów jak: Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego, Ministra Przemysłu Rolnego I Spożywczego, Ministra Handlu Wewnętrznego i Ministra Handlu Zagranicznego[1].

Ministrowie

Zakres działania urzędu z 1950

Do zakresu działania urzędu Ministra Przemysłu Ciężkiego należały sprawy przemysłu hutniczego, metalowego, elektrotechnicznego i chemicznego[2].

Ponadto Ministrowi Przemysłu Ciężkiego podlegały następujące centralne zarządy:

  • Centralny Zarząd Przemysłu Obrabiarek i Narzędzi,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Maszyn Rolniczych,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Maszyn Włókienniczych,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Maszyn Elektrycznych,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Teletechnicznego,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Kablowego,
  • Centralny Zarząd Budowy Maszyn Ciężkich,
  • Centralny Zarząd Ogólnego Budownictwa Maszynowego,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Taboru Kolejowego,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Motoryzacyjnego,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Hutniczego,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Metali Nieżelaznych,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Wyrobów Metalowych,
  • Centralny Zarząd Kopalnictwa Rud Żelaznych,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Materiałów Ogniotrwałych,
  • Centralny Zarząd Energetyki,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Okrętowego,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Urządzeń Mechanicznych,
  • Centralny Zarząd Przemysłu Sprzętu Komunikacyjnego,
  • Centralny Zarząd Budownictwa Zakładów Przemysłu Ciężkiego,
  • Centralny Zarząd Zaopatrzenia Przemysłu Ciężkiego,
  • Centralny Zarząd Gospodarki Złomem.

Nowa organizacja władz z 1952

Na podstawie ustawy z 1952 r. o organizacji władz naczelnych w dziedzinie przemysłu ciężkiego urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego przekształcono w urząd Ministra Przemysłu Maszynowego, a ponadto utworzono urząd Ministra Hutnictwa oraz urząd Ministra Energetyki[3].

Na podstawie ustawy z 1957 r. urzędy Ministra Hutnictwa oraz urząd Ministra Przemysłu Maszynowego połączono w urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego[4].

Zakres działania urzędu z 1967

Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów r. z 1967 r. w sprawie działania Ministra Przemysłu Ciężkiego, zakres działania obejmował sprawy przemysłów: hutnictwa żelaza i stali, hutnictwa metali nieżelaznych, górnictwa rud metali, materiałów ogniotrwałych, koksochemicznego, maszyn ciężkich, urządzeń chemicznych, taboru kolejowego, budowy okrętów, wyrobów metalowych, wyrobów odlewniczych i instalacyjnych[5].

Do zakresu działania Ministra Przemysłu Ciężkiego należały także sprawy obrotu i gospodarowania surowcami wtórnymi żelaza, metali nieżelaznych i materiałów ogniotrwałych oraz zagadnienia topników hutniczych i prac geologicznych w zakresie określonym szczegółowymi przepisami.

Minister Przemysłu Ciężkiego sprawował zwierzchni nadzór i ogólne kierownictwo w sprawach objętych jego właściwością, a w szczególności w sprawach:

  • planowania gospodarczego oraz polityki rozwoju i inwestycji,
  • rozwoju techniki i organizacji wytwarzania oraz prowadzenia badań naukowych,
  • nadzoru nad działalnością podległych przedsiębiorstw i innych jednostek organizacyjnych,
  • ogólnego nadzoru nad instytutami naukowo-badawczymi, biurami projektowymi, konstrukcyjnymi i technologicznymi,
  • kadr i ich kwalifikacji oraz współdziałania z właściwymi organami w sprawach zatrudnienia i szkolenia kadr,
  • nadzoru nad urządzeniami technicznymi,
  • polityki finansowej i problematyki działalności ekonomicznej podległych przedsiębiorstw i innych jednostek organizacyjnych,
  • współpracy gospodarczej i naukowo-technicznej z zagranicą,
  • publikacji i informacji techniczno-ekonomicznej,

W zakresie działania Ministra Przemysłu Ciężkiego pozostały przedsiębiorstwa i jednostki organizacyjne, zgrupowane w następujących zjednoczeniach:

  • Zjednoczenie Kopalnictwa Rud Żelaza,
  • Zjednoczenie Budownictwa Kopalń Rud,
  • Zjednoczenie Hutnictwa Żelaza i Stali,
  • Zjednoczenie Górniczo-Hutnicze Metali Nieżelaznych,
  • Zjednoczenie Przemysłu Materiałów Ogniotrwałych,
  • Zjednoczenie Przemysłu Budowy Maszyn Ciężkich,
  • Zjednoczenie Przemysłu Budowy Urządzeń Chemicznych,
  • Zjednoczenie Przemysłu Taboru Kolejowego,
  • Zjednoczenie Przemysłu Okrętowego,
  • Zjednoczenie Przemysłu Wyrobów Metalowych,
  • Zjednoczenie Przemysłu Wyrobów Odlewniczych,
  • Instytut Odlewnictwa.

Zniesienie urzędu

Na podstawie ustawy z 1976 r. zniesiono urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego i utworzono urząd Ministra Maszyn Ciężkich i Rolniczych[6].

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1949 r. nr 7, poz. 43: Ustawa z dnia 10 lutego 1949 r. o zmianie organizacji naczelnych władz gospodarki narodowej.
  2. ↑ M.P. z 1951 r. nr 1, poz. 2: Uchwała Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 1950 r. w sprawie tymczasowej organizacji Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.
  3. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 11, poz. 67: Ustawa z dnia 15 lutego 1952 r. o organizacji władz naczelnych w dziedzinie przemysłu ciężkiego.
  4. ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 17, poz. 86: Ustawa z dnia 22 marca 1957 r. o zmianach w organizacji i zakresie działania naczelnych organów administracji państwowej w niektórych gałęziach przemysłu, budownictwa i komunikacji.
  5. ↑ Dz.U. z 1967 r. nr 43, poz. 216: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 listopada 1967 r. w sprawie zakresu działania Ministra Przemysłu Ciężkiego.
  6. ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 12, poz. 70: Ustawa z dnia 27 marca 1976 r. o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).