Ministerstwo Przemysłu Maszynowego

Ministerstwo Przemysłu Maszynowego – urząd ministra, naczelny organ administracji rządowej, członek Rady Ministrów powołany w celu objęcia polityką państwa całokształtu problematyki przemysłu maszynowego.

Ustanowienie urzędu z 1952

Na podstawie ustawy z 1952 r. o organizacji władz naczelnych w dziedzinie przemysłu ciężkiego urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego przekształcono w urząd Ministra Przemysłu Maszynowego^[1].

Do zakresu działania Ministra Przemysłu Maszynowego należały sprawy wchodzące dotychczas w zakres działania Ministra Przemysłu Ciężkiego, za wyjątkiem;

• hutnictwa i przetwórstwa żelaza i metali nieżelaznych;
• kopalnictwa rud;
• przemysłu materiałów ogniotrwałych;
• przemysłu energetycznego.

Na podstawie ustawy z 1957 r. o zmianach w organizacji i zakresie działania naczelnych organów administracji państwowej w niektórych gałęziach przemysłu, budownictwa i komunikacji zniesiono urząd Ministra Przemysłu Maszynowego a poprzez połączenie z urzędem Ministra Hutnictwa utworzono nowy urząd Ministra Przemysłu Ciężkiego^[2].

Ustanowienie urzędu z 1967

Na podstawie ustawy z 1967 r. o utworzeniu urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego powołano nowy urząd, poprzez wyłączenie spraw należących do zakresu działania Ministra Przemysłu Ciężkiego.

Zakres działania urzędu z 1967

Do zakresu działania urzędu należały sprawy przemysłów: elektronicznego i teletechnicznego, elektrotechnicznego i kablowego, precyzyjnego, automatyki i aparatury pomiarowej, maszyn włókienniczych, motoryzacyjnego, silnikowego, lotniczego, urządzeń chłodniczych, maszyn budowlanych, ciągników i maszyn rolniczych, obrabiarkowego i narzędziowego oraz urządzeń technologicznych^[3].

Zakres działań urzędu z 1976

Do zakresu działania Ministra Przemysłu Maszynowego należały sprawy produkcji^[4]:

• obrabiarek do metali i tworzyw sztucznych, urządzeń technologicznych stosowanych do produkcji maszyn (w tym przy obróbce cieplnej, obróbce powierzchniowej, powłokach lakierniczych, w transporcie technologicznym, magazynowaniu), narzędzi, elektronarzędzi, maszyn i urządzeń dla przemysłu włókienniczego i urządzeń do obróbki włókien sztucznych, precyzyjnych elementów maszyn na potrzeby przemysłu maszynowego (w tym: łożysk tocznych, elementów hydrauliki, elementów pneumatyki), aparatury elektrycznej niskiego napięcia, silników elektrycznych małych i średnich, przewodów nawojowych, kabli teletechnicznych, akumulatorów i baterii,
• sprzętu elektronicznego rynkowego i profesjonalnego, materiałów i podzespołów elektronicznych, źródeł światła, opraw oświetleniowych, osprzętu elektrotechnicznego, sprzętu optycznego i medycznego, urządzeń do automatycznego przetwarzania informacji, automatyki i aparatury kontrolno-pomiarowej,
• sprzętu zmechanizowanego gospodarstwa domowego, urządzeń chłodnictwa domowego, pralek automatycznych, kuchni gazowych i elektrycznych, sprzętu grzejnego, drobnego sprzętu do wyposażenia gospodarstwa domowego oraz sprzętu turystycznego i rekreacyjnego, rowerów, motorowerów i motocykli,
• samochodów osobowych, samochodów ciężarowych, autobusów, samolotów, helikopterów i sprzętu lotniczego, maszyn do robót ziemnych, budowlanych i drogowych oraz żurawi i silników wysokoprężnych oraz sprawy usług motoryzacyjnych dla ludności.

Wyodrębniony zakres działania urzędu z 1976

Do zakresu działania urzędu w sprawach objętych jego właściwością w szczególności należało^[4]:

• zaspokajanie zapotrzebowania społecznego na wytwarzane wyroby i usługi, zgodnie z programami rozwoju i narodowymi planami społeczno-gospodarczymi,
• tworzenie nowoczesnej bazy naukowo-technicznej, produkcyjnej, projektowo-inwestycyjnej i handlowo-usługowej w celu przyspieszenia rozwoju gospodarki narodowej,
• zapewnienie poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunków socjalno-bytowych załóg,
• zwiększenie udziału przemysłu elektromaszynowego w rozwijaniu stosunków gospodarczych PRL z zagranicą, a w szczególności w rozwoju ekonomicznie uzasadnionych nowoczesnych form międzynarodowej współpracy, kooperacji przemysłowej, specjalizacji produkcji oraz obrotów towarami i usługami.

Kierunki działania urzędu z 1976

Minister Przemysłu Maszynowego wykonywał zadania:

• wytyczał kierunki rozwoju i koordynuje całokształt działalności resortu przemysłu maszynowego^[4],
• współdziałał przy tworzeniu programów rozwoju społeczno-gospodarczego kraju i narodowych planów społeczno-gospodarczych oraz opracowywał programy, projekty planów gospodarczych i plany rozwoju resortu,
• prowadził badania w celu kształtowania zapotrzebowania społecznego na wyroby i usługi przemysłu maszynowego, ustalał wyroby preferowane oraz planował i organizował działalność przemysłową i usługową w tym zakresie,
• ustalał plany prac naukowo-badawczych i postępu technicznego ze szczególnym uwzględnieniem zadań wynikających z programów rządowych i problemów węzłowych, wdrożeń nowych procesów technologicznych i metod wytwarzania, nowych uruchomień produkcji, normalizacji, typizacji i unifikacji wyrobów, części i podzespołów,
• podejmował działania organizacyjno-techniczne zmierzające do usprawnienia struktur organizacyjnych przez tworzenie zintegrowanych organizacji gospodarczych,
• organizował i upowszechniał stosowanie systemów informatycznych w resorcie,
• koordynował i nadzorował działalność resortowych jednostek organizacyjnych handlu zagranicznego, obrotu towarowego i usług,
• nadzorował działalność podporządkowanych jednostek organizacyjnych.

Zniesienie urzędu

Na podstawie ustawy z 1981 r. o utworzeniu urzędu Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego utworzono nowy urząd w miejsce zniesionego urzędu Ministra Przemysłu Maszynowego^[5].

Przypisy