Miotacz ognia
Miotacz ognia (miotacz płomieni) – broń wyrzucająca w kierunku przeciwnika strumień zapalonej mieszanki.
Historia
Pierwsza wzmianka o podobnej broni widnieje w dziele Tukidydesa Wojna peloponeska przy opisie oblężenia Delion w roku 424 p.n.e.[1] Przeszło tysiąc lat później miotaczy używano do wyrzucania ognia greckiego przez Bizancjum w wojnach z Arabami. Kilkaset lat później za czasów dynastii Song w Chinach zbudowano dwa rodzaje broni, rażącej ogniem; jednym była lanca ognista – lekka, jednorazowa tuba, wypełniona prochem i siekańcami. Drugim był właściwy miotacz ognia, oparty na pompie podwójnego działania, pozwalającej na stały wypływ cieczy – w tym przypadku płonącej mieszaniny zapalającej.
Przenośny miotacz ognia o współczesnej budowie opatentował niemiecki wynalazca Richard Fiedler w 1910 roku[2]. Po raz pierwszy na polu walki przenośne miotacze ognia zastosowane zostały przez Niemców w lutym 1915 roku przeciwko wojskom francuskim pod Malancourt podczas I wojny światowej[2]. Już wcześniej stosowane były w warunkach wojny pozycyjnej ciężkie stacjonarne miotacze ognia[2]. Przenośne miotacze ognia zostały następnie zaadaptowane także przez inne armie[2].
W latach międzywojennych do wyposażenia wojsk weszły trzy podstawowe rodzaje miotaczy ognia:
- przenośne
- stacjonarne (fugasowe)
- zmechanizowane
W 1933 roku miotacze ognia zostały zamontowane po raz pierwszy na radzieckim czołgu OT-26, a wkrótce potem podobne miotacze na tankietkach CV3/33 i CV3/35 (wersja L3 Lancia Fiamme) zamontowali Włosi. Włosi także po raz pierwszy użyli w działaniach bojowych miotaczy zmechanizowanych w trakcie walk w Etiopii.
W trakcie II wojny światowej miotacze ognia zamontowane na pojazdach pancernych były szeroko stosowane, także miotacze przenośne były na wyposażeniu wszystkich armii biorących udział w wojnie. Stosowano je przede wszystkim do niszczenia schronów. Przykładem takiego zastosowania, mogą być czołgowe miotacze płomieni Churchill-Crocodile produkcji brytyjskiej konstruowane na bazie czołgów Mk IV Churchill których efektywny zasięg sięgał nawet do 110 metrów. Na wyposażeniu jednostek saperskich znajdowały się miotacze płomieni Lifebuoy lub Ack-Pack[3].
Po wojnie szeroko stosowano bezodrzutowe miotacze ognia. Były przeznaczone do rażenia żołnierzy przeciwnika znajdujących się w schronach bojowych, punktach oporu i na pojazdach. Z miotacza wystrzeliwano naboje wypełnione zagęszczoną mieszanką napalmową, a maksymalna odległość strzelania wynosiła 400 m; ogień do celu punktowego prowadzono na odległość do 190 metrów[4].
Budowa i zasada działania plecakowego miotacza ognia
Część plecakowa typowego miotacza składa się ze zbiornika mieszanki zapalającej oraz butli z materiałem pędnym. Zbiornik połączony jest giętkim przewodem do części ręcznej (przypominającej strzelbę), posiadającą spust i połączony z nim zawór, a u wylotu specjalne urządzenie zapłonowe. Po otwarciu zaworu butli sprężony gaz dostaje się do przestrzeni ponad paliwem i wywiera na nie nacisk, sprawiając, że poprzez wąż dostaje się ono do części ręcznej. W tym momencie miotacz jest gotowy do użycia. Naciśnięcie spustu powodowało otwarcie zaworu w części ręcznej z równoczesnym zadziałaniem urządzenia zapłonowego i fala ognia wydostawała się z rury. Możliwe było oddanie kilku krótkich lub jednego długiego strzału.
Innym przykładem jest konstrukcja trzystrzałowego miotacza, posiadająca trzy oddzielne zbiorniki mieszanki, wyrzucanej ciśnieniem gazów prochowych. Zawarte w zbiornikach ładunki prochu odpalane były elektrycznie. Były także przenośne konstrukcje jednostrzałowe np. niemiecki Einstossflammenwerfer 46.
Zasięg skuteczny wynosił zaledwie około 30 m, a i tak znaczna większość mieszanki wypalała się w locie i nie docierała do celu. Częściowym ulepszeniem w tym zakresie było stosowanie zagęszczonych mieszanek zapalających zamiast benzyny, które dzięki węższemu strumieniowi, miały większy zasięg[5]. Zagęszczone mieszanki także lepiej przylegały do obiektów. Mimo to, zasięg pozostał stosunkowo niewielki i z tego powodu miotacze plecakowe nie są już stosowane, a miejsce ich zajęły rakietowe miotacze ognia. Przykładem tego rodzaju konstrukcji jest miotacz ognia RPO Trzmiel.
Przypisy
- ↑ Księga IV, 100.
- ↑ a b c d Stephen Bull. World War I Trench Warfare (1) 1914-16, seria: Elite 78, Osprey Publishing, 2002, ISBN 1-84176-197-4, s.50 (ang.)
- ↑ Nowak 2001 ↓, s. 48.
- ↑ Nowak 2001 ↓, s. 195.
- ↑ William Weir, 50 Weapons That Changed Warfare, Franklin Lakes: New Page Books, 2005, s. 211, ISBN 1-56414-756-8, OCLC 56068987 (ang.).
Bibliografia
- Ireneusz Nowak: Wybrane problemy historii polskiej techniki wojskowej XX wieku. Sprzęt i środki wojsk chemicznych. T. 2. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2001. ISBN 83-88062-81-6.
Media użyte na tej stronie
An 12th century Chinese flamethrower with a tank for petrol-like fluid (most likely Greek Fire that had been known to the Chinese since the early 10th century) and double-acting pump with two pistons so that it fires a continuous and unbroken stream of flame. This illustration originally appeared in the Wujing Zongyao military manuscript written in the year 1044 during the Song Dynasty of China.
This picture also appears in Joseph Needham's book Science and Civilization in China: Volume 5, Chemistry and Chemical Technology, Part 7, Military Technology; the Gunpowder Epic.lance-flammes japonais (dessin américain WW2) Type 93
Vêam-se aqui oficiais das Repúblicas Americanas que são membros da Junta de Defesa Interamericana, num posto do Exército dos Estados Unitos observando demonstrações das tropas atiradoras de chamas.