Mirza
Mirza [wym. mir-za], murza [wym. mur-za] początkowo: 'wódz', 'książę', następnie tytuł honorowy używany w krajach islamu:
- tytuł perski odpowiadający godności księcia krwi używany przez Turków, Mongołów, Tatarów, w Indiach Wielkiego Mogoła oraz w innych krajach znajdujących się pod wpływem kultury perskiej;
- u Persów i Tatarów tytuł książęcy używany po nazwisku lub po imieniu (ale już bez nazwiska);
- wymieniany przed imieniem jest odpowiednikiem arabskiego effendi i polskiego słowa "pan" i używany bywa w stosunku do urzędników i uczonych, oznaczał osobę szanowaną z racji posiadanej wiedzy, z czasem stawał się częścią nazwiska;
- tytuł (używany przed imieniem) przysługujący osobom (niekoniecznie muzułmanom), których matka (ale nie ojciec) była sajjida - potomkinią Husajna
- tytuł używany przez szlachtę tatarską w Chanacie Krymskim i w krajach z nim powiązanych, w tym także przez Tatarów polsko-litewskich. W hierarchii godności tytuł "mirza" był niższy od beja i wiązał się z przynależnością do określonego rodu, stąd mirzowie juszyńscy, baryńscy, najmańscy, szyryńscy i inni. Polsko-litewscy Tatarzy nosili ten tytuł przed nazwiskiem, np. Samuel Mirza Korycki, Leon Najman Mirza Kryczyński, Selim Mirza-Juszeński Chazbijewicz, Mirza Mucharscy. Z czasem także mirzowie/murzowie bywali w Rzeczypospolitej tytułowani kniaziami lub książętami.
Etymologia
Z języka perskiego: amirzadeh 'syn emira' (mirza = 'syn księcia' z mir 'pan, wódz' + za 'urodzony, syn' od zādan 'urodzić się') - książę krwi.