Miss Saigon

Miss Saigon
Muzyka	Claude-Michel Schönberg
Słowa	Alain Boublil,; Richard Maltby, Jr.; Andrzej Ozga
Teatr	Teatr Muzyczny Roma; Teatr Muzyczny w Łodzi
Data premiery	20 września 1989
Ostatni spektakl	9 maja 2004
Producenci	Marek Szyjko
Reżyseria	Wojciech Kępczyński
Kierownictwo muzyczne	Maciej Pawłowski
Choreografia	Marek Pałucki
Scenografia	Marek Chowaniec
Kostiumy	Irena Biegańska
Światło	Mieczysław Kozioł
Obsada	Katarzyna Łaska – Kim; Ewa Wlazłowska – Kim; Damian Aleksander – Chris; Janusz Kruciński – Chris; Tomasz Steciuk – Szef; Robert Rozmus – Szef

Dekoracje Teatru Jej Królewskiej Mości w Melbourne

Miss Saigon – musical autorstwa Claude-Michela Schönberga. Fabuła musicalu inspirowana jest operą Giacomo Pucciniego Madame Butterfly, jednak akcję Miss Saigon osadzono w realiach wojny wietnamskiej.

Inspiracją dla musicalu stała się fotografia^[1], na którą Claude-Michel Schönberg przypadkowo natrafił w czasopiśmie. Zdjęcie przedstawiało matkę, która żegna się ze swoim dzieckiem przy bramce odlotów na lotnisku Tân Sơn Nhất, gdzie czekało na odlot do Stanów Zjednoczonych do swojego ojca, amerykańskiego weterana wojny w Wietnamie. Schönberg uznał poświęcenie się matki jako „największą ofiarę” i wokół tego wątku osadził akcję Miss Saigon.

Światowa prapremiera musicalu miała miejsce 20 września 1989 w londyńskim Theatre Royal przy Drury Lane na West Endzie. W Polsce musical po raz pierwszy wystawiono w Teatrze Muzycznym „Roma” w Warszawie (premiera: 9 grudnia 2000). Prapremierę w wersji School Edition we współpracy z agencją MTI Shows wystawił 30 maja 2015 roku Śródmiejski Teatr Muzyczny na deskach Teatru Studio w Warszawie w reżyserii Antoniusza Dietziusa. Wznowienie tytułu w Polsce miało miejsce w Teatrze Muzycznym w Łodzi – premiera odbyła się 8 czerwca 2019 roku.

W 1991 roku musical zdobył cztery nagrody Tony: dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej (Lea Salonga), najlepszego aktora pierwszoplanowego (Jonathan Pryce), najlepszego aktora drugoplanowego (Hinton Battle) oraz za najlepszą reżyserię.

Wznowienie musicalu na West Endzie miało miejsce 3 maja 2014 roku w Prince Edward Theatre^[2]. Producentem został Cameron Mackintosh, a reżyserem Laurence Connor. Przesłuchania do roli Kim odbyły się w dniach 19–22 listopada 2012 w Manili.

Opis fabuły

Opis

Akcja rozpoczyna się w kwietniu 1975 roku, podczas ostatnich dni amerykańskiej obecności w Sajgonie. Miss Saigon to epicka historia o miłości między amerykańskim żołnierzem a młodą wietnamską kobietą. Kim pracuje w podejrzanym nocnym klubie w Sajgonie, którego właścicielem jest niejaki Szef. John, amerykański żołnierz, kupuje swojemu koledze Chrisowi towarzystwo Kim na noc. Ta noc diametralnie zmienia ich życie. Trzy lata później, po ucieczce amerykańskich wojsk z Sajgonu, Chris powrócił dawno do Stanów Zjednoczonych i ożenił się z Ellen (Amerykanką). Myśli, że Kim zginęła. Jednakże Kim opuściła Sajgon i żyje w biedzie ze swoim trzyletnim synkiem Tamem w Bangkoku. Chris dowiaduje się, iż Kim przeżyła i urodziła mu syna, co powoduje iż powraca do Azji, aby ich odszukać. Kim na wieść o tym, że Chris przyleciał do Bangkoku ze swoją nową żoną, porzuca swoje wielkie nadzieje związane z Chrisem. Jest zdolna ponieść najwyższą ofiarę, aby jej syn mógł mieć dobre dzieciństwo w Ameryce.

Postacie

Szef – znany też jako Tran Van Dinh, właściciel baru 'Dreamland'
Kim – osierocona nastolatka zmuszona do pracy w barze 'Dreamland'
Chris – „Christopher Scott”, Amerykański żołnierz
John – przyjaciel Chrisa, także amerykański żołnierz
Thuy – kuzyn Kim, któremu została ona obiecana za żonę przez jej rodziców, gdy oboje mieli po 13 lat. Po upadku Sajgonu zostaje oficerem w Komunistycznej Armii Wietnamu
Ellen – żona Chrisa
Tam – trzyletni syn Kim i Chrisa

Lista utworów

Akt I

Sajgon, kwiecień 1975

„Uwertura” („Overture”)
„W Sajgonie kipi i wrze” („The Heat is on in Saigon”)
„Z marzenia mego film” („The Movie in My Mind”)
„Taniec” („The Dance”)
„Dlaczego” („Why God, Why”)
„This Money’s Yours”
„Księżyc i słońce” („Sun and Moon”)
„Telefon” („Telephone Song”)
„Umowa” („The Deal”)
„Ślub” („The Wedding Ceremony”)
„Przybycie Thuya” („Thuy’s Arrival”)
„Ostatnia noc świata” („The Last Night of the World”)

Ho Chi Minh (dawniej Sajgon), kwiecień 1978

„Poranek smoka” („The Morning of the Dragon”)
„Ja wierzę wciąż” („I still belive”)
„Śmierć Thuya” („Thuy’s Death / You Will Not Touch Him”)
„Umrzeć w łóżku” („If You Want to Die in Bed”)
„Kim i Szef” („Kim & Engineer”)
„Za ciebie swoje życie dam” („I’d Give my Life for You”)

Akt II

Atlanta, wrzesień 1978

„Bui Doi”
„The Revelation”

Bangkok, październik 1978

„Co za wstyd” („What a Waste”)
„Błagam” („Please”)
„Koszmary nocne” („Kim’s Nightmare”)
„Pokój 317” („Room 317”)
„Ona czy ja” („Her or Me / Now I’ve Seen Her”)
„Konfrontacja” („The Confrontation”)
„American Dream”
„Finał” („Finale”)

Obsada

Obsada anglojęzyczna

Postać	Oryginalna obsada West End (1989)	Oryginalna obsada Broadway (1991)	Obsada wznowienia West End (2014)
Kim	Lea Salonga		Eva Noblezada
Szef	Jonathan Pryce		Jon Jon Briones
Chris	Simon Bowman	Willy Falk	Alistair Brammer
John	Peter Polycarpou	Hinton Battle	Hugh Maynard
Ellen	Claire Moore	Liz Callaway	Tasmin Carroll
Thuy	Keith Burns	Barry K. Bernal	Kwang-Ho Hong
Gigi	Isay Alvarez	Marina Chapa	Rachelle Ann Go
Tam	Allen Evangelista Wasseem Hamdan David Platt	Brian R. Baldomero Philip Lyle Kong	William Dao Munck Batailkhan Connor Mason Maria Tangonan James Quek Zen Fordyce
Kim (II obsada)	Monique Wilson	Kam Cheng	Tanya Manalang

Pełna obsada (Polska)

Teatr Muzyczny „Roma” w Warszawie

Na podstawie źródła:

Katarzyna Łaska/Ewa Wlazłowska jako Kim
Natalia Kukulska (gościnnie) jako Kim
Damian Aleksander jako Chris / John
Janusz Kruciński jako Chris
Tomasz Steciuk jako Szef / John
Robert Rozmus jako Szef
Paweł Podgórski jako John
Joanna Węgrzynowska jako Ellen
Daria Druzgała jako Ellen / Gigi
Jan Bzdawka jako Thuy
Łukasz Zagrobelny jako Thuy / Żandarm / Schultz
Anna Sztejner/Olga Bończyk jako Gigi
Jerzy Jeszke jako Szef (gościnnie)
Radosław Elis jako Chris
Katarzyna Skrzynecka jako Ellen
Mateusz Narloch/ Patryk Kubickijako Tam
Jolanta Mieżaniec jako Yvette
Patrycja Wódz/Agnieszka Bogdan jako Yvonne
Marta Smuk jako Mimi
Jakub Lasota jako Adiutant Thuya / Weber / Właściciel klubu Moulin Rouge
Grzegorz Pierczyński jako Adiutant Thuya / Właściciel klubu Moulin Rouge
Paweł Strymiński jako Żandarm
Krzysztof Pietrzak/Jacek Kotlarski jako Schultz
Krzysztof Cybiński jako Harrison
Robert Szpręgiel jako Travis

Zespół realizacyjny:

Reżyseria: Wojciech Kępczyński, School: Antoniusz Dietzius
Asystenci reżysera: Andrzej Ozga, Sebastian Gonciarz, School: Zuzanna Bernat
Kierownictwo muzyczne: Maciej Pawłowski, School: Izabela Tomaszewska
Asystenci kierownika muzycznego: Elżbieta Zapendowska, Marzena Ajzert-Lauks, Tomasz Filipczak, Joachim Ziebura
Scenografia: Marek Chowaniec, School: Elżbieta Kossakowska, Antoniusz Dietzius
Współpraca choreograficzna: Wojciech Kępczyński, School: Anna Gwarek
Asystent choreografa: Tomasz Narloch
Kostiumy: Irena Biegańska, School: Agata Walinowicz, Dorota Sadurska
Reżyseria światła: Mieczysław Kozioł, School: Tomasz Janiszewski
Realizacja światła: Krzysztof Zamojski
Reżyseria dźwięku: Przemysław Nowak, School: Marcin Żak
Współpraca: Włodzimierz Kowalczyk, Michał Bojanowicz, Witold Osiński
Dyrygent: Maciej Pawłowski
Drugi dyrygent: Tomasz Filipczak
Produkcja: Marek Szyjko, School: Aleksandra Kośka

School Edition Śródmiejskiego Teatru Muzycznego

Na podstawie źródła^[3]^[4]^[5]:

Katarzyna Kanabus jako Kim
Maciej Dybowski jako Szef
Mikołaj Kisiel jako Chris
Mateusz Otłowski jako John
Antoniusz Dietzius jako Thuy
Katarzyna Stopka jako Ellen
Julia Jarmoszewicz/Karina Pniewska jako Gigi
Issei Leski jako Tam
Katarzyna Wiertel jako Yvette
Helena Mirecka jako Yvonne
Paulina Mróz jako Mimi
Karol Nowiński jako Adiutant Thuya
Łukasz Romejko/Michał Rulak jako Właściciel klubu Moulin Rouge
Zespół w składzie: Wiktoria Banaszek, Małgorzata Czerwińska, Albert Tuan Minh Do, Viet Anh Do, Jakub Dobrowolski, Sebastian Garaj, Aleksandra Kołodziej, Sergiusz Królak, Karol Nguyen, Łukasz Obłąk, Gabriela Olechowska, Maria Orthwein, Joanna Pitak, Filip Ponikiewicz, Łukasz Romejko, Michał Romanowski, Michał Kaczorek, Hannah Khadir, Maximilian Khadir, Michał Romanowski, Dominika Sobol, Filip Tran, Kevin Long Tran
Chór LXXV Liceum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego

Teatr Muzyczny w Łodzi^[6]

Joanna Gorzała / Sylwia Banasik / Urszula Laudańska jako Kim
Marcin Franc / Maciej Pawlak / Jan Traczyk / Marcin Januszkiewicz jako Chris
Edyta Krzemień / Agnieszka Przekupień jako Ellen
Marcin Jajkiewicz / Daniel Kulczyński jako John
Tomasz Steciuk / Robert Rozmus / Karol Wolski jako Szef
Katarzyna Łaska / Ewa Spanowska jako Gigi
Marcin Sosiński / Michał Piprowski jako Thuy
Patryk Staszewski / Franciszek Zwierz / Olgierd Moszyński jako Tam
Zespół w składzie: Martyna Henke, Zuzanna Hoang Xuan, Urszula Laudańska, Mariola Leń, Zuzanna Midura, Agnieszka Nastarowicz, Beata Rzeźnik, Laura Solongo Choijiljaw, Ewa Spanowska, Paulina Wachowicz, Jeremiasz Gzyl, Szymon Jędruch, Krzysztof Knapczyk, Daniel Kulczyński, Dominik Lewandowski, Karol Lizak, Jan Marczuk, Michał Mielczarek, Karol Smulski, Marcin Sosiński, Tomasz Wojtan, Karol Wolski, Kasper Zborowski-Weychman.
Dyrygenci – Maciej Pawłowski / Elżbieta Tomala-Nocuń

Nagrody i nominacje

Nagrody Tony

Musical Miss Saigon w 1991 zdobył najwięcej, bo aż 11 nominacji do Nagrody Tony. Był typowany jako zwycięzca w kategoriach dotyczących musicali, jednak najwięcej nagród zdobył wtedy Will Rogers Follies, pozostawiając Miss Saigon jedynie nagrody dla aktorów: Lei Salongi, Jonathana Pryce'a i Hintona Battle.

Najlepszy musical
Najlepsze libretto
Najlepsza oryginalna kompozycja muzyczna
Najlepsza pierwszoplanowa męska kreacja aktorska w musicalu (Jonathan Pryce, ZWYCIĘZCA)
Najlepsza pierwszoplanowa żeńska kreacja aktorska w musicalu (Lea Salonga, ZWYCIĘZCA)
Najlepsza drugoplanowa męska kreacja aktorska w musicalu (Hinton Battle, ZWYCIĘZCA)
Najlepsza drugoplanowa męska kreacja aktorska w musicalu (Willy Falk)
Najlepsza scenografia w musicalu (John Napier)
Najlepsze oświetlenie w musicalu (David Hersey)
Najlepsza choreografia (Bob Avian)
Najlepsza reżyseria musicalu (Nicholas Hytner)

Wersja filmowa

21 października 2009 została ogłoszona informacja o planowanej filmowej realizacji musicalu. Producent Paula Wagner powiedziała, że będzie współpracowała z Cameronem Mackintoshem. Jako możliwego reżysera wymieniano Lee Danielsa. Planuje się, iż film będzie kręcony w Kambodży. W 2012 roku Cameron Mackintosh ogłosił, że powstanie filmowej wersji Miss Saigon będzie zależało od sukcesu filmowej wersji Les Misérables^[7]^[8]. Do tej pory film nie powstał.