Mistrz papieskich ceremonii liturgicznych

Mistrz papieskich celebracji liturgicznych, skrótowo papieski ceremoniarz^[a] – główny ceremoniarz Stolicy Apostolskiej, pełniący jednocześnie funkcję kierowniczą w Urzędzie Papieskich Celebracji Liturgicznych, członek najbliższej świty papieża (familiares).

Najstarszym dokumentem potwierdzającym istnienie funkcji mistrza ceremonii jest list Piusa IV z 10 maja 1563, choć istnieją dowody na możliwość powoływania podobnego urzędu już przed X wiekiem. Ostatnie regulacje dotyczące tej funkcji zostały wydane przez Jana Pawła II. Zaliczyć do nich należy przede wszystkim konstytucje: Pastor Bonus (o reformie Kurii Rzymskiej) oraz Universi Dominici gregis o (wakacie Stolicy Apostolskiej).

Do podstawowych zadań mistrza papieskich ceremonii liturgicznych należy przygotowanie wszystkiego co jest związane z liturgią, w której uczestniczy papież lub legat sprawujący funkcję w imieniu papieża. Odpowiedzialność ta dotyczy wszystkich płaszczyzn liturgii począwszy od przygotowania modlitewników i mszałów dla uczestników, poprzez przygotowanie i rewidowanie liturgii (by była zgodna z potrzebami, wymaganiami i obowiązującymi kanonami), a skończywszy na asystowaniu papieżowi w czasie liturgii.

Do zadań szczególnych papieskiego ceremoniarza należy również:

odpowiedzialność za celebrację konsystorza
odpowiedzialność za zakrystię Watykanu i wszystkie kaplice znajdujące się w jego obrębie
asystowanie kamerlingowi w czasie oficjalnego stwierdzenia śmierci papieża
kierowanie pogrzebem papieża
zamknięcie kardynałów na konklawe (tzw. Extra omnes)
na konklawe zaświadczenie i sporządzenia aktu notarialnego stwierdzającego przyjęcia przez elekta posługi papieża i wybrania przez niego imienia
przygotowanie ceremonii inaugurującej pontyfikat.

Mistrz papieskich ceremonii liturgicznych mianowany jest przez papieża na okres pięciu lat.

Lista głównych ceremoniarzy papieskich

Prefekt ceremonii papieskich

Francesco Riggi (1902–1918)
Carlo Respighi (1918–1947)
Enrico Dante (1947–1967)
Annibale Bugnini (1968–1970), delegato per le ceremonie pontificie (delegat na uroczystości papieskie), pełnił urząd głównego ceremoniarza tymczasowo, na czas reformy liturgii.