Mistrzostwa Czarnogóry w piłce nożnej mężczyzn
Mistrzostwa Czarnogóry w piłce nożnej (czarnog. Првијенство Црне Горе у фудбал) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Czarnogórze.
Historia
Mistrzostwa Czarnogóry w piłce nożnej rozgrywane są od 2006 roku (Wcześniej od 1923 były rozgrywane w składzie połączonej Jugosławii). Obecnie rozgrywki odbywają się w wielopoziomowych ligach: Prva Liga, Druga Liga, Treća Liga oraz niższych klasach.
12 kwietnia 1913 w Cetynii powstał pierwszy czarnogórski klub piłkarski SK Crnogorac Cetinje, potem następne. 1 grudnia 1918 po zakończeniu I wojny światowej i po rozpadzie Austro-Węgier zamieszkane przez Słowian południowych komitaty Królestwa Chorwacji wraz z ziemiami Styrii i Krainy postanowiły zjednoczyć się z Serbią w Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców, późniejszą Jugosławię.
Po założeniu jugosłowiańskiej federacji piłkarskiej – NSJ (chorw. Nogometni Savez Jugoslavije) w kwietniu 1919 roku w Zagrzebiu, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych ligowych Mistrzostw Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców w sezonie 1923. Na początku czarnogórskie kluby występowały w rozgrywkach prowadzonych przez Splitski nogometni podsavez – był to III poziom hierarchii jugosłowiańskiej piłki nożnej, a 8 marca 1931 roku powstał pododdział piłkarski w Cetynii, zwany Cetinjski nogometni podsavez – poprzednik federacji piłkarskiej Czarnogóry – FSCG. Był to już II poziom rozgrywek eliminacyjnych. Mistrzostwa Jugosławii do 1927 roku rozgrywki odbywały się systemem pucharowym. W sezonie 1928 organizowane pierwsze ligowe rozgrywki. W rozgrywkach brało udział 6 zespołów, grając systemem kołowym. W sezonie 1931/32 i 1935/36 rozgrywano systemem pucharowym. Zwycięzca turnieju otrzymywał tytuł mistrza Jugosławii.
3 października 1929 zmieniono nazwę państwa na „Królestwo Jugosławii”, również Związek Piłkarski w maju 1930 został przeniesiony do Belgradu i przyjął serbską nazwę FSJ (Fudbalski savez Jugoslavije). Wiosną 1931 zostały organizowane pierwsze mistrzostwa pododdziału piłkarskiego w Cetinje. Pododdział w mistrzostwach Jugosławii reprezentował jedynie klub: SK Crnogorac Cetinje (1935/36). W 1939 zmieniono system mistrzostw Jugosławii, tworząc oddzielne ligi serbską i słoweńsko-chorwacką, w których wyłaniano drużyny kwalifikujące do końcowej fazy mistrzostw Jugosławii. Kluby z Pododdziału Cetinje zostały zakwalifikowane do Ligi Serbskiej, jednak nikt nie zakwalifikował się do najwyższej ligi. Podczas okupacji niemieckiej w latach 1941–1943 czarnogórskie kluby uczestniczyły w rozgrywkach mistrzostw Bułgarii. W 1942 Makedonija Skopje nawet zdobyła wicemistrzostwo Bułgarii.
W 1945 po utworzeniu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii kontynuowano rozgrywki o mistrzostwo Jugosławii w najwyższej lidze, zwanej Prva savezna liga. W 1946 roku rozgrywano kwalifikacje w Czarnogórze oraz innych republikach dla uczestnictwa w przyszłych mistrzostwach Jugosławii. Najlepszymi klubami Czarnogóry w tym czasie były: FK Budućnost Podgorica (26 sezonów) i FK Sutjeska Nikšić (9 sezonów), które grały w pierwszej lidze Jugosławii oraz w rozgrywkach Pucharu Jugosławii.
Po upadku SFR Jugosławii 27 kwietnia 1992 roku formalnie powstała Federalna Republika Jugosławii (jug. Savezna Republika Jugoslavija), obejmująca tylko Serbię i Czarnogórę. Od sezonu 1992/93 rozpoczęto mistrzostwa SR Jugosławii, w pierwszej lidze uczestniczyło w sumie 7 klubów czarnogórskich FK Budućnost Podgorica (11 sezonów), FK Sutjeska Nikšić (11 sezonów), FK Zeta Golubovci (6 sezonów), Rudar Pljevlja (6 sezonów), FK Mogren (6 sezonów), Kom Podgorica (1 sezon) i Jedinstvo Bijelo Polje (1 sezon).
4 lutego 2003 roku Federalna Republika Jugosławii została rozwiązana, a w jej miejscu powstało państwo związkowe nazwane Serbią i Czarnogórą. 3 czerwca 2006 roku proklamowano niepodległość przez Czarnogórę.
Rozgrywki zawodowej Prwej ligi zainaugurowano w sezonie 2006/07[1].
Mistrzowie i pozostali medaliści
- Nieoficjalne
| 1923–1941 | Mistrzostwa Jugosławii (do 1929 Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców) |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1945–1992 | Mistrzostwa SFR Jugosławii |
| 1992–2006 | Mistrzostwa SR Jugoslavije |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Oficjalne
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uwagi:
- 1 W marcu 1999 rozpoczęły się naloty sił NATO na FR Jugosławii (operacja Allied Force), wskutek których doszło do przerwania rozgrywek sezonu 1998/99 po 24 kolejkach. Rozgrywki nie zostały dokończone, a tytuł przyznano aktualnemu liderowi, drużynie Partizan Belgrad.
- 2 4 lutego 2003 – Federalna Republika Jugosławii została rozwiązana, a w jej miejscu powstało państwo związkowe nazwane Serbią i Czarnogórą, w związku z tym od sezonu 2003/04 Prva liga FR Јugoslavije zmieniła nazwę na Prva liga Srbije i Crne Gore.
- 3 Przed startem sezonu 2004/05 liga zmieniła nazwę z Prva liga Srbije i Crne Gore na Super liga Srbije i Crne Gore.
- 4 W wyniku przeprowadzonego 21 maja 2006 referendum niepodległościowego zadeklarowano zerwanie dotychczas istniejącej federacji Czarnogóry z Serbią (Serbia i Czarnogóra). W związku z tym po sezonie 2005/06 wszystkie czarnogórskie zespoły wystąpiły z ligi Serbii i Czarnogóry, a od nowego sezonu 2006/07 przystąpiły do rozgrywek Prvej crnogorskiej ligi.
Statystyka
Klasyfikacja według klubów
W dotychczasowej historii oficjalnych Mistrzostw Czarnogóry na podium oficjalnie stawało w sumie 15 drużyn. Liderem klasyfikacji są Budućnost Podgorica i Sutjeska Nikšić, które zdobyły po 5 tytułów mistrzowskich.
Stan po zakończeniu sezonu 2021/2022.
10 i więcej mistrzostw Czarnogóry| Lp. | Klub | Miejsca na podium | Zwycięskie sezony | ||
|---|---|---|---|---|---|
 |  |  | |||
| 1. | Budućnost Podgorica | 5 | 9 | 1 | 2007/08, 2011/12, 2016/17, 2019/20, 2020/21 |
| 2. | Sutjeska Nikšić | 5 | 3 | 1 | 2012/13, 2013/14, 2017/18, 2018/19, 2021/22 |
| 3. | Rudar Pljevlja | 2 | 1 | 2 | 2009/10, 2014/15 |
| 4. | Mogren Budva | 2 | 0 | 2 | 2008/09, 2010/11 |
| 5. | Zeta Golubovci | 1 | 2 | 2 | 2006/07 |
| 6. | Mladost Podgorica | 1 | 0 | 2 | 2015/16 |
| 7. | Lovćen Cetynia | 0 | 1 | 0 | |
| 8. | Čelik Nikšić | 0 | 0 | 2 | |
| Dečić Tuzi | 0 | 0 | 2 | ||
| 10. | Grbalj Radanovići | 0 | 0 | 1 | |
| Iskra Danilovgrad | 0 | 0 | 1 | ||
Klasyfikacja według miast
Siedziby klubów: Stan po zakończeniu sezonu 2021/2022.
| Miasto | Liczba tytułów | Drużyny |
|---|---|---|
| Podgorica | 6 | Budućnost Podgorica (5), Mladost Podgorica (1) |
| Nikšić | 5 | Sutjeska Nikšić (5) |
| Budva | Mogren Budva (2) | |
| Pljevlja | Rudar Pljevlja (2) | |
| Golubovci | 1 | Zeta Golubovci (1) |
Uczestnicy
Są 19 zespołów, które wzięli udział w 11 sezonach Mistrzostw Czarnogóry, które były prowadzone od 2006/07 aż do sezonu 2017/18 łącznie. Tylko Budućnost Podgorica, Rudar Pljevlja, Zeta Golubovci, Grbalj Radanovići, Sutjeska Nikšić i OFK Petrovac były zawsze obecne w każdej edycji.
Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2017/18.
- 11 razy: Budućnost Podgorica, Rudar Pljevlja, Zeta Golubovci, Grbalj Radanovići, Sutjeska Nikšić, OFK Petrovac
- 9 razy: Dečić Tuzi, FK Lovćen, Mladost Podgorica, Mogren Budva
- 6 razy: Mornar Bar
- 5 razy: Kom Podgorica
- 4 razy: FK Bokelj
- 3 razy: FK Berane, Jedinstvo Bijelo Polje
- 2 razy: Čelik Nikšić, Iskra Danilovgrad
- 1 raz: Jezero Plav, OFK Bar
Zobacz też
- Tabela wszech czasów mistrzostw Czarnogóry w piłce nożnej
- I liga czarnogórska w piłce nożnej mężczyzn
- Puchar Czarnogóry
Przypisy
Bibliografia
- Oficjalna strona I ligi (serb.)
- Liga Prva, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2021-01-02].
- Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
- Oficjalna strona FSCG (serb.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Montenegro
Shiny yellow button/marker widget. Used to mark the location on a map.
