Mistrzostwa Finlandii w piłce nożnej mężczyzn

Mistrzostwa Finlandii w piłce nożnej (fiń. Jalkapallon Suomenmestaruuskilpailut) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Finlandii.

Historia

Mistrzostwa Finlandii w piłce nożnej rozgrywane są od 1908 roku. Obecnie rozgrywki odbywają się w wielopoziomowych ligach: Veikkausliiga, Ykkönen, Kakkonen, Kolmonen oraz niższych klasach.

W 1880 w Oulu powstał pierwszy fiński klub piłkarski Oulun Luistinseura (OLS), potem następne. Po założeniu fińskiej federacji piłkarskiej – SPL w 1907 roku, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych oficjalnych Mistrzostw Finlandii w sezonie 1908. Do 1929 roku piłkarskim mistrzem Finlandii zostawał zwycięzca corocznego turnieju pucharowego. Rozgrywki trwały od wiosny do jesieni, podobnie jak w przypadku innych państw znajdujących się w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego (Islandia, Norwegia, Rosja, Szwecja).

W sezonie 1930 po raz pierwszy wystartowały rozgrywki w Mestaruussarja (bez podziału na grup). Począwszy od roku 1930 wprowadzono rozgrywki ligowe pod nazwą Mestaruussarja. Porządek rozgrywek został zaburzony w okresie II wojny światowej, kiedy dwukrotnie w latach 1940 oraz 1942 ze względów bezpieczeństwa zrezygnowano z organizowania długoterminowego sezonu, a format ligowy zastępowano pucharowym, a w roku 1943 rozgrywki w ogóle się nie rozpoczęły. Pod koniec wojny, silną pozycję w fińskiej piłce nożnej uzyskała amatorska Federacja Sportowa Pracowników (Suomen Työväen Urheiluliitto – TUL). W latach 1945–1947 rozgrywano dwie osobne ligi, jedną dla klubów zrzeszonych w Fińskim Związku Piłki Nożnej (Suomen Palloliitto – SPL), drugą dla drużyn zrzeszonych w TUL. Każde z rozgrywek wyłaniały swojego osobnego zwycięzcę, jednak mistrzem Finlandii zostawała dopiero drużyna, która wygrywała organizowany na koniec sezonu turniej pucharowy dla najlepszych zespołów wewnętrznych lig SPL oraz TUL. Po sezonie 1947 najlepsze kluby zrzeszone w TUL dołączyły do organizowanej przez SPL Mestaruussarji, co zakończyło okres podziału rozgrywek ligowych na dwie osobno kontrolowane dywizje.

Począwszy od 1990 roku Mestarrussarję zastąpiono nowymi rozgrywkami ligowymi – zawodowej SM-liiga – będącymi już poza zasięgiem związku piłkarskiego^[1]. Dwa lata później uzyskały one funkcjonującą do dziś nazwę Veikkausliiga.

Mistrzowie i pozostali medaliści

Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi Mestaruussarja 1930     1 HIFK TPS HPS 9 Holger Salin (HIFK), Olof Strömsten (Kiffen) 8 klubów 1931     2 HIFK HPS TPS 11 Holger Salin (HIFK) 8 klubów 1932     6 HPS VPS HIFK 13 Lauri Lehtinen (TPS) 8 klubów 1933     3 HIFK HJK Sudet 18 Olof Strömsten (HIFK) 8 klubów 1934     7 HPS HIFK Toverit 15 Olof Strömsten (HIFK) 8 klubów 1935     8 HPS HIFK Toverit 13 Aatos Lehtonen (HJK), Nuutti Lintamo (VPS) 8 klubów 1936     8 HJK HPS HIFK 14 Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów 1937     4 HIFK HJK Sudet 25 Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów 1938     9 HJK TPS VPS 14 Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów 1939     2 TPS HJK Toverit 15 Aatos Lehtonen (HJK) 8 klubów 1940     1 Sudet TPS – ? ? 18 klubów, sys.puchar. 1941     3 TPS VPS Sudet 14 Jussi Valtonen (TPS) 8 klubów 1942     1 Toverit Sudet – ? ? 15 klubów, sys.puchar. 1943     zawieszone z powodu II wojny światowej 1944     1 VIFK TPS Sudet 9 Urho Teräs (TPS), Leo Turunen (Sudet) 8 klubów 1945     1 VPS HPS – ? ? 12 klubów, 2gr+finał 1946     2 VIFK TPV – ? ? 8 klubów 1947     5 HIFK TuTo KTP ? ? 8 klubów 1948     2 VPS TPS HPS 15 Stig-Göran Myntti (VIFK) 16 klubów 1949     4 TPS VPS KIF 20 Yrjö Asikainen (Ilves-Kissat), Kaimo Lintamo (VPS) 12 klubów 1950     1 Ilves-Kissat KuPS VIFK 15 Yrjö Asikainen (Ilves-Kissat), Jorma Saarinen (VPS) 10 klubów 1951     1 KTP VIFK TPK 16 Åke Forsberg (Kiffen) 10 klubów 1952     2 KTP VIFK Pyrkivä 16 Mauri Vanhanen (KTP) 10 klubów 1953     3 VIFK Jäntevä KuPS 15 Rainer Forss (Pyrkivä) 10 klubów 1954     1 Pyrkivä KuPS HJK 16 Eino Koskinen (TuTo) 10 klubów 1955     4 KIF FC Haka VIFK 12 Yrjö Asikainen (Kiffen) 10 klubów 1956     1 KuPS HJK KIF 20 Pentti Styck (HJK) 10 klubów 1957     9 HPS FC Haka TPS 21 Matti Sundelin (TPS) 10 klubów 1958     2 KuPS HPS HIFK 17 Kalevi Lehtovirta (TPS), Kai Pahlman (HPS) 10 klubów 1959     6 HIFK RU-38 FC Haka 21 Matti Sundelin (TPS) 10 klubów 1960     1 FC Haka TPS KIF 30 Matti Sundelin (TPS) 10 klubów 1961     7 HIFK KIF FC Haka 20 Kai Pahlman (HPS) 12 klubów 1962     2 FC Haka Lahden Reipas TaPa 22 Tor Österlund (HIK) 12 klubów 1963     1 Lahden Reipas FC Haka ÅIFK 16 Juha Lyytikäinen (HIFK) 12 klubów 1964     10 HJK KuPS KTP 26 Arto Tolsa (KTP) 12 klubów 1965     3 FC Haka HJK Reipas Lahti 22 Kai Pahlman (HJK) 12 klubów 1966     3 KuPS HJK FC Haka 16 Markku Hyvärinen (KuPS) 12 klubów 1967     2 Lahden Reipas KuPS TPS 22 Tommy Lindholm (TPS) 12 klubów 1968     5 TPS Lahden Reipas HJK 23 Tommy Lindholm (TPS) 12 klubów 1969     1 KPV KuPS HJK 18 Hannu Lamberg (KPV), Pekka Talaslahti (HJK) 12 klubów 1970     3 Lahden Reipas MP HIFK 20 Matti Paatelainen (HIFK) 12 klubów 1971     6 TPS HIFK KPV 17 Pentti Toivola (MP) 14 klubów 1972     7 TPS MP Lahden Reipas 16 Matti Paatelainen (HIFK), Heikki Suhonen (TPS) 12 klubów 1973     11 HJK KPV Lahden Reipas 13 Hannu Lamberg (KPV) 12 klubów 1974     4 KuPS Lahden Reipas HJK 17 Erkki Salo (TPS) 12 klubów 1975     8 TPS KuPS KPV 16 Reijo Rantanen (MiPK) 12 klubów 1976     5 KuPS FC Haka HJK 17 Matti Paatelainen (Haka) 12 klubów 1977     4 FC Haka KuPS TPS 20 Matti Paatelainen (Haka) 12 klubów 1978     12 HJK KPT FC Haka 20 Atik Ismail (HJK) 12 klubów 1979     1 OPS KuPS HJK 15 Atik Ismail (HJK), Heikki Suhonen (TPS) 12 klubów 1980     2 OPS FC Haka HJK 19 Hannu Rajaniemi (Sepsi-78) 12 klubów 1981     13 HJK KPT FC Haka 22 Juhani Himanka (OPS) 12 klubów 1982     1 Kuusysi HJK FC Haka 19 Atik Ismail (HJK) 12 klubów 1983     1 Tampereen Ilves HJK FC Haka 22 Mika Lipponen (TPS) 12 klubów 1984     2 Kuusysi TPS Tampereen Ilves 25 Mika Lipponen (TPS) 12 klubów 1985     14 HJK Tampereen Ilves KePS 19 Ismo Lius (Kuusysi) 12 klubów 1986     3 Kuusysi TPS HJK 13 Ismo Lius (Kuusysi), Jari Niinimäki (Tampereen Ilves) 12 klubów 1987     15 HJK Kuusysi TPS 20 Ari Hjelm (Tampereen Ilves) 12 klubów 1988     16 HJK Kuusysi RoPS 22 Ismo Lius (Kuusysi) 12 klubów 1989     4 Kuusysi TPS RoPS 15 Ismo Lius (Kuusysi) 12 klubów Veikkausliiga 1990     17 HJK Kuusysi MP 16 Marek Czakon (Tampereen Ilves), Kimmo Tarkkio (HJK) 12 klubów 1991     5 Kuusysi MP FC Haka 23 Kimmo Tarkkio (Haka) 12 klubów 1992     18 HJK Kuusysi FC Jazz 21 Luiz Antônio (Jazz) 12 klubów 1993     1 FC Jazz MyPa HJK 20 Antti Sumiala (Jazz) 12 klubów 1994     1 TPV MyPa HJK 17 Dionísio (TPV) 14 klubów 1995     5 FC Haka MyPa HJK 21 / Walerij Popowicz (Haka) 14 klubów 1996     2 FC Jazz MyPa TPS 17 Luiz Antônio (Jazz) 12 klubów 1997     19 HJK VPS FinnPa 11 Rafael (HJK) 10 klubów 1998     6 FC Haka VPS PK-35 11 Matti Hiukka (RoPS) 10 klubów 1999     7 FC Haka HJK MyPa 23 / Walerij Popowicz (Haka) 12 klubów 2000     8 FC Haka FC Jokerit MyPa 19 Shefki Kuqi (Jokerit) 12 klubów 2001     1 TamU HJK MyPa 22 Paulus Roiha (HJK) 12 klubów 2002     20 HJK MyPa FC Haka 18 Mika Kottila (HJK) 12 klubów 2003     21 HJK FC Haka TamU 14 Saku Puhakainen (MyPa) 14 klubów 2004     9 FC Haka AC Allianssi TamU 16 Antti Pohja (Tampere United) 14 klubów 2005     1 MyPa HJK TamU 16 Juho Mäkelä (HJK) 14 klubów 2006     2 TamU HJK FC Haka 16 Hermanni Vuorinen (Honka) 14 klubów 2007     3 TamU FC Haka TPS 14 Rafael (Lahti) 14 klubów 2008     1 Inter Turku FC Honka FC Lahti 13 Aleksandr Kokko (Honka), Henri Myntti (Tampere United) 14 klubów 2009     22 HJK FC Honka TPS 16 Hermanni Vuorinen (Honka) 14 klubów 2010     23 HJK KuPS TPS 16 Juho Mäkelä (HJK) 14 klubów 2011     24 HJK Inter Turku JJK 22 Timo Furuholm (Inter Turku) 12 klubów 2012     25 HJK Inter Turku TPS 17 Irakli Sirbiladze (Inter Turku) 12 klubów 2013     26 HJK FC Honka VPS 17 Tim Väyrynen (Honka) 12 klubów 2014     27 HJK SJK FC Lahti 14 Jonas Emet (Jaro), Luis Solignac (IFK Mariehamn) 12 klubów 2015     1 SJK RoPS HJK 17 Aleksandr Kokko (RoPS) 12 klubów 2016     1 IFK Mariehamn HJK SJK 17 Roope Riski (SJK) 12 klubów 2017     28 HJK KuPS Tampereen Ilves 16 Aleksei Kangaskolkka (IFK Mariehamn) 12 klubów 2018     29 HJK RoPS KuPS 21 Klauss (HJK) 12 klubów 2019     6 KuPS Inter Turku FC Honka 16 Filip Valenčič (Inter Turku) 12 klubów 2020     30 HJK Inter Turku KuPS 16 Roope Riski (HJK) 12 klubów 2021     31 HJK KuPS SJK 14 Benjamin Källman Ariel Ngueukam (SJK) 12 klubów

Statystyka

Klasyfikacja według klubów

W dotychczasowej historii Mistrzostw Finlandii na podium oficjalnie stawało w sumie 47 drużyn. Liderem klasyfikacji jest HJK, który zdobył 30 tytułów mistrzowskich.

Stan na grudzień 2020.

(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de

Haka

HPS, HT

TPS

HIFK, Unitas

KuPS

Kuusysi

Kiffen, PUS

ÅIFK

Reipas

VIFK

Tampere United

TPV

VPS

KTP

OPS

FC Jazz

MyPa

Inter

SJK

Sudet

KPV

Ilves

Ilves-Kissat

Pyrkivä

HJK

Lokalizacja drużyn mistrzowskich
10 i więcej mistrzostw Finlandii

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
1.	HJK	30	14	11	1911, 1912, 1917, 1918, 1919, 1923, 1925, 1936, 1938, 1964, 1973, 1978, 1981, 1985, 1987, 1988, 1990, 1992, 1997, 2002, 2003, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2017, 2018, 2020
2.	FC Haka	9	7	10	1960, 1962, 1965, 1977, 1995, 1998, 1999, 2000, 2004
3.	HPS	9	6	2	1921, 1922, 1926, 1927, 1929, 1932, 1934, 1935, 1957
4.	TPS	8	12	10	1928, 1939, 1941, 1949, 1968, 1971, 1972, 1975
5.	HIFK	7	7	4	1930, 1931, 1933, 1937, 1947, 1959, 1961
6.	KuPS	6	10	3	1956, 1958, 1966, 1974, 1976, 2019
7.	FC Kuusysi	5	4	0	1982, 1984, 1986, 1989, 1991
8.	Kiffen	4	0	0	1913, 1915, 1916, 1955
9.	Lahden Reipas	3	8	3	1963, 1967, 1970
10.	ÅIFK	3	5	1	1910, 1920, 1924
11.	VIFK	3	2	2	1944, 1946, 1953
12.	Tampere United	3	0	3	2001, 2006, 2007
13.	VPS	2	5	2	1945, 1948
14.	KTP	2	0	2	1951, 1952
15.	FC Jazz	2	0	1	1993, 1996
16.	OPS	2	0	0	1979, 1980
17.	MyPa	1	5	3	2005
18.	FC Inter Turku	1	4	0	2008
19.	Sudet	1	1	4	1940
20.	KPV	1	1	2	1969
21.	Tampereen Ilves	1	1	1	1983
	SJK	1	1	1	2015
23.	PUS	1	1	0	1909
	TPV	1	1	0	1994
25.	HT	1	0	3	1942
26.	Turun Pyrkivä	1	0	1	1954
27.	IFK Mariehamn	1	0	0	2016
	Ilves-Kissat	1	0	0	1950
	SK Unitas	1	0	0	1908
30.	Kuusysi	0	4	0
31.	MP	0	3	1
	FC Honka	0	3	1
33.	RoPS	0	2	2
34.	KPT	0	2	0
35.	KIF	0	1	3
36.	AC Allianssi	0	1	0
	FC Jokerit	0	1	0
	Jäntevä	0	1	0
	RU-38	0	1	0
	TuTo	0	1	0
41.	FC Lahti	0	0	2
42.	FinnPa	0	0	1
	JJK	0	0	1
	KePS	0	0	1
	PK-35	0	0	1
	TaPa	0	0	1
	TPK	0	0	1

Uczestnicy

Są 79 zespołów, które wzięli udział w 108 ligowych Mistrzostwach Finlandii, które były prowadzone od 1930 aż do sezonu 2018 łącznie. Żaden z zespołów nie był zawsze obecny w każdej edycji.

Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2018.

• 80 razy: HJK
• 75 razy: TPS
• 62 razy: FC Haka, KuPS
• 55 razy: VPS
• 32 razy: HIFK
• 31 razy: RoPS
• 27 razy: Reipas (Viipuri, Lahti)
• 26 razy: HPS, KTP
• 25 razy: Kiffen (KIF), MP
• 24 razy: MyPa
• 23 razy: Jaro, Kuusysi (UponP)
• 22 razy: Ilves, Inter Turku
• 21 razy: KPT (Koparit), VIFK
• 19 razy: FC Jazz (PPT), KPV, FC Lahti
• 15 razy: Ilves-Kissat
• 14 razy: IFK Mariehamn
• 11 razy: MiPK, Tampere United
• 10 razy: FC Honka
• 9 razy: ÅIFK
• 8 razy: HT, OPS
• 7 razy: Pyrkivä
• 6 razy: FinnPa, JJK, KePS, KooTeePee
• 5 razy: GBK, SJK, TPV, TuTo
• 4 razy: AC Allianssi, Drott, FC Jokerit, Jäntevä, Ponnistus, TaPa (=Tampereen Palloilijat)
• 3 razy: Elo, FC Hämeenlinna, OTP, Pallo-Pojat, PS Kemi Kings, Sepsi-78, TuWe
• 2 razy: AC Oulu, Ässät, FC Oulu, KoRe, Kullervo, PK-35, RU-38, TaPa (=Tampellan Palloilijat), TP-47, TPK, UL, ViPS
• 1 raz: Atlantis FC, EIF, HIK, Into, KaPa, Kiri, Kumu, RTU, Stjärnan, Sudet (Viipuri, Helsinki), TKT, TP-Seinäjoki, TuKV, Viikingit Helsinki, VPV

Zobacz też

• Tabela wszech czasów mistrzostw Finlandii w piłce nożnej
• Veikkausliiga
• Puchar Finlandii

Przypisy

Bibliografia

• Oficjalna strona Veikkausliigi (fiń.)
• Veikkausliiga, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2021-01-02] .
• Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
• Oficjalna strona SPL (fiń.)
• Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)