Mistrzostwa Francji w piłce nożnej mężczyzn

Mistrzostwa Francji w piłce nożnej (fr. Championnat de France de football) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie - corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) - mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny we Francji.

Historia

Mistrzostwa Francji w piłce nożnej rozgrywane są od 1894 r. Początkowo były to zmagania amatorskie, przeprowadzane systemem nieligowym. Obecnie rozgrywki odbywają się na kilkunastu szczeblach ligowych, pięciu ogólnokrajowych: Ligue 1, Ligue 2, Championnat National, Championnat National 2, Championnat National 3, dwóch do czterech – regionalnych oraz czterech do dziewięciu – departamentalnych.

W 1872 r. w Hawrze powstał pierwszy francuski klub piłkarski Le Havre AC (sekcja piłkarska w 1894 r.) założony przez Anglików. Następnie w Paryżu w 1879 r. został założony Paris FC. W 1894 r. federacja USFSA (Union des sociétés françaises de sports athlétiques) organizowała pierwsze mistrzostwa Francji w piłce nożnej, które były rozgrywane systemem pucharowym od 15 kwietnia do 6 maja 1894 i miały charakter amatorski. Pierwszym mistrzem został Standard AC Paryż. Ich ostatnią pełną edycję rozegrano w sezonie 1913/14, bowiem przeprowadzenie kolejnych uniemożliwił wybuch I wojny światowej. Po jej zakończeniu udało się zorganizować faktycznie ostatnią edycję w sezonie 1919, po czym zaprzestano rozgrywania następnych. Po 7 latach przerwy, w sezonie 1926/27 ponownie odbyły się mistrzostwa Francji, które kontynuowane w kolejnych dwóch sezonach 1927/28 i 1928/29.

W 1919 r. założono francuską federację piłkarską – FFF. 16 stycznia 1932 utworzono w Paryżu pierwszą w historii zawodową ligę piłkarską we Francji, nadając jej nazwę Première Division (w skrócie Division 1 lub D1). Jej założycielami byli: Georges Bayrou, Emmanuel Gambardella i Gabriel Hanot. Rozgrywki zawodowej Première Division zainaugurowano w sezonie 1932/33^[1]. W pierwszej edycji o tytuł mistrza kraju walczyło systemem ligowym 20 drużyn podzielonych na 2 grupy. W sezonie 2002/03 liga zmieniła nazwę na Ligue 1.

Lista sezonów

Amatorskie, nieligowe

Zawodowe, ligowe

Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi Première Division 1932/33     1 Olympique Lillois AS Cannes - 15 Robert Mercier (Club Français) Walter Kaiser (Stade Rennais) 2 grupy po 10 klubów 1933/34     1 FC Sète SC Fives Olympique Marsylia 28 István Lukács (FC Sète) 14 klubów 1934/35     1 FC Sochaux-Montbéliard RC Strasbourg RC Paryż 30 André Abegglen (FC Sochaux-Montbéliard) 16 klubów 1935/36     1 RC Paryż Olympique Lillois RC Strasbourg 34 Roger Courtois (FC Sochaux-Montbéliard) 16 klubów 1936/37     1 Olympique Marsylia FC Sochaux-Montbéliard RC Paryż 30 Oskar Rohr (RC Strasbourg) 16 klubów 1937/38     2 FC Sochaux-Montbéliard Olympique Marsylia FC Sète 26 Jean Nicolas (FC Rouen) 16 klubów 1938/39     2 FC Sète Olympique Marsylia RC Paryż 27 Roger Courtois (FC Sochaux-Montbéliard) Désiré Koranyi (FC Sète) 16 klubów 1939–1945     Nie rozgrywano z powodu II wojny światowej 1945/46     1 Lille OSC AS Saint-Étienne CO Roubaix-Tourcoing 28 René Bihel (Lille OSC) 18 klubów 1946/47     1 CO Roubaix-Tourcoing Stade de Reims RC Strasbourg 33 Pierre Sinibaldi (Stade de Reims) 20 klubów 1947/48     2 Olympique Marsylia Lille OSC Stade de Reims 31 Jean Baratte (Lille OSC) 18 klubów 1948/49     1 Stade de Reims Lille OSC Olympique Marsylia 26 Jean Baratte (Lille OSC) Josef Humpál (FC Sochaux-Montbéliard) 18 klubów 1949/50     1 Girondins Bordeaux Lille OSC Stade de Reims 24 Jean Grumellon (Stade de Reims) 18 klubów 1950/51     1 OGC Nice Lille OSC Le Havre AC 28 Roger Piantoni (FC Nancy) 18 klubów 1951/52     2 OGC Nice Girondins Bordeaux Lille OSC 28 Gunnar Andersson (Olympique Marsylia) 18 klubów 1952/53     2 Stade de Reims FC Sochaux-Montbéliard Girondins Bordeaux 35 Gunnar Andersson (Olympique Marsylia) 18 klubów 1953/54     2 Lille OSC Stade de Reims Girondins Bordeaux 27 Édouard Kargu (Girondins Bordeaux) 18 klubów 1954/55     3 Stade de Reims Toulouse FC RC Lens 30 René Bliard (Stade de Reims) 18 klubów 1955/56     3 OGC Nice RC Lens AS Monaco 31 Thadée Cisowski (RC Paryż) 18 klubów 1956/57     1 AS Saint-Étienne RC Lens Stade de Reims 33 Thadée Cisowski (RC Paryż) 18 klubów 1957/58     4 Stade de Reims Nîmes Olympique Angers SCO 34 Just Fontaine (Stade de Reims) 18 klubów 1958/59     4 OGC Nice Nîmes Olympique RC Paryż 30 Thadée Cisowski (RC Paryż) 20 klubów 1959/60     5 Stade de Reims Nîmes Olympique RC Paryż 28 Just Fontaine (Stade de Reims) 20 klubów 1960/61     1 AS Monaco RC Paryż Stade de Reims 28 Roger Piantoni (Stade de Reims) 20 klubów 1961/62     6 Stade de Reims RC Paryż Nîmes Olympique 25 Touré Sékou (SO Montpellier) 20 klubów 1962/63     2 AS Monaco Stade de Reims CS Sedan 35 Serge Masnaghetti (US Valenciennes-Anzin) 20 klubów 1963/64     2 AS Saint-Étienne AS Monaco RC Lens 30 Ahmed Oudjani (RC Lens) 18 klubów 1964/65     1 FC Nantes Girondins Bordeaux US Valenciennes-Anzin 24 Jacques Simon (FC Nantes) 18 klubów 1965/66     2 FC Nantes Girondins Bordeaux US Valenciennes-Anzin 36 Philippe Gondet (FC Nantes) 20 klubów 1966/67     3 AS Saint-Étienne FC Nantes Angers SCO 31 Patrick Revelli (AS Saint-Étienne) 20 klubów 1967/68     4 AS Saint-Étienne OGC Nice FC Sochaux-Montbéliard 26 Étienne Sansonetti (AC Ajaccio) 20 klubów 1968/69     5 AS Saint-Étienne Girondins Bordeaux FC Metz 25 André Guy (Olympique Lyon) 18 klubów 1969/70     6 AS Saint-Étienne Olympique Marsylia CS Sedan 28 Patrick Revelli (AS Saint-Étienne) 18 klubów 1970/71     3 Olympique Marsylia AS Saint-Étienne FC Nantes 44 Josip Skoblar (Olympique Marsylia) 20 klubów 1971/72     4 Olympique Marsylia Nîmes Olympique FC Sochaux-Montbéliard 30 Josip Skoblar (Olympique Marsylia) 20 klubów 1972/73     3 FC Nantes OGC Nice Olympique Marsylia 26 Josip Skoblar (Olympique Marsylia) 20 klubów 1973/74     7 AS Saint-Étienne FC Nantes Olympique Lyon 30 Carlos Bianchi (Stade de Reims) 20 klubów 1974/75     8 AS Saint-Étienne Olympique Marsylia Olympique Lyon 30 Delio Onnis (AS Monaco) 20 klubów 1975/76     9 AS Saint-Étienne OGC Nice FC Sochaux-Montbéliard 34 Carlos Bianchi (Stade de Reims) 20 klubów 1976/77     4 FC Nantes RC Lens SC Bastia 28 Carlos Bianchi (Stade de Reims) 20 klubów 1977/78     3 AS Monaco FC Nantes RC Strasbourg 37 Carlos Bianchi (Paris Saint-Germain) 20 klubów 1978/79     1 RC Strasbourg FC Nantes AS Saint-Étienne 27 Carlos Bianchi (Paris Saint-Germain) 20 klubów 1979/80     5 FC Nantes FC Sochaux-Montbéliard AS Saint-Étienne 21 Erwin Kostedde (Stade Laval) 20 klubów 1980/81     10 AS Saint-Étienne FC Nantes Girondins Bordeaux 24 Delio Onnis (Tours FC) 20 klubów 1981/82     4 AS Monaco AS Saint-Étienne FC Sochaux-Montbéliard 29 Delio Onnis (Tours FC) 20 klubów 1982/83     6 FC Nantes Girondins Bordeaux Paris Saint-Germain 27 Vahid Halilhodžić (FC Nantes) 20 klubów 1983/84     2 Girondins Bordeaux AS Monaco AJ Auxerre 21 Patrice Garande (AJ Auxerre) Delio Onnis (Sporting Toulon) 20 klubów 1984/85     3 Girondins Bordeaux FC Nantes AS Monaco 28 Vahid Halilhodžić (FC Nantes) 20 klubów 1985/86     1 Paris Saint-Germain FC Nantes Girondins Bordeaux 23 Jules Bocandé (FC Metz) 20 klubów 1986/87     4 Girondins Bordeaux Olympique Marsylia Toulouse FC 18 Bernard Zénier (FC Metz) 20 klubów 1987/88     5 AS Monaco Girondins Bordeaux Montpellier HSC 19 Jean-Pierre Papin (Olympique Marsylia) 20 klubów 1988/89     5 Olympique Marsylia Paris Saint-Germain AS Monaco 22 Jean-Pierre Papin (Olympique Marsylia) 20 klubów 1989/90     6 Olympique Marsylia Girondins Bordeaux AS Monaco 30 Jean-Pierre Papin (Olympique Marsylia) 20 klubów 1990/91     7 Olympique Marsylia AS Monaco AJ Auxerre 23 Jean-Pierre Papin (Olympique Marsylia) 20 klubów 1991/92     8 Olympique Marsylia AS Monaco Paris Saint-Germain 27 Jean-Pierre Papin (Olympique Marsylia) 20 klubów 1992/93     - Olympique Marsylia[2] Paris Saint-Germain AS Monaco 23 Alen Bokšić (Olympique Marsylia) 20 klubów 1993/94     2 Paris Saint-Germain Olympique Marsylia AJ Auxerre 20 Roger Boli (RC Lens) Youri Djorkaeff (AS Monaco) Nicolas Ouédec (FC Nantes) 20 klubów 1994/95     7 FC Nantes Olympique Lyon Paris Saint-Germain 22 Patrice Loko (FC Nantes) 20 klubów 1995/96     1 AJ Auxerre Paris Saint-Germain AS Monaco 21 Sonny Anderson (AS Monaco) 20 klubów 1996/97     6 AS Monaco Paris Saint-Germain FC Nantes 22 Stéphane Guivarc’h (Stade Rennais) 20 klubów 1997/98     1 RC Lens FC Metz AS Monaco 21 Stéphane Guivarc’h (AJ Auxerre) 18 klubów 1998/99     5 Girondins Bordeaux Olympique Marsylia Olympique Lyon 22 Sylvain Wiltord (Girondins Bordeaux) 18 klubów 1999/00     7 AS Monaco Paris Saint-Germain Olympique Lyon 23 Sonny Anderson (Olympique Lyon) 18 klubów 2000/01     8 FC Nantes Olympique Lyon Lille OSC 22 Sonny Anderson (Olympique Lyon) 18 klubów 2001/02     1 Olympique Lyon RC Lens AJ Auxerre 22 Djibril Cissé (AJ Auxerre) Pauleta (Girondins Bordeaux) 18 klubów Ligue 1 2002/03     2 Olympique Lyon AS Monaco Olympique Marsylia 26 Shabani Nonda (AS Monaco) 20 klubów 2003/04     3 Olympique Lyon Paris Saint-Germain AS Monaco 26 Djibril Cissé (AJ Auxerre) 20 klubów 2004/05     4 Olympique Lyon Lille OSC AS Monaco 26 Alexander Frei (Stade Rennais) 20 klubów 2005/06     5 Olympique Lyon Girondins Bordeaux Lille OSC 21 Pauleta (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2006/07     6 Olympique Lyon Olympique Marsylia Toulouse FC 15 Pauleta (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2007/08     7 Olympique Lyon Girondins Bordeaux Olympique Marsylia 15 Karim Benzema (Olympique Lyon) 20 klubów 2008/09     6 Girondins Bordeaux Olympique Marsylia Olympique Lyon 14 André-Pierre Gignac (Toulouse FC) 20 klubów 2009/10     9 Olympique Marsylia Olympique Lyon AJ Auxerre 18 Mamadou Niang (Olympique Marsylia) 20 klubów 2010/11     3 Lille OSC Olympique Marsylia Olympique Lyon 25 Moussa Sow (Lille OSC) 20 klubów 2011/12     1 Montpellier HSC Paris Saint-Germain Lille OSC 21 Olivier Giroud (Montpellier HSC) Nenê (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2012/13     3 Paris Saint-Germain Olympique Marsylia Olympique Lyon 30 Zlatan Ibrahimović (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2013/14     4 Paris Saint-Germain AS Monaco Lille OSC 26 Zlatan Ibrahimović (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2014/15     5 Paris Saint-Germain Olympique Lyon AS Monaco 27 Alexandre Lacazette (Olympique Lyon) 20 klubów 2015/16     6 Paris Saint-Germain Olympique Lyon AS Monaco 38 Zlatan Ibrahimović (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2016/17     8 AS Monaco Paris Saint-Germain OGC Nice 35 Edinson Cavani (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2017/18     7 Paris Saint-Germain AS Monaco Olympique Lyon 28 Edinson Cavani (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2018/19     8 Paris Saint-Germain Lille OSC Olympique Lyon 33 Kylian Mbappé (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2019/20     9 Paris Saint-Germain Olympique Marsylia Stade Rennes 18 Kylian Mbappé (Paris Saint-Germain) Wissam Ben Yedder (AS Monaco) 20 klubów 2020/21     4 Lille OSC Paris Saint-Germain AS Monaco 27 Kylian Mbappé (Paris Saint-Germain) 20 klubów 2021/22     10 Paris Saint-Germain Olympique Marsylia AS Monaco 28 Kylian Mbappé (Paris Saint-Germain) 20 klubów

Statystyki

Klasyfikacja według klubów

W dotychczasowych 84 edycjach ligowych mistrzostw Francji (od sezonu 1932/33 do sezonu 2021/22 włącznie) na podium stawało 30 drużyn klubowych. Liderem tej klasyfikacji jest Olympique Marsylia (27-krotny medalista), zaś najwięcej tytułów mistrzowskich posiada AS Saint-Étienne i Paris Saint-Germain F.C. (10 razy).

Stan po zakończeniu sezonu 2021/22.

Olympique Marsylia

FC Nantes

AS Monaco

Olympique Lyon

Girondins Bordeaux

Paris Saint-Germain

Stade Reims

OGC Nice

Lille OSC, Olympique Lillois

FC Sochaux-Montbéliard

FC Sète

RC Lens

RC Paryż

RC Strasbourg

AJ Auxerre

CO Roubaix-Tourcoing

Montpellier HSC

AS Saint-Étienne

Lokalizacja drużyn mistrzowskich
10 i więcej mistrzostw Francji

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
1.	Paris Saint-Germain	10	9	3	1985/86, 1993/94, 2012/13, 2013/14, 2014/15, 2015/16, 2017/18, 2018/19, 2019/20, 2021/22
2.	AS Saint-Étienne	10	3	2	1956/57, 1963/64, 1966/67, 1967/68, 1968/69, 1969/70, 1973/74, 1974/75, 1975/76, 1980/81
3.	Olympique Marsylia	9	13	5	1936/37, 1947/48, 1970/71, 1971/72, 1988/89, 1989/90, 1990/91, 1991/92, 2009/10
4.	AS Monaco	8	7	13	1960/61, 1962/63, 1977/78, 1981/82, 1987/88, 1996/97, 1999/00, 2016/17
5.	FC Nantes	8	7	2	1964/65, 1965/66, 1972/73, 1976/77, 1979/80, 1982/83, 1994/95, 2000/01
6.	Olympique Lyon	7	5	9	2001/02, 2002/03, 2003/04, 2004/05, 2005/06, 2006/07, 2007/08
7.	Girondins Bordeaux	6	9	4	1949/50, 1983/84, 1984/85, 1986/87, 1998/99, 2008/09
8.	Stade Reims	6	3	4	1948/49, 1952/53, 1954/55, 1957/58, 1959/60, 1961/62
9.	Lille OSC	4	6	5	1945/46, 1953/54, 2010/11, 2020/21
10.	OGC Nicea	4	3	1	1950/51, 1951/52, 1955/56, 1958/59
11.	FC Sochaux-Montbéliard	2	3	4	1934/35, 1937/38
12.	FC Sète	2	0	1	1933/34, 1938/39
13.	RC Lens	1	4	2	1997/98
14.	RC Paryż	1	2	5	1935/36
15.	RC Strasbourg	1	1	3	1978/79
16.	Olympique Lillois	1	1	0	1932/33
17.	AJ Auxerre	1	0	5	1995/96
18.	CO Roubaix-Tourcoing	1	0	1	1946/47
	Montpellier HSC	1	0	1	2011/12
20.	Nîmes Olympique	0	4	1
21.	Toulouse FC	0	1	2
22.	FC Metz	0	1	1
23.	AS Cannes	0	1	0
	SC Fives	0	1	0
25.	Angers SCO	0	0	2
	CS Sedan	0	0	2
	US Valenciennes-Anzin	0	0	2
28.	Le Havre AC	0	0	1
	SC Bastia	0	0	1
	Stade Rennes	0	0	1

Klasyfikacja według miast

Siedziby klubów. Stan po zakończeniu sezonu 2021/22.

Uczestnicy

W dotychczasowych 84 edycjach ligowych mistrzostw Francji (od sezonu 1932/33 do sezonu 2021/22 włącznie) wzięło udział 75 drużyn klubowych. Żadna z nich nie wystąpiła we wszystkich edycjach.

Pogrubiono zespoły biorące udział w mistrzostwach Francji Ligue 1 sezonu 2021/22.

• 72 razy: Olympique Marsylia
• 69 razy: Girondins Bordeaux, AS Saint-Étienne
• 66 razy: FC Sochaux-Montbéliard
• 65 razy: Stade Rennais
• 64 razy: Olympique Lyon
• 63 razy: AS Monaco, OGC Nice, Lille OSC
• 62 razy: FC Metz
• 61 razy: RC Strasbourg
• 60 razy: RC Lens
• 54 razy: FC Nantes
• 49 razy: Paris Saint-Germain
• 40 razy: Montpellier HSC
• 37 razy: Stade de Reims
• 36 razy: Nîmes Olympique
• 35 razy: SC Bastia
• 33 razy: Valenciennes FC
• 32 razy: AJ Auxerre, Toulouse FC
• 30 razy: AS Nancy-Lorraine, RC Paris, Angers SCO
• 24 razy: Le Havre AC
• 23 razy: CS Sedan Ardennes
• 22 razy: AS Cannes
• 19 razy: Red Star FC, FC Rouen, Toulouse FC (1937)
• 18 razy: SM Caen, Troyes AC
• 16 razy: FC Sète, Stade Brestois 29
• 15 razy: FC Nancy, FC Lorient
• 13 razy: AC Ajaccio, EA Guingamp, Stade Lavallois
• 12 razy: Sporting Toulon Var, Stade Français
• 10 razy: CO Roubaix-Tourcoing
• 7 razy: FC Antibes, Excelsior AC Roubaix, SC Fives, Olympique Lillois
• 6 razy: Le Mans FC, FC Mulhouse, Olympique Alès, Dijon FCO
• 4 razy: Évian Thonon Gaillard, Grenoble Foot 38, Tours FC
• 3 razy: AS Angoulême, Amiens SC, Limoges FC, FC Martigues, SC Nîmois, Paris FC, RC Roubaix
• 2 razy: CA Paris
• 1 raz: AC Arles-Avignon, AC Avignonnais, AS Béziers, US Boulogne, Chamois Niortais FC, LB Châteauroux, SR Colmar, Club Français, Gazélec Ajaccio, FC Gueugnon, Hyères FC, FC Istres, Pays d'Aix FC, Clermont Foot 63

Zobacz też

• Ligue 1
• Puchar Francji w piłce nożnej
• Puchar Ligi Francuskiej w piłce nożnej

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa FFF (fr.)
• Oficjalna strona internetowa LFP (fr.)
• Oficjalna strona internetowa Ligue 1 (ang.)
• Ligue 1, [w:] baza Soccerway (liga) [online] [dostęp 2021-01-02] .
• Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)
• Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)