Mników (województwo małopolskie)
Artykuł | 50°3′35″N 19°43′14″E |
---|---|
- błąd | 39 m |
WD | 50°6'N, 19°44'E, 50°3'37.58"N, 19°43'33.42"E |
- błąd | 19545 m |
Odległość | 1263 m |
wieś | |
Chałupa w części wsi Skały | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) | 1554[1] |
Strefa numeracyjna | 12 |
Kod pocztowy | 32-084[2] |
Tablice rejestracyjne | KRA |
SIMC | 0325529 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°03′35″N 19°43′14″E/50,059722 19,720556 |
Mników – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Liszki, u wylotu Doliny Mnikowskiej.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0325618 | Baczyn | przysiółek |
0325535 | Bory | część wsi |
0325541 | Dziady | część wsi |
0325558 | Gaik | część wsi |
0325564 | Górka | część wsi |
0325570 | Piła | część wsi |
0325587 | Skałki | część wsi |
0325593 | Skały | część wsi |
0325601 | Zarymnie | część wsi |
Historia
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1384 roku[5]. Właścicielami byli kolejno: Piotr z Mnikowa, Jan Kożuszek z Mnikowa, Marcin Frykacz z Mnikowa, Piotr Frykacz z Mnikowa, Mikołaj Wolski[6]. Mikołaj Wolski z inspiracji papieża Klemensa VIII, zaproponował kamedułom z eremu Montis Coronae w Italii fundację w Krakowie. 22 lutego 1604 r. aktem w urzędzie grodzkim w Krakowie zapisał na rzecz fundacji wsie Mników i Mnikówek[7].
Murowany folwark wybudowany przez kamedułów w XVIII w. wraz z jedną trzecią areału ziemi (95 ha) wydzierżawiło w 1928 r. zgromadzenie ss. Albertynek[8]. Pozostałą część (200 ha) zakupił Józef Nieniewski[6]. Po upaństwowieniu ziemi w 1950 r., majątkiem zarządzała rolnicza spółdzielnia produkcyjna.
W latach 1975–1998 w województwie krakowskim.
Zabytki
- Zespół dworski wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
- Pozostałości grodziska zwanego „Góra Zamkowa” lub „Zamczysko” usytuowanego na grzbiecie skalnego wzniesienia nad Doliną Mnikowską. Na jego terenie odnaleziono fragmenty ceramiki kultury łużyckiej[10]. Grodzisko używane było również w okresie wczesnego średniowiecza[8].
- Ślady fortyfikacji niemieckich z lat 1944–1945.
Turystyka
- Dolina Mnikowska
- Rezerwat przyrody Dolina Mnikowska
- Wąwóz Półrzeczki
- Jaskinia na Łopiankach
- Rezerwat przyrody Zimny Dół
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 789 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Zinkow 2008 ↓, s. 410.
- ↑ a b Libicki 2012 ↓, s. 289.
- ↑ Wanat 2006 ↓, s. 57.
- ↑ a b Zinkow 2008 ↓, s. 412.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 .
- ↑ Leńczyk 1983 ↓, s. 24.
Bibliografia
- Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Poznań: Rebis, 2012. ISBN 978-837510-597-1.
- Józef Wanat: Z dziejów zakonnego budownictwa barokowego w Małopolsce. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2006. ISBN 83-7305-210-0.
- Julian Zinkow: Wokół Krzeszowic i Alwerni. Kraków: Verso, 2008. ISBN 978-83-919281-7-2.
- Gabriel Leńczyk: Katalog grodzisk i zamczysk z terenu Małopolski. Kraków: Muzeum Archeologiczne w Krakowie, 1983.
- Mników. [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu. Cz. IV. Kraków, s. 596.
- Mników, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 553 .
- Mników, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 344 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kraków County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.34 N
- S: 49.87 N
- W: 19.50 E
- E: 20.37 E
Herb gminy Liszki