Mołstowa

Mołstowa
	; Rzeka pod mostem w Bielikowie
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
	Rzeka
Długość	48,9 – 57 km
Powierzchnia zlewni	371,5 – 377 km²
	Źródło
Miejsce	1,5 km na północ od Naćmierza
Wysokość	70 m n.p.m.
Współrzędne	53°44′43″N 15°36′03″E/53,745278 15,600833
	Ujście
Recypient	Rega
Miejsce	1,3 km na zach. od Bielikowa
Wysokość	7 m n.p.m.
Współrzędne	53°59′12″N 15°17′39″E/53,986667 15,294167
	Mapa
	; Uproszczona mapa Regi z ujęciem Mołstowy
Szlak
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego źródło ujście
	Położenie na mapie Polski źródło ujście

Mołstowa – rzeka w północno-zachodniej Polsce, płynąca po Pobrzeżu Południowobałtyckim, w województwie zachodniopomorskim, o długości według różnych źródeł od 48,9 km^[1] do 57 km^[2] i powierzchni dorzecza od 371,5 km²^[1] do 377 km²^[2]; prawobrzeżny dopływ Regi.

Przebieg

Jej źródło znajduje się na łąkach położonych na północny zachód od jeziora Klępnicko, 1,5 km na północ od centrum Naćmierza. Nieco za 7. km (około 2 km na zachód) rezerwat przyrody "Mszar koło Starej Dobrzycy". W górnym biegu rzeka płynie przez bezludne obszary leśne zwane Puszczą Popielewską, w dolnym biegu urozmaiconym, na przemian, wśród pól i lasów. Do Regi wpada 1,3 km na zachód-południowy zachód od centrum Bielikowa w gminie Brojce.

Rzeka posiada dopływy: Leżnica, Czernica, Wkra, Rzecznica, Brodziec, Pniewa, Ząbrówka.

Fauna

Według danych regionalnego zarządu gospodarki wodnej dominującymi gatunkami ryb w wodach Mołstowy są: jelec i kiełb krótkowąsy. Pozostałymi gatunkami ryb występujących w rzece są: ciernik, pstrąg potokowy, kleń, lin, miętus pospolity, płoć, szczupak pospolity, troć wędrowna, lipień pospolity. W Mołstowie występuje także głowacz białopłetwy, będący gatunkiem chronionym^[3].

W wyniku badań z 1979 roku stwierdzono, że zstępowanie smoltów troci na Mołstowie odbywa się w okresie od 19 kwietnia do 8 czerwca. Główny spływ ryb przypada na okres od 3. dekady kwietnia do 2. dekady maja, kiedy temperatura wody wynosi od 7 °C do 12 °C^[4].

Gospodarzem wody jest PZW Okręg Szczecin. Na rzece obowiązuje zakaz spinningowania od końca sierpnia do 1 stycznia, a od 1 listopada do 30 kwietnia obowiązuje zakaz brodzenia. Zarybiana jest m.in. narybkiem troci wędrownej, pstrąga potokowego, łososia.

Jakość wód

W 2008 r. przeprowadzono badania jakości wód Mołstowy w punkcie ujścia do Regi. W ich wyniku oceniono elementy fizykochemiczne poniżej stanu dobrego, elementy biologiczne określono na I klasy, a stan ekologiczny na umiarkowany. W ogólnej dwustopniowej ocenie stwierdzono zły stan wód Mołstowy^[5].

Hydronimia

W poszczególnych latach nazwa rzeki została zapisana jako: Moltzstowe (1310)^[6], Mallstow (1564)^[7], Molstow (1618)^[8], Malstow (1780)^[9], Molstow (1885)^[10], Molstow (1888)^[11], Molstow (1944)^[12]. W 1948 roku wprowadzono urzędowo polską nazwę – Mołstowa^[13].

Hydronimia nazwy rzeki nie jest jednoznaczna. Od lat 60. XX wieku pojawiają się tezy o przedsłowiańskim – bałtyckim pochodzeniu^[14]^[15]. Wzmiankowano o zestawieniu z litewskim Malštovė^[16]. Na podstawie dawnych zapisów interpretuje się nazwę dzierżawczą (*Małostowa), derywowaną od imienia Małost^[17].

Rzeka ma podobną nazwę do miejscowości Mołstowo, leżącej niedaleko biegu rzeki.

Zobacz też

Rzeki Polski

Przypisy

↑ ^a ^b Marek Lityński: Rega z dopływami. Warszawa: Wyd. PTTK "Kraj", 2004, s. 36. ISBN 83-7005-472-2.
↑ ^a ^b Marian Paruzel. Klejnoty z Mołstowej. „Wiadomości Wędkarskie”. 6/2003, 2003-06. (pol.).
↑ Wykaz wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i mięczaków oraz umożliwiających migrację ryb. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie, s. 9.
↑ Zygmunt Chełkowski, Bożena Chełkowska. Descent of trout (Salmo trutta L.) smolts grown in river Mołstowa catchment area /Okres spływania smoltów troci wyrosłych w zlewni Mołstowej/. „Acta Ichthyologica et Piscatoria”. XI. Fasc.2, s. 63-64, 1981. Szczecin: Academy of Agriculture, Szczecin. (ang.).
↑ Ocena jakości wód powierzchniowych w woj. zachodniopomorskim w roku 2008. WIOŚ Szczecin, 2009-07-10, s. 8.
↑ Cod. No. 2618. W: Paul Niekammer: Pommersches Urkundenbuch. T. 4. Abt. 2, 1307-1310. Stettin: 1903, s. 431.
↑ CdBr A XXIV, 308
↑ Eilhardus Lubinus. Nova illustrissimi Pricipatus Pomeraniae descriptio ... Amsterdam 1618 skala ok. 1:227 000
↑ Schmettausche Karten von Pommern, 28 Blätter im Massstab 1:50 000. Köln-Graz-Wien 1963
↑ Molstow, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 641 .
↑ Rega, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 589 .
↑ Mapy topograficzne (Messtischblätter) w skali 1:25 000 sporządzone w latach 1934-44 na podstawie map z lat 1883-1931
↑ Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. (M.P. z 1948 r. nr 78, poz. 692, s. 22)
↑ Ewa Rzetelska-Feleszko, Jerzy Duma: Nazwy rzeczne Pomorza między dolną Wisłą a dolną Odrą. Wrocław: 1977, s. 76.
↑ Grzegorz Labuda, Handke (red.): Zagadnienie osadnictwa ludności bałtyckiej na lewym brzegu dolnej Wisły we wczesnym średniowieczu (komunikat). 1979, s. 24.Sprawdź autora:2.
↑ Jerzy Duma: Zuflüsse zur Ostsee zwischen unterer Weichsel und Pregel. Stuttgart: Franz Steiner Verlag Wiesbaden, 1988, s. 62-63, seria: Hydronymia Europaea. ISBN 3-515-05288-7.
↑ Zbigniew Babik: Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich w granicach wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny. Kraków: 2001, s. 462. ISBN 83-7052-597-0.

[Litynski-1] Marek Lityński: Rega z dopływami. Warszawa: Wyd. PTTK "Kraj", 2004, s. 36. ISBN 83-7005-472-2.

[Paruzel-2] Marian Paruzel. Klejnoty z Mołstowej. „Wiadomości Wędkarskie”. 6/2003, 2003-06. (pol.).

[rzgw_byt-3] Wykaz wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i mięczaków oraz umożliwiających migrację ryb. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie, s. 9.

[4] Zygmunt Chełkowski, Bożena Chełkowska. Descent of trout (Salmo trutta L.) smolts grown in river Mołstowa catchment area /Okres spływania smoltów troci wyrosłych w zlewni Mołstowej/. „Acta Ichthyologica et Piscatoria”. XI. Fasc.2, s. 63-64, 1981. Szczecin: Academy of Agriculture, Szczecin. (ang.).

[5] Ocena jakości wód powierzchniowych w woj. zachodniopomorskim w roku 2008. WIOŚ Szczecin, 2009-07-10, s. 8.

[6] Cod. No. 2618. W: Paul Niekammer: Pommersches Urkundenbuch. T. 4. Abt. 2, 1307-1310. Stettin: 1903, s. 431.

[7] CdBr A XXIV, 308

[8] Eilhardus Lubinus. Nova illustrissimi Pricipatus Pomeraniae descriptio ... Amsterdam 1618 skala ok. 1:227 000

[9] Schmettausche Karten von Pommern, 28 Blätter im Massstab 1:50 000. Köln-Graz-Wien 1963

[10] Molstow, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 641 .

[11] Rega, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 589 .

[12] Mapy topograficzne (Messtischblätter) w skali 1:25 000 sporządzone w latach 1934-44 na podstawie map z lat 1883-1931

[13] Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. (M.P. z 1948 r. nr 78, poz. 692, s. 22)

[14] Ewa Rzetelska-Feleszko, Jerzy Duma: Nazwy rzeczne Pomorza między dolną Wisłą a dolną Odrą. Wrocław: 1977, s. 76.

[15] Grzegorz Labuda, Handke (red.): Zagadnienie osadnictwa ludności bałtyckiej na lewym brzegu dolnej Wisły we wczesnym średniowieczu (komunikat). 1979, s. 24.Sprawdź autora:2.

[16] Jerzy Duma: Zuflüsse zur Ostsee zwischen unterer Weichsel und Pregel. Stuttgart: Franz Steiner Verlag Wiesbaden, 1988, s. 62-63, seria: Hydronymia Europaea. ISBN 3-515-05288-7.

[17] Zbigniew Babik: Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich w granicach wczesnośredniowiecznej Słowiańszczyzny. Kraków: 2001, s. 462. ISBN 83-7052-597-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne