Modlitewnik synajski

Karta z Modlitewnika synajskiego

Modlitewnik synajski (łac. Euchologium Sinaiticum) – liczący 109 kart manuskrypt pisany głagolicą, zawierający zbiór modlitw liturgicznych w języku staro-cerkiewno-słowiańskim[1]. Sporządzony został w XI wieku, prawdopodobnie na terenie Bułgarii. Do czasów współczesnych zachował się w stanie niekompletnym, brakuje początku i końca rękopisu oraz niektórych kart środkowych[2].

Modlitewnik zachował się w zbiorach klasztoru św. Katarzyny na Synaju, gdzie w 1850 roku został odnaleziony przez archimandrytę Porfiriusza (Uspienskiego). Uspienski zabrał ze sobą do Rosji 3 karty, z których dwie są obecnie przechowywane w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu, a jedna w bibliotece Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie. Pozostałe 106 kart nadal jest własnością klasztoru[3].

Jako pierwszy tekst manuskryptu opublikował Lavoslav Geitler (Zagreb 1882), a następnie Jan Frček (Patrologia Orientalis XXIV 5 Paris 1933, XXV 3 Paris 1939)[4]. Najważniejszą edycją było przygotowane przez Rajko Nahtigala wydanie fototypiczne manuskryptu (Ljubljana 1941), połączone z jego transliteracją na cyrylicę (Ljubljana 1942)[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Czesław Bartula: Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na tle porównawczym. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 15.
  2. ↑ Stanisław Słoński: Gramatyka języka starosłowiańskiego (starobułgarskiego). Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1950, s. 11.
  3. ↑ С.Г. Шулежкова: Хрестоматия по старославянскому языку. Москва: Флинта, 2012, s. 179.
  4. ↑ Tadeusz Lehr-Spławiński, Czesław Bartula: Zarys gramatyki języka staro-cerkiewno-słowiańskiego na tle porównawczym. Wrocław: Ossolineum, 1973, s. 9.

Media użyte na tej stronie

Euchologium Sinaiticum 1N, fol. 1r.jpg
Euchologium Sinaiticum, on of the canon monuments of Old Church Slavonic.