Modrolotka czarnoczelna

Modrolotka czarnoczelna

Cyanoramphus zealandicus[1]
(Latham, 1790)
Ilustracja z 1849; autor: Marc Athanase Parfait Œillet Des Murs
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugi wschodnie
Podrodzina	damy
Plemię	Platycercini
Rodzaj	Cyanoramphus
Gatunek	modrolotka czarnoczelna
Synonimy
Psittacus zealandicus Latham, 1790
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
wymarły

Modrolotka czarnoczelna^[3] (Cyanoramphus zealandicus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae). Występował endemicznie na Tahiti. Odnotowany po raz ostatni w 1844, uznany za wymarłego.

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisał John Latham w 1790. Nadał mu nazwę Psittacus zealandicus^[4]. Obecnie (2020) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza modrolotkę czarnoczelną w rodzaju Cyanoramphus^[5]. Gatunek musiał zostać odkryty w 1769 podczas pierwszej podróży Jamesa Cooka – istnieje rysunek autorstwa towarzyszącego Cookowi w trakcie podróży Sydneya Parkinsona, na którym widnieje modrolotka czarnoczelna; podpis brzmi no. 5, Green Paroquit Otahite, Aá^[6]. Ze względu na znaczne różnice w upierzeniu między ptakami dorosłymi a młodymi gatunek opisano pod licznymi synonimami (Rothschild wymienia ich 13, z czego jeden to nazwa zwyczajowa)^[7].

Morfologia

Ilustracja z 1774 autorstwa Georga Forstera

Długość ciała wynosiła około 25 cm^[6]. Czoło czarne (ciemnofioletowe^[6]), od kantarka niemal po tył szyi przebiega szkarłatny pas. Kuper także czerwony. Grzbiet i pierś matowozielone, głowa, szyja, brzuch i pokrywy podogonowe jaskrawozielone. Lotki na zewnętrznych chorągiewkach są niebieskie, na wewnętrznych – brązowe. Sterówki niebieskie z zielonymi krawędziami. Młode osobniki mają niebieskoczarne czoło, brązowawą głowę, pstre, brązowo-zielone upierzenie grzbietu, bardziej kasztanowy kuper i pasek biegnący przez oko oraz szarobrązowy spód ciała^[7].

Zasięg

Gatunek znany wyłącznie z 5 okazów odłowionych na Tahiti^[8]. W 1844 były to już ptaki rzadkie i miały występować jedynie w przesmyku na wyspie i w obszarach górskich. Marolles, który w 1844 odwiedził wyspę, odnotował, że według tubylców papugi te żyły wówczas tylko na niedostępnych zboczach i w głębokich dolinach. Nic więcej nie wiadomo o ekologii modrolotek czarnoczelnych^[6].

Status

IUCN uznaje modrolotkę czarnoczelną za gatunek wymarły. Do wymarcia mogło przyczynić się niszczenie środowiska, nadmierny odłów (tubylcy bardzo cenili sobie pióra^[6]) i wprowadzenie na wyspę drapieżników. Znane jest 5 okazów muzealnych: trzy odłowiono w 1773 podczas podróży Cooka (dwa znajdują się w Liverpoolu, jeden w Tring), czwarty pozyskał Amadis w 1842 (znajduje się w Perpignan), zaś piąty pozyskany przez de Marollesa w 1844 przechowywany jest w Paryżu^[8].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia okazu muzealnego w ARKive. arkive.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-07)].