Modrowronka pluszogłowa

Modrowronka pluszogłowa
Cyanocorax chrysops[1]
(Vieillot, 1818)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krukowate

Rodzaj

Cyanocorax

Gatunek

modrowronka pluszogłowa

Synonimy
  • Pica chrysops Vieillot, 1818[2]
Podgatunki
  • C. c. diesingii Pelzeln, 1856
  • C. c. insperatus Pinto & Camargo, 1961
  • C. c. chrysops (Vieillot, 1818)
  • C. c. tucumanus Cabanis, 1883
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Modrowronka pluszogłowa[4] (Cyanocorax chrysops) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae). Występuje w Brazylii, Argentynie, Boliwii, Paragwaju i Urugwaju. Nie jest zagrożony.

Systematyka

Blisko spokrewniona i dawniej uznawana za jeden gatunek z modrowronką białokarkową (C. cyanopogon)[5]. Wyróżniono cztery podgatunki C. chrysops[6][2]:

  • C. chrysops diesingii – północno-środkowa Brazylia na południe od Amazonki.
  • C. chrysops insperatus – północno-wschodnia Brazylia na południe od Amazonki.
  • C. chrysops chrysops – Boliwia do południowo-wschodniej Brazylii, Paragwaju, północno-wschodniej Argentyny i Urugwaju.
  • C. chrysops tucumanus – północno-zachodnia Argentyna.

Opisano też podgatunek interpositus ze stanu Alagoas w północno-wschodniej Brazylii, ale nie jest on uznawany; opisanym osobnikiem była prawdopodobnie samica, która nie osiągnęła jeszcze upierzenia dorosłego[5].

Morfologia

Para modrowronek pluszogłowych w Parku Narodowym Iguazú, Argentyna

Długość ciała 32–35 cm; masa ciała 127–170 g[2]. W upierzeniu dymorfizm płciowy nie występuje. Pióra na czole, ciemieniu i po bokach głowy czarne, pod okiem widoczna granatowa plama, za okiem jasnoniebieska. Tył głowy biały z jasnoniebieskim nalotem. Szyja w górnej części o kolorze indygo, niżej jasnoniebieska. Lotki po wewnętrznej stronie brązowe. Sterówki w kolorze indygo. Na głowie występuje charakterystyczny czub z delikatnych piór puchowych, przypominający w dotyku aksamit. Spód ciała o zróżnicowanej barwie, od białej po kremową. Tęczówka żółta, u ptaków do 3. miesiąca życia brązowa[7].

Ekologia i zachowanie

Biotop

Modrowronki pluszogłowe zamieszkują zróżnicowane środowiska – nizinne lasy tropikalne, lasy w niskich górach, lasy deszczowe. Zazwyczaj odnotowywane do 1500 m n.p.m.; w Boliwii do 2800 m n.p.m. Spotykane bywają także na terenach otwartych, na wybrzeżach, w lasach wtórnych czy na terenach rolniczych[7].

Pożywienie

Większość pożywienia (około 80%) stanowią owady, którym modrowronki pluszogłowe przed zjedzeniem obrywają skrzydła. Jedzą również owoce i nasiona, m.in. Casearia, gujawy truskawkowej, figowców, filodendronów, kaki, flaszowca[7].

Rozmnażanie

Okres lęgowy trwa od października do grudnia. Gniazdo o kształcie miski zbudowane jest z gałązek; wyściółkę stanowią miękkie włókna traw. Ulokowane jest na drzewie, 4–7 m nad ziemią. Samica składa przeważnie 2–4 jaja. Inkubacja trwa 18–20 dni. Młode przebywają w gnieździe 22–24 dni. Występuje gniazdowanie kooperatywne; po opuszczeniu gniazda przez młode ptaki ich rodzicom pomagają 2–3 inne modrowronki pluszogłowe[7].

Status

IUCN uznaje modrowronkę pluszogłową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji oceniany jest przez BirdLife International jako spadkowy ze względu na utratę siedlisk i polowania[3].

Przypisy

  1. Cyanocorax chrysops, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c dos Anjos, L.: Plush-crested Jay (Cyanocorax chrysops). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017.
  3. a b Cyanocorax chrysops, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and Jays (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-13].
  5. a b Plush-crested Jay (Cyanocorax chrysops). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-13]. (ang.).
  7. a b c d L. Palkovič. Modrowronka pluszogłowa Cyanocorax chrysops. „Nowa Exota”. 2/2017. s. 34–36. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Cyanocorax chrysops map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Plush-crested Jay (Cyanocorax chrysops)
Cyanocorax chrysops 001 1280.jpg
Autor: http://www.birdphotos.com, Licencja: CC BY 3.0
Plush-crested Jay (Cyanocorax chrysops) shot at Foz do Iguaçu, Brazil
Cyanocorax chrysops -Iguazu National Park, Argentina-8a (1).jpg
Autor: Alex Proimos from Sydney, Australia, Licencja: CC BY 2.0
Two Plush-crested Jays at Iguazu National Park, Argentina. It is a jay of the Corvidae family, which includes the crows and their many allies. It is found in central-southern South America in southwestern Brazil, Bolivia, Paraguay, Uruguay, and northeastern Argentina, including southern regions of the Amazon Basin river systems, bordering the Pantanal