Modzelatkowate

Modzelatkowate
Trogidae[1]
MacLeay, 1819
Ilustracja
Omogorus baccatus
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstawonogi
Gromadaowady
Rządchrząszcze
Podrządchrząszcze wielożerne
InfrarządScarabaeiformia
Nadrodzinażukokształtne
Rodzinamodzelatkowate
Trox sabulosus

Modzelatkowate (Trogidae) – rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny żukokształtnych (Scarabaeoidea). Obejmuje około 250 gatunków[2].

Opis

Owady dorosłe

Ciało długości od 3 do 13 mm, wypukłe, okrągławe, z wierzchu guzowate i pokryte zwykle krótkimi szczecinkami. Ubarwienie żółtobrunatne do czarnego, ukryte jest pod skorupką złożoną z ziaren piasku, gliny i lepkiej wydzieliny wytwarzanej przez chrząszcza. Głowa mała, o dużych oczach i 10-członowych czułkach, zwieńczonych 3-członową buławką. Przedplecze pofałdowane, na krawędziach bocznych i tylnej oszczecinione. Pokrywy z 10 rzędami i międzyrzędami, na których występują guzki, zagłębienia i kępki szczecin charakterystyczne dla gatunku. Epipleury pokryw szerokie. Odwłok o pięciu widocznych sternitach, opatrzonych guzkami aparatu strydulacyjnego. Stopy krótkie, pięcioczłonowe[2].

Larwy

Larwy pędrakowate. Charakteryzują się gęstym, pokrywającym również głowę, owłosieniem ciała i Y-kształtnym otworem odbytowym[2].

Biologia i ekologia

Chrząszcze nekrofagiczne i saprofagiczne. Bytują na glebach piaszczystych, bogatych w substancje gnijące, na wyschniętej padlinie, w norach i gniazdach drapieżników, a rzadziej na ssaczych odchodach[2].

Rozprzestrzenienie

Rodzina kosmopolityczna[2]. W Europie występuje 25 gatunków[3], z czego w Polsce 5 z rodzaju Trox[4].

Systematyka

Rodzina ta dzieli się na trzy podrodziny[5]:

  • Avitortorinae Nikolajev, 2007
  • Troginae MacLeay, 1819
  • Omorginae Nikolajev, 2005

Przypisy

  1. Trogidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c d e Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 26-27 Jelonkowate – Lucanidae, Modzelatkowate – Trogidae. Warszawa, Wrocław: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1983, s. 17-18.
  3. Trogidae na Fauna Europaea. [dostęp 2014-05-27].
  4. entomo.pl: Wykaz chrząszczy Polski On-Line: Trogidae. 2005-2014. [dostęp 2014-05-27].
  5. Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1-972, DOI10.3897/zookeys.88.807.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Trox sabulosus front.jpg
Autor: Siga, Licencja: CC BY-SA 3.0
Trox sabulosus from Southern France near Belfast at 2013-04-15
Trox (Omorgus) baccatus Gerstaecker, 1867 (4256928562).jpg
Autor: Udo Schmidt from Deutschland, Licencja: CC BY-SA 2.0

Familie: Trogidae Groesse: 15,5 mm Fundort: Kenia, Tsavo National Park, Voi leg. U.Schmidt, 1991; det. H.Kalz, 2009

Photo: U.Schmidt, 2010