Modzurów

Artykuł50°9′20″N 18°7′52″E
- błąd39 m
WD50°9'20.2"N, 18°7'0.1"E, 50°9'21.31"N, 18°7'55.27"E
- błąd14 m
Odległość1087 m
Modzurów
wieś
Ilustracja
Pałac w Modzurowie
Państwo Polska
Województwo śląskie
Powiatraciborski
GminaRudnik
Liczba ludności (2008)398
Strefa numeracyjna32
Kod pocztowy47-411
Tablice rejestracyjneSRC
SIMC0220894
Położenie na mapie gminy Rudnik
Mapa konturowa gminy Rudnik, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Modzurów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Modzurów”
Położenie na mapie powiatu raciborskiego
Mapa konturowa powiatu raciborskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Modzurów”
Ziemia50°09′20″N 18°07′52″E/50,155556 18,131111
Strona internetowa

Modzurów (niem. Mosurau, pol. po wojnie Mozurów) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Rudnik. Modzurów jest położony w zachodniej części gminy[1]. Ma powierzchnię 8,95 km² oraz ponad czterystu mieszkańców[2].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Położenie

W 2004 roku sołectwo miało powierzchnię 9,25 km²[3][4], natomiast w 2016 powierzchnia sołectwa wynosiła 8,95 km²[2].

Nazwa

W 1475 roku w łacińskich statutach Statuta Synodalia Episcoporum Wratislaviensium miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Modzeraw[5].

Wieś nosiła niemiecką nazwę Mosern[1]. Wg niemieckich językoznawców nazwa wsi pochodzi od słowa Mosurau, które oznacza "miejsce mokre i bagniste"[1].

Historia

W VI-X wieku istniała tutaj osada[6]. Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1274 r., a następnie w 1358 r. jako Mozorow[6][1]. Około 1300 r. powstał tutaj kościół. W latach 1896-1897 powstał nowy, neogotycki kościół. W 1829 roku właścicielem majątku była rodzina von König, która wybudowała tutaj pałac. W 1921 roku przed kościołem męczeńską śmierć poniósł jego proboszcz, ks. Augustyn Strzybny[6]. Po II wojnie światowej w pałacu znajduje się roślinna stacja doświadczalna[7].

Demografia

W 2016 roku w Modzurowie i Dolędzinie ludność w wieku przedprodukcyjnym na 100 mieszkańców wynosiła 15,2, co uplasowało wieś poniżej średniej w gminie (16,95). Natomiast ludność w wieku produkcyjnym wynosiła 66,18 (średnia w gminie – 66,90), a w wieku poprodukcyjnym – 18,63 (średnia w gminie – 16,25). Stosunek mieszkańców w wieku poprodukcyjnym do mieszkańców w wieku produkcyjnym wynosił 28% (średnia w gminie – 24%). Mediana wieku mieszkańców wynosi 46,5 lat (średnia w gminie - 47,11)[8].

RokLiczba ludnościGęstość zaludnienia (os./km²)
2004419[3]45,3
2011375[4]40,5
2016408[2]45,59

Zabytki

We wsi mieści się neogotycki kościół parafialny pw. Trójcy Świętej, który został wybudowany w latach 1896-1897[7][9][10]. W środku znajdują się barokowe rzeźby: św. Notburgii z końca XVII wieku, Matki Boskiej Dobrej Rady, a także późnobarokowa figura Chrystusa Króla[7]. Przy kościele znajduje się krzyż kamienny z postacią Chrystusa Króla na postumencie z niszą, w której stoi figura Matki Boskiej Bolesnej. Krzyż pochodzi z końca XIX wieku. Na cmentarzu parafialnym znajduje się kaplica z końca XIX wieku[11].

Znajduje się tutaj również wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków (A/OP-654/59) pałac rodziny von König z 1864 roku zbudowany w stylu neogotyku angielskiego[6][12][10]. W holu znajduje się duży witraż z przewagą motywów roślinnych. W pałacu mieści się również witraż secesyjny. Pałac otacza rozległy park krajobrazowy, gdzie na uwagę zasługują aleja grabowa i liczne okazy egzotycznych drzew[6]. W parku znajduje się także neogotycka kapliczka z ok. 1890 r., w której znajduje się maswerk kamienny z około 1300 r., który pochodził z dawnego kościoła parafialnego. Jest tutaj również późnoklasycystyczne mauzoleum z I połowy XIX wieku[6][10].

Na terenie dawnego folwarku przypałacowego, który później przekształcono w PGR, znajduje się pochodząca z 1904 r. obora, a także spichlerz z końca XIX wieku[10]. Przy wjedzie znajduje się metalowy krzyż z XX wieku, a także drewniana figura św. Jana Nepomucena na ceglanym postumencie. Rzeźba ma cechy barokowe i pochodzi z XIX wieku[11].

Na ul. Słowackiego znajdują się dwa budynki mieszkalne pochodzące z początku XX wieku (nr 2 i 4). Przy ul. 22 Lipca (nr 1) stoi krzyż kamienny z postacią Chrystusa Króla na postumencie z niszą, w której stoi figura Matki Boskiej Bolesnej. Krzyż pochodzi z końca XIX wieku[11].

Lista zabytków[13]
Nr ewidencyjnyObiektForma ochronyAdres
A/OP-654/59Pałac z trzeciej ćwierci XIX wieku, murowanywpis do woj. rej. zabytków
7spichlerz na terenie d. gosp. przypałacowego, koniec XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Słowackiego
obora na terenie d. gosp. przypałacowego, pocz. XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Słowackiego
1kościół parafialny pw. św. Trójcy, koniec XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Strzybnego
kapliczka cmentarna, koniec XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Strzybnego
11budynek mieszkalny, poł. XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Słowackiego 4
10budynek mieszkalny, poł. XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Słowackiego 2
2mauzoleum przypałacowe, I poł. XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Słowackiego
kapliczka, poł. XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Słowackiego

We wsi znajduje się stanowisko archeologiczne wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków (A-99/66), gdzie znaleziono ślady neolitu i średniowiecza. Oprócz tego znajdują się tutaj cztery niewpisane do rejestru stanowiska archeologiczne, gdzie znaleziono ślady cmentarzysk ciałopalnych z epoki kamiennej, brązu, kultury łużyckiej i czasów rzymskich[11].

Przypisy

  1. a b c d Anna Bindacz: Gmina Rudnik – kraina pałaców i zieleni. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2005, s. 28. ISBN 83-89802-09-0. (pol.)
  2. a b c Program rewitalizacji gminy Rudnik na lata 2017-2023. 2017, s. 10.
  3. a b Urząd Gminy Rudnik: Gmina w liczbach – Gmina Rudnik (pol.). [dostęp 2008-09-30].
  4. a b Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rudnik. 2011, s. 12.
  5. Franz Xaver Seppelt,"Die Breslauer Diözesansynode vom Jahre 1446", Franz Goerlich, Breslau 1912, str. 97. - tekst łaciński statutów w wersji zdigitalizowanej.
  6. a b c d e f Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 13.
  7. a b c Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 14.
  8. Program rewitalizacji gminy Rudnik na lata 2017-2023. 2017, s. 16.
  9. Harry Shulz: Strona miejscowości Modzurów (pol.). [dostęp 2008-10-03].
  10. a b c d Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 33.
  11. a b c d Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 34.
  12. Anna Bindacz: Gmina Rudnik – kraina pałaców i zieleni. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2005, s. 30. ISBN 83-89802-09-0. (pol.)
  13. Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 17-19.

Bibliografia

  • Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Racibórz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Racibórz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.28 N
  • S: 49.90 N
  • W: 18.03 E
  • E: 18.51 E
POL Rudnik (powiat raciborski) COA.svg
Herb Rudnika (powiat raciborski)