Mokrosęk

Artykuł

51°31′53″N 21°02′52″E

- błąd

38 m

WD

51°31'N, 21°2'E, 51°31'56.39"N, 21°2'37.68"E

- błąd

2306 m

Odległość

2026 m

Mokrosęk
wieś

Mokrosęk (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

radomski

Gmina

Jedlińsk

Sołectwo

Mokrosęk

Wysokość

140–150 m n.p.m.

Liczba ludności (2020)

230[1]

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

26-660[2]

Tablice rejestracyjne

WRA

SIMC

0624982[3]

Położenie na mapie gminy Jedlińsk
Mapa konturowa gminy Jedlińsk, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Mokrosęk”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Mokrosęk”
Położenie na mapie powiatu radomskiego
Mapa konturowa powiatu radomskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Mokrosęk”
Ziemia51°31′53″N 21°02′52″E/51,531389 21,047778

Mokrosęk, łac. Mokrosang[4][5][6][7]wieś sołecka w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Jedlińsk[8][3].

Sołectwo Mokrosęk obejmuje wieś Mokrosęk z przysiółkiem Gryzów[9].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Starej Błotnicy[10].

Położenie i przyroda

Wieś jest położona w obrębie Wzniesień Południowomazowieckich na Równinie Radomskiej[11] (140–150 m n.p.m.), natomiast pod względem geobotanicznym znajduje się w Okręgu Radomsko-Kozienickim Krainy Północnych Wysoczyzn Brzeżnych[12]. Miejscowość zajmuje powierzchnię 550 ha[13].

Drzewostan lasów rosnących we wsi składa się głównie z sosny zwyczajnej, brzozy i olszy, a także jedno stanowisko modrzewia[14], który rośnie tu blisko swojej północnej granicy zasięgu[15].

Wieś leży na terenie dwóch obwodów łowieckich – 562 i 545 (ich granica biegnie wzdłuż drogi powiatowej)[16]. Obwód 562 znajduje się w dzierżawie Koła Łowieckiego „Ryś” w Radomiu[17], a obwód 545 – Koła Łowieckiego „Rosomak” w Radomiu[18]. Wcześniej, w latach 1950. miejscowość znajdowała się w obszarze działania innego koła o tej samej nazwie – Koła Łowieckiego „Ryś” w Radomiu[19].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Mokrosęk[8][3]
SIMCNazwaRodzaj
0624999Gryzówprzysiółek

Infrastruktura

SUW w Mokrosęku

Wieś jest w pełni zelektryfikowana. Posiada także sieć telefoniczną oraz wodociągową, która została zmodernizowana w 2007 r.[20] W 2010 r. wykonano we wsi odwiert studni głębinowej[21]. Studnia została podłączona do wybudowanej w latach 2013–2014 stacji uzdatniania wody[22].

Przez miejscowość przebiega droga powiatowa nr 1133W Stara BłotnicaJedlanka o długości 5,2 km[23] (w tym 3,15 km w granicach wsi) łącząca wieś z drogą krajową nr 7. Droga ta została zmodernizowana w 2010 r.[20][24] Przez miejscowość biegnie także czerwony szlak rowerowy szlak rowerowy czerwony Związku Gmin Radomka Bartodzieje–Uroczysko Grabina (dł. 59,8 km)[25][26].

Nazwa miejscowości

W spisie miejscowości w Polsce w latach międzywojennych wieś występowała jako dwie jednostki osadnicze: Mokronosek Nowy i Stary[27]. W literaturze nazwa wsi występuje w jeszcze kilku innych formach: Mokrosink[28], Mokrosiek[29], Mokrosszak[30][6], Mokroszak[31], Mokrossank[6][7], Mocrossank[32][33][34][35], Mokrosank[32][31], Mokrosancz[6][32][31][7], Mokrosang[31][36], Mokrossek, Mokrosęki[37][38][39][40], Mocrzoszek[41]. Nazwa wsi w formie gwarowej to Mokrosynk[42]. Etymologia nazwy miejscowości jest niejednoznaczna. Przypuszcza się, że może się ona wywodzić od wyrażenia mokre sęki opisującego teren bagnisty, wilgotny[43]. Karol Potkański wskazuje na związek nazwy miejscowości oraz pobliskich osad z obszarami leśnymi, co może oznaczać, że wieś została założona na obrzeżach rosnącej w przeszłości na tym terenie Puszczy Radomskiej[39] (jeszcze w XVIII w. tereny na północ od Jedlińska, sięgające obszaru pomiędzy Zawadami, Płaskowem i Jedlanką[44], porastały duże kompleksy leśne[45], obecnie ich pozostałość stanowi Puszcza Stromecka). Możliwe także, że nazwa pochodzi od słowa Mokronos, będącego imieniem staropolskim lub nazwą osobową typu przezwiskowego[13][43] – od imienia jej założyciela lub osoby, której została nadana[46].

Historia

Herby szlacheckie właścicieli Mokrosęka
Kuszaba – herb Tomasza Darzecz
Doliwa – herb Gozdzkich
Brochwicz – herb Potkańskich
Nałęcz – herb Rostworowskich
Jastrzębiec (herb szlachecki) – herb Domaszewskich

Wieś mogła istnieć już w XI–XII w. Franciszek Piekosiński zalicza ją do wsi, które na początku XII w. Bolesław III Krzywousty nadawał rycerzom-włodykom[46]. W okresie tym w odległości kilku kilometrów istniały średniowieczne grody w Nowym Goździe, Starym Kiełbowie i Starej Błotnicy[47].

Pierwszy raz nazwa wsi jest wspominana w księgach sądowych sandomierskich z 1411 r. Nazwa miejscowości została zapisana wtedy jako Mocrossank[32]. Kolejny znany zapis o wsi pochodzi ze spisu podatku pogłównego z 1508 r.[30] Równie wczesną wzmianką o miejscowości jest Liber beneficiorum Jana Łaskiego spisywany w latach 1511–1523[4]. Do XVII w. majątek znajdował się w posiadaniu Mokrosęckich (inna forma nazwiska – Mokrosański[48])[13]. Źródła wspominają tylko kilku szlachciców pochodzących z tej rodziny – braci Tomasza i Piotra[49][50], ich nieznanego z imienia ojca[50], Tomasza (prawdopodobnie tożsamego ze wspomnianym wcześniej bratem Piotra)[36], Piotra (najpewniej brat Tomasza)[51] oraz Wawrzyńca, który w 1569 r. był właścicielem wsi[37]. Niepewna jest przynależność rodowa kolejnego szlachcica, mieszkającego w majątku bądź będącego jego właścicielem na początku XV w., wymienianego w źródłach jako Mikołaj[32], który w 1417 r. prowadził spór z Jakubem z Błotnicy o wyrąb drewna[52]. Natomiast przytoczone jest nazwisko Tomasz Darzecz[32], herbu Kuszaba[53][54], który również był właścicielem lub mieszkańcem Mokrosęka na początku XV w. Ks. Franciszek Siarczyński w swoim Opisie powiatu radomskiego odnotował, że miejscowość była własnością rodziny Gozdzkich[55] herbu Doliwa[56][57] (inne formy nazwiska: Gojski, Godzki[58], Goscki[59]). Znanymi dziedzicami tego majątku z rodu Gozdzkich byli: Jan z Gozdu i Mokrosęka, który w 1458 r. był dziedzicem wsi[52], Janusz[58] (w 1508 r. był właścicielem Mokrosęka i Kobylnika[30][59]), Andrzej oraz syn Andrzeja, Maciej[58]. W księgach sądowych z lat 1582 i 1586 wymieniane są dzieci Macieja z Mokrosęka: Krzysztof, Stanisław, Zofia, Anna, Katarzyna, Dorota i Barbara Gozdzcy[52].

Miejscowość położona na pograniczu mazowiecko-małopolskim[60], tuż przy granicy z Zapiliczem, częścią Mazowsza położonym między rzekami Radomką i Pilicą[61]. Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego[62].

W 1741 r. wieś od Gozdzkich została nabyta przez rodzinę Potkańskich herbu Brochwicz[55][63]. Przez pewien okres wieś znajdowała się także w posiadaniu zastawnym klasztoru benedyktynek z Radomia[63][64][65]. W 1745 r. majątek zapisała mniszkom Krystyna Potkańska, rezydentka klasztoru. Zapis ten jednak, bez zgody sejmu, był nieważny. Zamiast tego kolejny dziedzic wsi, Aleksander Potkański oddał ją radomskim mniszkom w zastaw. Po spłacie długu Potkański w 1776 r. zażądał zwrotu majątku, co stało się – za jego zgodą – dopiero po pewnym czasie[66] (źródła podają, że wieś znajdowała się w posiadaniu zastawnym klasztoru jeszcze w 1789 r.[67] i 1803 r.[65]).

Następnie właścicielem wsi był podkomorzy sandomierski Antoni Potkański, po którego śmierci w 1782 r. majątek odziedziczyła jego żona[68] Ludwika z Rostworowskich Potkańska[69][28][70] herbu Nałęcz (ur. 1744, zm. 2 września 1817)[71], teściowa Pawła Biernackiego[72][28]. W testamencie z 29 sierpnia 1817 r. hrabina Potkańska zapisała Bliżyn i Mokrosęk swojemu synowi Hiacyntowi Jackowi[28] (zm. 1835[43]), zobowiązując go do ukończenia budowy kościoła parafialnego w Bliżynie[73][74]. W 1823 r. Hiacynt Potkański objął spadek, w wyniku czego krewni Ludwiki i Antoniego Potkańskich złożyli sądową skargę przeciwko przejęciu przez niego majątku. Wśród potencjalnych spadkobierców znajdowali się m.in. Amelia z Oppeln-Bronikowskich Załuska (ur. 1804, zm. 12 marca 1896 r.[75], córka Mikołaja i Anny z Krasińskich) oraz sukcesorzy kasztelana radomskiego Józefa Potkańskiego (zm. 1782[76]) i jego żony Marianny z Pawęskich[77]. Sąd uznał roszczenia pretendentów w 1824 r., jednak w kilka lat później sąd wyższej instancji unieważnił poprzedni wyrok i jedynym właścicielem wsi ponownie został Hiacynt Potkański. Po śmierci Hiacynta właścicielką Mokrosęka została jego córka Aniela (żona Aleksandra Wielogłowskiego[28][78]), która w 1842 r. sprzedała wieś Grzegorzowi Franciszkowi Zdrodowskiemu (urzędnikowi Sądu Pokoju Powiatu Szydłowieckiego[79][80]) za 66 tys. zł (szacunkowa wartość majątku wynosiła jednak 100 tys. zł). W ramach uwłaszczenia z 1864 r. miejscowym włościanom przekazano 237 mórg gruntów. W 1873 r. ówczesny właściciel wsi, Karol Leopold Domaszewski herbu Jastrzębiec[81][82] (urzędnik Wydziału Skarbowego Rządu Gubernialnego Radomskiego[80], syn Julianny z Sikorskich i Antoniego Kajetana, dziedzica dóbr Korzeń[83][84][85], konfederata radomskiego[86], prawnuk podstolego łukowskiego Jana Domaszewskiego, praprawnuk Stanisława Domaszewskiego, łowczego łukowskiego i sędziego grodzkiego radomskiego[87]), rozpalcelował majątek sprzedając działki 31 nabywcom[43]. Dwór dziedziców Mokrosęka, nieistniejący już obecnie, zlokalizowany był w centralnej części miejscowości, na terenie nieruchomości oznaczonej obecnie nr 26. Nie zachowały się o nim szczegółowe informacje, wiadomo natomiast, że był parterowym budynkiem murowanym z cegły i posiadał kominek, ganek oraz ozdobną elewację – kamieniarkę. Na podłogach ułożony był parkiet. Do chwili jego rozebrania, prawdopodobnie w latach 80. XX w., zachowały się jedynie pozostałości budynku (dwie izby). W pobliżu dworu znajdował się murowany budynek – być może oficyna lub rządcówka, a także murowane czworaki. Do czasów współczesnych z całego zespołu dworskiego zachowały się tylko: jeden ze stawów, stary jesion oraz pozostałości sadu owocowego[88].

4 lipca 1891 r. miejscowość i okoliczny teren nawiedziła nawałnica z gradobiciem, uszkadzając uprawy i zabudowania. O sile tego zjawiska może świadczyć fakt, że w pobliskim Kadłubku odnotowano jedną ofiarę śmiertelną[89].

W dniach 10 i 11 czerwca 1809 r. w okolicach Mokrosęka rozegrała się bitwa jedlińsko-jankowicka. 10 czerwca w rejonie wsi Polacy stoczyli z Austriakami jednak tylko kilka drobnych potyczek, a 11 czerwca, w dniu głównych działań, w miejscowości rozlokowane były austriackie oddziały kawalerii, których zadaniem było ubezpieczanie lewego skrzydła głównych sił[90][91].

W latach 1906–1907 we wsi odnotowano kontakty z Socjaldemokracją Królestwa Polskiego i Litwy, jako element wystąpień chłopskich przeciwko władzy zaborczej[92].

W czasie okupacji niemieckiej, w ramach podobwodu Jedlińsk (kryptonim Jałowiec, Jeleń, Janina[93]), obwodu Radom, we wsi działała placówka ZWZ-AK. Jej komendantem był kpr. Stefan Hernik, ps. „Tygrys”, a następnie Jan Żurowski[43] (obydwaj w ZWZ-AK od listopada 1941 r.) i Walenty Żurowski, ps. „Wir” (aresztowany we wrześniu 1945 r. przez Urząd Bezpieczeństwa)[94]. Po II wojnie światowej na terenie wsi działy zbrojne grupy podziemia antykomunistycznego. Na przełomie czerwca i lipca 1950 r. w Mokrosęku, oraz w kilku innych okolicznych miejscowościach UB, przy pomocy funkcjonariuszy MO prowadził akcję likwidacji grupy partyzanckiej dowodzonej przez Aleksandra Młyńskiego, ps. "Drągal"[95]. Młyński utrzymywał kontakty z mieszkańcami wsi oraz prowadził w niej swoją działalność. Jedną z akcji wykonanych przez oddział "Drągala" było zarekwirowanie w dniu 6 kwietnia 1950 r. sołtysowi Mokrosęka kwoty 21.000 zł pochodzącej z zebranych podatków[96].

W latach 80. XX w. we wsi działała "Solidarność Wiejska"[97].

Oświata, kultura i rekreacja

Zdjęcia grupowe uczniów szkoły w Mokrosęku
Lata 30. XX w.
II poł. XX w.

W 1916 r. we wsi została założona jednoklasowa szkoła powszechna[98][99]. W 1934 r. został oddany do użytku budynek świetlicy wiejskiej, w którym siedzibę znalazła szkoła. Poświęcenie budynku nastąpiło 18 lutego 1934 r.[100], a znalazła się w nim także siedziba świetlicy Związku Strzeleckiego[101]. Po II wojnie światowej uruchomiono także placówkę wychowania przedszkolnego[102]. Szkoła została zlikwidowana w drugiej połowie XX w. (później budynek mieścił świetlicę wiejską, w ostatnich latach nieużytkowany, w 2018 r. został wyburzony), a uczniowie przeniesieni do nowo wybudowanego budynku szkoły podstawowej w Ludwikowie.

Świetlica w Mokrosęku
Świetlica – widok od frontu
Świetlica – widok od zachodniej strony
Boisko piłkarskie przy świetlicy

W czerwcu 2012 r. rozpoczęto w miejscowości budowę wiejskiego domu kultury, którą zakończono w lipcu 2013 r.[13][20][103][104]. Przy świetlicy istnieje trawiaste boisko do piłki nożnej.

W miejscowości znajdują się cztery przydrożne kapliczki pochodzące z I poł. XX w.[105][106]

Kapliczka w Mokrosęku z I ćw. XX w.[105]

Przykładami sztuki ludowej pochodzącymi z miejscowości są dzieła muzyczne wykonywane na skrzypcach: Obery z Mokrosęka, Od Nortów, Za bydłem[107]. Wykonawcami utworów byli miejscowi artyści. Zachowały się nagrania z lat 50. XX w. skrzypków Edwarda Sulowskiego i Stanisława Pajączkowskiego[107]. Szczególne uznanie w regionie zdobył pochodzący z Mokrosęka skrzypek Piotr Pająk[108].

Demografia

Miejscowość zamieszkuje 230 osób (2020)[1]. Znaczący wzrost liczby ludności nastąpił w II poł. XIX w., kiedy to liczba ludności wzrosła ponad dwuipółkrotnie. Ta sama tendencja dotyczyła także liczby domów mieszkalnych w miejscowości, których było po 15 w latach 1827[5] i 1847[55], 16 w 1849 r.[109], a w 1885 r. było ich już 37[5].

Liczba ludności wsi w latach 1775–2020
RokLiczba ludności
MokrosękSołectwo Mokrosęk
(razem z Gryzowem[a])
1775ok. 90[43]
182783[111]
1845213[5]
1907470[43]521[43]
1921359[43]431[43]
1940415[112]459[43]
1943b.d.465[113]
1947304[43]369[43]
1970b.d.289[114]
1971b.d.289[43]
1988b.d.249[114]
1998b.d.249[115]
2002b.d.269[114]
2009b.d.253[115]
2010224[13]253[115]
2011b.d.265[116]
2012b.d.255[117]
2013b.d.265[115]
2017229[118]262[118]
2020230[1]263[1]
Struktura demograficzna ludności wsi w latach 1971–2011
Grupa wiekowaUdział w ogóle ludności
1971[43]2002[115]2009[115]2010[13]2011[119]
przedprodukcyjna28,0%30,6%24,9%25,4%25,3%
produkcyjna59,5%53,9%60,1%60,6%60,7%
poprodukcyjna12,5%15,5%15,0%14,0%14,0%

Polityka i administracja

Przynależność administracyjna

Przez długi okres, prawdopodobnie już od samego powstania miejscowości, Mokrosęk był częścią parafii Stara Błotnica[4][120][6], jak i gminy Stara Błotnica[5][27][120][6][121].

W latach 1933–1954 wieś Mokrosęk należała do jednostki pomocniczej gmin – gromady Mokrosęk (w jej skład wchodziły również kolonia Mokrosęk, kolonia Gutów-Norty i kolonia Gryzów)[122][123], a w latach 1954–1961 wchodziła w skład nowo utworzonej gromady Ludwików[124]. 31 grudnia 1961 gromadę tę zniesiono, a jej obszar włączono do gromady Jedlińsk[125]. 1 stycznia 1973 miejscowość przyłączono do reaktywowanej gminy Jedlińsk[126] (początkowo w granicach województwa kieleckiego, w latach 1975–1998 w województwie radomskim, zaś od 1999 w powiecie radomskim województwa mazowieckiego).

Parlamentarzyści i radni

Mieszkańcy Mokrosęka wybierają radnych do sejmiku województwa w okręgu nr 4[127], z kolei posłów na Sejm – z okręgu wyborczego nr 17[128]. W gminie Jedlińsk miejscowość przynależy do obwodu głosowania nr 2 z siedzibą w Publicznej Szkole Podstawowej w Ludwikowie[129].

Uwagi

  1. Kolonia Gryzów została wydzielona z majątku Gutów w 1881 r.[43] Kolonię tę zamieszkiwało wówczas 7 osób[110].

Przypisy

  1. a b c d Gmina Jedlińsk: O gminie.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 792 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Rejestr TERYT.
  4. a b c Jan Łaski: Liber beneficiorum archidyecezyi gnieźnieńskiej. T. I: Obejmujący Archidyakonaty: Gnieźnieński, Uniejowski i Kurzelowski. Gniezno: 1880, s. 676–677. Cytat: „Mokrosang, villa sub eadem parochiali in Blothnycza; decima manipularis ex omnibus et singulis agris praedialibus, etiam quos colunt in parte aliqui hortulani proveniens spectat ad eandem parochialem in Blothnycza, et percipit eam vicarius, cuius valor aestimatur ad duas sexagenas, aliquando minus.”. (pol. • łac.)
  5. a b c d e Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. VI. Warszawa: 1885, s. 252, 632. Cytat: „Błotnica, wś i folw., pow. radomski, gm. i par. t. n. (...) W skład gm. wchodzi 28 wsi: (...) Mokrosęk (...)”
    Mokrosęk, dok. Mokrosang, wś i folw., pow. radomski, gm. i par. Błotnica, odl. 16 w. od Radomia. Posiada ziemi dwor. 553 mr., włośc. 237 mr., 37 dm. i 213 mk.; obecnie folw. został rozparcelowany między częściowych nabywców. W 1827 r. 15 dm., 80 mk. Wspomina tę wś Lib. Ben. Łask. (I, 676)”. (pol.)
  6. a b c d e f Hydronimia Wisły. Przemysław Zwoliński (red.). Cz. 1: Wykaz nazw w układzie hydrograficznym. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1965, s. 120, seria: Prace Onomastyczne. (pol.)
  7. a b c Maria Karpluk, Maria Kamińska, Witold Taszycki: Prace onomastyczne. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1961, s. 129, 266. (pol.)
  8. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  9. Uchwała Nr XX/41/2008 Rady Gminy Jedlińsk z dnia 26 czerwca 2008 r. w sprawie uchwalenia Statutu sołectwa Mokrosęk (pol.). Dz. Urz. Województwa Mazowieckiego. Nr 176, poz. 6303 [dostęp 2017-05-05].
  10. Rocznik Diecezji Radomskiej 2007. Marek Fituch, Paweł Stefański, Albert Warso (red.). Radom: Wydawnictwo Diecezji Radomskiej AVE, 2007, s. 152. ISBN 978-83-920767-7-3. (pol.)
  11. Program Ochrony Środowiska dla gminy Jedlińsk na lata 2009–2012 z perspektywą na lata 2013–2016 (Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXXV /40/2009 Rady Gminy Jedlińsk z dnia 3 grudnia 2009 r. w sprawie uchwalenia Programu Ochrony Środowiska i aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Jedlińsk) (pol.). [dostęp 2017-05-05].
  12. Edward Bróż, Stanisław Cieśliński: Przewodnik turystyczny po okolicach Radomia. Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe, 1971, s. 10. (pol.)
  13. a b c d e f Plan Odnowy Miejscowości Mokrosęk (Załącznik nr 1 do uchwały Nr XLII/29/2010 Rady Gminy Jedlińsk z dnia 30 września 2010 r. w sprawie przyjęcia i zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Mokrosęk na lata 2010–2018) (pol.). [dostęp 2017-05-05].
  14. Bank Danych o Lasach (pol.). [dostęp 2020-01-27].
  15. Czesław Tadeusz Zwolski: Radom i region radomski. Turystyka. Krajoznawstwo. Kultura. Vademecum. Radom: Wydawnictwo Regionalne "Radomka", 2003, s. 8. ISBN 83-918093-0-7. (pol.)
  16. Uchwała nr 16/15 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 16 lutego 2015 r. zmieniająca uchwałę w sprawie „Podziału Województwa Mazowieckiego na obwody łowieckie” (Dz. Urz. Woj. Mazowieckiego poz. 1676).
  17. Krzysztof Śmiechowski: Koło Łowieckie Ryś. Obwody Jedlińsk – Stara Błotnica – Potworów – Klwów. Radom: INSERAT, 2011, s. 29. ISBN 978-83-63315-03-0. (pol.)
  18. Koła i obwody łowieckie (pol.). Zarząd Okręgowy w Radomiu Polskiego Związku Łowieckiego. [dostęp 2020-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)].
  19. Przemysław Zieliński. Łowiectwo w województwie kieleckim i w powiecie radomskim w 1952 roku. „Wieś Radomska (poprzednio Zeszyty Naukowe Muzeum Wsi Radomskiej)”. Tom 7, s. 309, 2004. Stanisław Zieliński (red. nacz.). Radom: Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu. ISSN 1425-9915 (pol.). 
  20. a b c Projekty realizowane na terenie Gminy finansowane ze źródeł zewnętrznych (pol.). Urząd Gminy w Jedlińsku. [dostęp 2017-05-05].
  21. Wykonanie odwiertu studni głębinowej w miejscowości Mokrosęk (pol.). Urząd Gminy w Jedlińsku, 2010. [dostęp 2017-05-052].zły zapis daty dostępu
  22. Poprawa zaopatrzenia mieszkańców gminy w wodę poprzez budowę SUW Mokrosęk (pol.). Urząd Gminy w Jedlińsku, 2014. [dostęp 2017-05-05].
  23. Plan rozwoju lokalnego powiatu radomskiego 2007–2013. Radom: Wydział Promocji i Rozwoju Powiatu Radomskiego, 2007, s. 25. [dostęp 2017-05-05]. (pol.)
  24. Powiat Radomski. Kadencja 2006–2010. Mamy się czym pochwalić. Radom: Starostwo Powiatowe w Radomiu, s. 64. [dostęp 2017-05-05]. (pol.)
  25. Powiat Radomski. Informator. Radom: Starostwo Powiatowe w Radomiu, s. 17. [dostęp 2017-05-05]. (pol.)
  26. Szlaki Rowerowe Związku Gmin Radomka (pol.). W Dolinie Radomki. [dostęp 2017-05-05].
  27. a b Tadeusz Bystrzycki: Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniami terytorialnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych. Tadeusz Bystrzycki (red.). Przemyśl – Warszawa: Wydawnictwo Książnicy Naukowej, 1933, s. 1074. (pol.)
  28. a b c d e Seweryn Uruski, Adam Amilkar Kosiński, Aleksander Włodarski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. XIV. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1917, s. 277–278. Cytat: „POTKAŃSKI h. BROCHWICZ II. Herb – brochwicz zwyczajny, lecz w koronie pięć piór strusich. Senator w rodzinie, Józef, kasztelan radomski 1757 r., ustąpił 1772 r. Dawna w wojew. sandomierskiem rodzina, wzięła nazwisko od majątku Potkany; pisano ją też mylnie Podkański i Podkoński. (...) Linia Antoniego. Antoni z Potkany, dziedzic Potworowa, podczaszy urzędowski, elektor 1733 r. z wojew. sandomierskiego, chorąży stężycki 1755 r., podkomorzy sandomierski 1772 r., podpisał elekcyję 1764 r. z wojew. sandomierskiem; starosta brzeziński, pułkownik pancerny, kawaler orderu św. Stanisława 1774 r., żonaty z Ludwiką Rostworowską, podczaszanką podlaską, miał córki: Anielę za Justynem Sztembergiem, generałem austryjackim, Maryannę za Pawłem Biernackim, kasztelanem sieradzkim, Barbarę Michałowską, starościnę osiecką, i czterech synów: Hyacyntego, Franciszka, Wincentego i Stanisława, kanonika krakowskiego 1787 r., zm. 1793 r. Hyacynt, ochrzczony 1768 r. w Potworowie, dziedzic Blizina i Mokrosinka, rotmistrz kawaleryi narodowej, wylegitymowany w Galicyi Zachodniej 1804 r., miał dwie żony, Wiercieńską i Baczyńską i pozostawił córkę Anielę za Aleksandrem Wielogłowskim.”. (pol.)Sprawdź autora:2.
  29. Atlas historyczny Polski. Mapy szczegółowe XVI wieku. Władysław Pałucki (red.). T. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. II: Komentarz. Indeksy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 148. ISBN 83-01-09842-2. (pol.)
  30. a b c Adolf Pawiński: Źródła dziejowe. T. XV: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Cz. IV: Małopolska. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1886, s. 473, seria: Źródła dziejowe. Cytat: „Kobylnik, Mokrosszak, n. Janusius Gosczky m. 3 gr. 6 d 9". (pol. • łac.)
  31. a b c d Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski: historia, pochodzenie, zmiany. T. VII: Mą-N. Warszawa: Polska Akademia Nauk, 2007, s. 223. ISBN 978-83-85579-29-8. (pol.)
  32. a b c d e f Franciszek Piekosiński: Zapiski sądowe województwa sandomierskiego z lat 1395–1444. Terminy sądów ziemskich województwa sandomierskiego z lat 1395–1420. W: Archiwum komosyi prawniczej. T. VIII. Cz. 1. Kraków: Akademia Umiejętności, 1907, s. 110, 111, 148, 149, 206, 228. Cytat: s. 110: „513. Termini in Radom, qui fuerunt feria tercia in vigilia sanctorum Symonis et Iude apostolorum (27 października) anno Domini MCCCCXI. Presentibus: Bernhardo de Nemyanouice, Iohanne de Radwani, Hyncza de Zelazovicze, Iacobo de Paccoslaw, Nicolao de Bucuwno, Paccosio de Pastow, Nicolao de Ruscouicze, Thoma Darzecz de Mocrossank. (Radom 2, f. 25).”; s. 141: „764. Iacussius de Blotnicza cum Nicolao de Mokrosancz terminum habent curie ad terminos proximos pro eo, quia sibi violenter interdicere voluisset scindi ligna alias birzven et przeczesi ad edificandum in Sopocze et in hereditate Mokrosancz; in hoc dampni pati decem marcas (s) et recepisti violenter easdem.”. (pol. • łac.)
  33. Stanisław Rospond (red.): Prace językoznawcze. T. 15: Dawność mazurzenia w świetle grafiki staropolskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Polska Akademia Nauk, 1957, s. 283. (pol.)
  34. Witold Taszycki (red.): Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 5. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980, s. 450. ISBN 978-83-04-00475-7. (pol.)
  35. Archiwum komisji historycznej. T. 11. Kraków: Akademia Umiejętności, 1913, s. 59. (pol. • łac.)
  36. a b Marian Ungeheuer: Stosunki kredytowe w ziemi przemyskiej w połowie XV wieku. Lwów: Kasa im. rektora J. Mianowskiego, 1929, s. 213. Cytat: „De Szamicze Mokrosang Tomasz: ręk. –, weirz. 1 r. na 55, dłuż. –; zap. 4445, 4566.”. (pol.)
  37. a b Adolf Pawiński: Źródła dziejowe. T. XIV: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Cz. III: Małopolska. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1886, s. 310, seria: Źródła dziejowe. Cytat: „Mokrossek (Mokrosęki), Wawrzyniec Mokrosseczki, lan 4½, inq. 3". (pol. • łac.)
  38. Karol Potkański: Pisma pośmiertne. T. I. Polska Akademia Umiejętności, 1922, s. 129. (pol.)
  39. a b Karol Potkański: Puszcza Radomska. Studium osadnicze. Stanisław Zieliński (oprac. i wstęp). T. III. Radom: Fundacja Kultury Jana Kochanowskiego w Radomiu, 1997, s. 30–31, seria: Radom i region radomski w dobie szlacheckiej Rzeczypospolitej. ISBN 83-908854-1-7. (pol.)
  40. Tabella Miast, Wsi, Osad, Królestwa Polskiego, z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyji Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policyi, t. II. M. – Z., Warszawa 1827, s. 30 (pol.).
  41. Jan Korytkowski: Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821, czyli do połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem poznańskiem. T. I. Poznań: 1888, s. 66. (pol. • łac.)
  42. Maria Kamińska: Nazwy miejscowe dawnego województwa sandomierskiego. Witold Taszycki (red. nauk.). Cz. 1. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964, s. 129. Cytat: „Mokrosęk, wś i folw., pow. Radom, gm. i par. Błotnica: Mocrosank 1411 ZS 513/110, Mokrosancz 1417 ibid. 764/141, Mokrosszak 1508 Mp 473, Mokrosank 1511 UlVisit 350, Mokrosang ok. 1520 LBŁ I 676, Mokorsek 1569 Mp 310, dial. mokrosynk, mokrosynka, mokrosynku, mokrosyńskie. – N. topogr.”. (pol.)
  43. a b c d e f g h i j k l m n o p Sebastian Piątkowski: Jedlińsk. Monografia historyczna miejscowości i jej okolic. Jedlińsk: Urząd Gminy w Jedlińsku, 2012, s. 23, 24, 30, 80, 137, 152, 194, 249, 251, 260, 289, 293, 343, 344, 345, 348, 379, 464.
  44. Jacek Pielas: Podziały majątkowe szlachty koronnej w XVII wieku. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, 2013, s. 265. ISBN 978-83-7133-538-9. (pol.)
  45. Michał Baliński, Tymoteusz Lipiński: Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana. T. II: Małopolska. Cz. 1. Warszawa: Samuel Orgelbrand, 1844, s. 430–431. (pol.)
  46. a b Franciszek Piekosiński: Rycerstwo małopolskie w dobie piastowskiej 1200–1366. Kraków: 1901, s. LIV–LXI, XC, XCII. (pol.)
  47. Wojciech Marciniak. Turystyka archeologiczna w regionie radomskim na przykładzie koncepcji trasy turystycznej pod nazwą "Szlakiem grodzisk powiatu białobrzeskiego". „Radomskie Studia Humanistyczne”. T. III, s. 220, 2016. Dariusz Kupisz (red. nacz.). Radom: Zespół Naukowy do Badań Dziejów Radomia. ISSN 2300-0597. 
  48. Stefan Janusz Starykoń-Kasprzycki, Michał Dmowski: Polska Encyklopedia Szlachectwa. T. VIII. Warszawa: 1937, s. 322, kol. 1. Cytat: „MOKROSAŃSKI v. MOKROSĘCKI h. –, 1500; Mokrosęk radomski (Br.).”. (pol.)
  49. Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie. T. XIII. Lwów: Galicyjski Wydział Krajowy, 1888, s. 347. Cytat: „*4566. Nobil. Thomas de Mokrosank recognovit, quia ipsum nobilis Petrus eciam de Mokrosank, frater suus germanus, exemit de obligacione, quam habuit ab ipso in villa Schannicze.
    *4567. Nobil. Petrus de Mokrosank vendidit totam villam suam Schannicze perpetue pro ducentis marcis gso. dom. Iohanni Czurilo de Stoyanicze, pro quibus pecuniis Czurilo iam sibi satisfecit. Super quo Czurilo memoriale posuit, quod iudicium recepit.
    *4568. Nobil. Petrus de Mokrosank recognovit, quia si aliquas literas aut inseripeiones seu munimenta super bna Schannicze ipse haberet vel aliquis fratrum suorum, mortificat.”. (łac. • pol.)
  50. a b Przemysław Dąbkowski: Wędrówki rodzin szlacheckich. Karta z dziejów szlachty halickiej. Lwów: 1925, s. 14. Cytat: „Z ziemi radomskiej z Mokrosęku przyszli do ziemi halickiej, częściowo i trembowelskiej, ojciec z dwoma synami, Tomaszem i Piotrem, Mokrosęccy. Nie poszczęściło się im jednak w nowej siedzibie. Ojciec i brat starszy Tomasz (1462–1470) zginęli śmiercią gwałtowną z ręki Feliksa z Niżniowa (1470), pozostał tylko syn młodszy Piotr (1470–1479), który też dochodził głowy ojca i brata na drodze polubownej i wreszcie uzyskał głowszczyznę od Pawła Marca z Nizowa”. (pol.)
  51. Adam Boniecki: Herbarz polski: Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. T. IX. Warszawa: Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda Synów, 1906, s. 72. Cytat: „Mikołaj, syn Andrzeja z Jodłówki, ma sprawę 1464 r. w Przemyślu z Piotrem z Mokrosęku.”. (pol.)
  52. a b c Wojciech Marciniak: Szlakiem grodzisk powiatu białobrzeskiego. Przewodnik archeologiczny. Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB, 2018, s. 27, 61. ISBN 978-83-7789-545-0. (pol.)
  53. Helena Polaczkówna: Materiały do heraldyki polskiej. Kraków: Akademia Umiejętności, 1909, s. 28. Cytat: „Sand. de Mocrossank Darzecz Thomas 1411.”. (pol. • łac.)
  54. Franciszek Piekosiński: Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. Władysław Semkowicz (red.). T. II: Rok 1910. Cz. I: Poczet rodów szlachty polskiej wieków średnich. Lwów: Towarzystwo Heraldyczne we Lwowie, 1911, s. 32.
  55. a b c Franciszek Siarczyński: Opis powiatu radomskiego. Warszawa: Tymoteusz Lipiński, 1847, s. 85. Cytat: „MOKROSĘK – d. 15, grunta mierne, w nizinie, bez lasu, łąk mało; do par. Jedlińskiej; od Radomia m. 2, od Przytyka 1/2. Długo była w dziedzictwie Gozdzkich i z niej się pisali; od 1741 r. Potkańskich.”. (pol.)
  56. Sylwester Szefliński: Zarys Historyczny „Obrazu Matki Bożej Pocieszenia Pani i Królowej Ziemi Radomskiej” dla uczczenia XV rocznicy koronacji. Stara Błotnica: maszynopis, 1992, s. 2. Cytat: „Wnosząc z danych o prawie patronatu, fundację kościoła w Błotnicy przeprowadził Doliwa, czy też niewielka grupa możnych Doliwów, posiadająca poza Błotnicą sąsiednie wsie: Kadłub, Ryki, Kiełbów, Gózd, Mokrosęk, Czyżówka, Kobylnik, Siemieradz, przy czym pleban otrzymał wówczas dział ziemi Ossów.”. (pol.)
  57. Herby rycerstwa polskiego. Jerzy Wisłocki (oprac. układu; wybór tekstów), Ryszard Marciniak, Stanisław Potocki (wybór tekstów). T. 9: Doliwa. KórnikWrocław: Biblioteka Kórnicka PAN, Wydawnictwo Ossolineum we Wrocławiu, 1987, s. 132. ISBN 83-04-02231-1. (pol.)
  58. a b c Seweryn Uruski, Adam Amilkar Kosiński, Aleksander Włodarski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. IV. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1907, s. 230. Cytat: „GOJSKI v. GODZKI v. GOZDZKI h DOLIWA (...) Z tej familii, Janusz, dziedzic Mokrosęku, w pow. radomskim 1508 roku (Ks. poborowe). (...) Po Andrzeju z Mokrosęku syn Maciej 1570 roku. (...).”. (pol.)Sprawdź autora:2.
  59. a b Rozsiedlenie Doliwów w XIV i XV w.. W: Stanisław Kozierowski: Studja nad pierwotnem rozsiedleniem rycerstwa wielkopolskiego. T. IX: Ród Doliwów. Poznań: Drukarnia Handlowa, 1923, s. 46. Cytat: „(...) r. 1508 dzierżył Kobylnik i Mkorosęk Janusz Goscki, prawdopodobnie Doliwczyk.”. (pol.)
  60. Władysław Pałucki: Atlas historyczny Polski. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku. Władysław Pałucki (red.). Cz. 1: Mapy, plany. Warszawa: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 1973.
  61. Kazimierz Pacuski: Współpracownicy książąt mazowieckich w ziemi warszawskiej w XIV wieku. W: Początki Warszawy. Spojrzenie po 700 latach. Henryk Rutkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2015, s. 62. ISBN 978-83-7181-921-6.
  62. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
  63. a b Jan Wiśniewski: Dekanat radomski. Radom: 1911, s. 23. Cytat: „Mokrosęk był w zastawnem posiadaniu P. P. Benedyktynek Radomskich, następnie od Gozdzkich nabyty był przez pp. Potkańskich w r. 1741.”. (pol.)
  64. Stanisław Zieliński. Benedyktynki radomskie. „Nowy Tygodnik Radomski”. 7 (15), s. 8, 1991-02-31. Jan Wojszko (red. nacz.). Radom: Petit Sp. z o.o.. ISSN 0867-3039 (pol.). 
  65. a b Franciszek Tadeusz Borowski, Dekret kasacyjny z roku 1819 i jego wykonanie w stosunku do zakonów diecezji sandomierskiej, „Studia Sandomierskie. Teologia – Filozofia – Historia”, Bogdan Stanaszek, tom XVIII (nr 1), Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 2011, s. 152, ISSN 0208-7626, Cytat: „W r. 1803 benedyktynki posiadały 68021 złp kapitałów, od których miały pobierać procent, 27300 złp ulokowanych na wsiach Lesiów i Wólka Lesiowska, 34200 złp na wsi Mokrosęk, ale zamiast pobierania procentu zakonnice użytkowały wioski.” (pol.).
  66. Małgorzata Borkowska: Klasztor benedyktynek radomskich i jego rola w życiu religijnym i kulturalnym Radomia i ziemi radomskiej. W: Historia społeczno-religijna okresu wczesnośredniowiecznego. Zenon Guldon, Stanisław Zieliński (red.). T. II. Radom: Muzeum Wsi Radomskiej, Fundacja Kultury Jana Kochanowskiego, 1996, s. 74, 75, 81, seria: Radom i region radomski w dobie szlacheckiej Rzeczypospolitej. ISBN 83-906770-0-8. Cytat: s. 74: „(…) kilka rezydentek, z których jedna, Krystyna Potkańska, w roku 1745 zapisała klasztorowi wioskę Mokrosęk. Zapis był oczywiście nieważny bez zgody sejmu, gdyż od 1635 roku nie wolno było duchowieństwu przejmować na własność ziemi szlacheckiej; od 1726 roku nie wolno jej było nawet obejmować w zastaw. Niemniej syn testatorki, Aleksander Potkański (późniejszy targowiczanin), widocznie bardzo pilnie potrzebował pieniędzy, gdyż zgodził się dać klasztorowi Mokrosęk w zastaw; nie z powodu zapisu matki jednak, ale za pożyczone od klasztoru po cichu 6000 złotych, na które nie zgodził się dać kwitu. Transakcję podpisano, jakby chodziło o sumę zapisaną przez testatorkę na wiosce; ale właśnie wioski klasztor objąć nie miał prawa, mógł tylko żądać odsetek od legowanej mu sumy. W zasadzie mógł więc Potkański w każdej chwili zabrać wioskę z powrotem, nie zwracając ani grosza; toteż ksieni złożyła w akta grodzkie lubelskie zaprzysiężone zeznanie co do stanu sprawy. Czy to z tej racji, nie mając ochoty na proces, czy przez pamięć matki, Potkański zostawił Mokrosęk w rękach benedyktynek na co najmniej trzydzieści lat.”
    s. 75: „Nadto Potkański zdecydował się w roku 1776 odebrać Mokrosęk z powrotem, zupełnie zresztą uczciwie, spłacając zastaw. Dla klasztoru korzystniej było jednak móc gospodarować na ziemi niż odzyskać pieniądze, toteż poproszono Potkańskiego o zwłokę; jego zgodę przypisuje kronikarka względem „przyjaźni z jegomością panem starostą piotrkowskim, bratem rodzonym jejmości ksieni.”
    s. 81: „Mokrosęk, wieś w parafii Błotnica, w 1775 r. wieś dziedziczna podkomorzego sandomierskiego Antoniego Potkańskiego (zmarłego przed 15 VII 1783 r.) w posesji zastawnej benedyktynek radomskich. Znajdowało się w niej 15 dymów, w tym dwór, folwark i browar. W 1787 r. mieszkało tu 4 Żydów, należących do kahału w Przytyku. Dochód ze wsi w 1789 r. wynosił 863 zł 25 gr. W 1790 r. było tu 14 dymów.”. (pol.)
  67. Zenon Guldon, Stanisław Zieliński: Protokół ofiary dziesiątego i dwudziestego grosza powiatu radomskiego z 1789 roku. W: Historia społeczno-religijna okresu wczesnośredniowiecznego. Zenon Guldon, Stanisław Zieliński (red.). T. II. Radom: Muzeum Wsi Radomskiej, Fundacja Kultury Jana Kochanowskiego, 1996, s. 231, seria: Radom i region radomski w dobie szlacheckiej Rzeczypospolitej. ISBN 83-906770-0-8. Cytat: „Wieś Mokrosęk szlachecka, JW Potkańskich dziedziczna, w posesji zastawnej klasztoru panien benedyktynek ad praesens zostająca, czyni intraty czystej do roku 863/25 – 172/22”. (pol.)
  68. Stanisław Jan Rostworowski: Monografia rodziny Rostworowskich. Lata 1386–2012. Tacy byli i są. T. 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2013, s. 2117–2126. ISBN 978-83-7399-555-0. (pol.)
  69. Franciszek Maksymilian Sobieszczański. Kościół Śto-krzyzki w Warszawie. „Tygodnik Ilustrowany”. T. VIII. Nr 216, 1863-11-14. Warszawa (pol.). [dostęp 2017-05-05]. 
  70. Aleksander Włodarski, Seweryn Uruski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. XV. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1931, s. 264–265. Cytat: „ROSTWOROWSKI h. NAŁĘCZ. (...) Z tej familii: Jacek, elektor 1764 r. z ziemi drohickiej, podczaszy podlaski 1772 r., córka Ludwika Potkańska, podkomorzanka radomska, (...)”. (pol.)
  71. Epitafium Ludwiki Potkańskiej w kościele parafialnym w Odrowążu.
  72. Marek Jerzy Minakowski: Ludwika Rostworowska h. Nałęcz (II) w Genealogii potomków Sejmu Wielkiego (pol.). [dostęp 2017-05-05].
  73. Rys historyczny (pol.). Urząd Gminy w Bliżynie. [dostęp 2017-05-05].
  74. Rys historyczny. „Samorządowy Informator Rady Gminy Bliżyn”. 4, s. 9, 2005-12-10. Bliżyn: Urząd Gminy w Bliżynie (pol.). 
  75. Amelia Bronikowska z Bronikowa h. Osęk, [w:] Wielka genealogia Minakowskiego, Marek Minakowski (pol.).
  76. Józef Potkański h. Brochwicz, [w:] Wielka genealogia Minakowskiego, Marek Minakowski (pol.).
  77. Marianna Pawęska, [w:] Wielka genealogia Minakowskiego, Marek Minakowski (pol.).
  78. Marek Jerzy Minakowski: Aleksander Wielogłowski z Wielogłów (de Welglow) h. Starykoń w Genealogii potomków Sejmu Wielkiego (pol.). [dostęp 2012-04-21].
  79. Nowy kalendarzyk polityczny na rok 1834, Warszawa: J. Netto, s. 324 (pol.).
  80. a b Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815–1915). Materiały do biogramów. Wpisy z bazy danych. Kulecka Alicja (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2019, s. 576, 3452. ISBN 978-83-235-3301-6. Cytat: s. 576: „DOMASZEWSKI KAROL. Dorobek urzędniczy: Kontroler w Kasie Gubernialnej Wydziału Skarbowego Rządu Gubernialnego Radomskiego, 1856. (...) DOMASZEWSKI LEOPOLD. Dorobek urzędniczy: Dozorca składu druków i stempla w Sekcji Ogólnej Wydziału Skarbowego Rządu Gubernialnego Radomskiego, 1857–1866.”
    s. 3452: „ZDRODOWSKI FRANCISZEK. Dorobek urzędniczy: Zatrudniony jako regent powiatu szydłowieckiego w województwie sandomierskim, w Sądach Pokoju Komisji Rządowej Sprawiedliwości, 1834–”. (pol.)
  81. Spis szlachty Królestwa Polskiego, Reprint, Gdańsk: Tower Press, 2000, s. 70, Cytat: „Domaszewski h. JASTRZĘBIEC.
    Antoni Kajetan, syn Piotra (...)” (pol.).
  82. Herby rycerstwa polskiego. Jerzy Wisłocki (oprac. układu; wybór tekstów), Ryszard Marciniak, Stanisław Potocki (wybór tekstów). T. 19: Jastrzębiec. KórnikWrocław: Biblioteka Kórnicka PAN, Wydawnictwo Ossolineum we Wrocławiu, 1987, s. 293. ISBN 83-04-02231-1. (pol.)
  83. Elżbieta Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–18601, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2007, s. 138–139, ISBN 978-83-7181-450-1, Cytat: „Od Jana, który w r. 1700 z braćmi Franciszkiem i Antonim sprzedali odziedziczoną po ojcu Stanisławie wś Dąbrówkę Podłężną (woj. sandomierskie) – wnuki: Anastazy Stanisław (2im) * 01 IV 1784 i Antoni Kajetan (2im) * 16 VI 1775, dz. d. Korzeń, pow. radomski (Przeniesiony z ks. szlach. gub. w-wskiej do ks. szl. gub. sandomierskiej.) oraz Franciszek (s-owie Piotra i Justyny) leg. 1837.” (pol.).
  84. Elżbieta Sęczys, Szlachta guberni augustowskiej, lubelskiej i radomskiej wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861, Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, 2018, s. 89, ISBN 978-83-65681-36-2, Cytat: „Od Jana, który w r. 1700 z braćmi Franciszkiem i Antonim sprzedał odziedziczoną po ojcu Stanisławie wś Dąbrówkę Podłężną (woj. sand.) – wnuki Anastazy Stanisław (2im) i Antoni Kajetan (2im) oraz Franciszek (s-owie Piotra i Justyny [br. danych]) leg. 1837.
    Ad Antoni Kajetan (2im) * 16 VI 1775, dz. d. Korzeń, pow. rad. ∞ Julianna Sikorska. Ich syn Aleksander Hieronim Napoleon (3im) * 5 VI 1809. Zapisani do Ks. Gen. p. 3 i Ks. Szl. Gub. Rad. oddz. Sand. p. 8 po przeniesieniu z Ks. Szl. Gub. W-wskiej.” (pol.).
  85. Lista prawyborców Zjazdu miejskiego w Radomiu, Radom: Drukarnia i Litografia Józefa Grodzickiego i S-ki, 1906, s. 7 (ros. • pol.).
  86. Paweł Paciorek: Postawy polityczne szlachty sandomierskiej w świetle konfederacji z lat 1764 i 1767. W: Z życia politycznego szlachty i ziemiaństwa między Wisłą a Pilicą w XVI–XX w. Studia. Jerzy Gapys, Mariusz Nowak, Jacek Pielas (red.). Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, 2017, s. 150. ISBN 978-83-60777-67-1. (pol.)
  87. Urzędnicy województwa lubelskiego XVI–XVIII wieku. Spisy. Antoni Gąsiorowski (red.), Witold Kłaczewski, Wacław Urban (oprac.). T. IV: Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie). Kórnik: Biblioteka Kórnicka PAN, 1991, s. 67, 78, seria: Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku. Spisy. Zeszyt 4. ISBN 83-85213-03-1. (pol.)
  88. Wiesław Marek Kowalik: Dwory i pałace w południowej części województwa mazowieckiego. Powiat radomski i okolice. Radom: Powiatowy Instytut Kultury, 2021, s. 302–303. ISBN 978-83-962996-0-4. (pol.)
  89. Stefan Rosiński: Jedlińsk – parafia i gmina w prasie dziewiętnastowiecznej. Jedlińsk: SKAUT.PL, 2008, s. 217. ISBN 9788360126542. (pol.)
  90. Stefan Rosiński: Bitwa Jedlińska 11 czerwca 1809 roku. Jedlińsk: SKAUT.PL, 2009, s. 40. ISBN 9788360126801. Cytat: „(...) dwa dywizjony pułku Kotulinskyego, jeden szwadron huzarów szeklerskich i jeden szwadron cesarskich szwoleżerów zostały wysłane na Suków, Kossów, Kobylnik, Mokrosęk jako ubezpieczenie lewego skrzydła”. (pol.)
  91. Bronisław Pawłowski: Historja wojny polsko-austrjackiej 1809 roku. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1935, s. 376. Cytat: „Ponadto dwa dywizjony pułku Kottulinskyego, jeden szwadron huzarów szeklerskich i jeden szwadron cesarskich szwoleżerów zostały wysłane na Suków, Kaszów, Kobylnik, Mokrosęk jako ubezpieczenie lewego skrzydła.”. (pol.)
  92. Jan Boniecki. Z dziejów powiatu radomskiego do roku 1918. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego”. T. XIII: Powiat radomski (zeszyt 1–2), s. 80, 82, 1976. Jan Boniecki, Stanisław Ośka, Stefan Witkowski (red.). Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe (pol.). 
  93. Obwód Radom. W: Wojciech Borzobohaty: „Jodła” – Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK 1939–1945. Wyd. II poprawione i rozszerzone. Cz. 2: Działalność w obwodach. Warszawa: Instytut Wydawniczy „PAX”, 1988, s. 125. ISBN 83-211-0901-2. (pol.)
  94. Jan Mikluski. Wspomnienia żołnierza i partyzanta. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego”. T. XXXIV: Lata wojny i okpuacji (1939–1945) (zeszyt 3–4), s. 112, 119, 120, 1999. Sebastian Piątkowski (red. zeszytu). Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe. ISSN 01-37-5156 (pol.). 
  95. Krzysztof Busse: Trzech do tysiąca. Likwidacja grupy Aleksandra Młyńskiego "Drągala" przez aparat bezpieczeństwa. W: Społeczeństwo a władza między Wisłą a Pilicą w latach 1945–1989. Sebastian Piątkowski, Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki (red.). T. 42. Lublin: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2012, s. 72, seria: Konferencje IPN. ISBN 978-83-7629-386-8. (pol.)
  96. Krzysztof Busse: Dopaść "Drągala". Likwidacja grupy Aleksandra Młyńskiego w świetle dokumentów aparatu bezpieczeństwa. Lublin – Radom: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Oddział w Lublinie, 2012, s. 37, 137, 148, 156, 180. ISBN 978-83-7629-414-8. (pol.)
  97. Marek Wierzbicki: Solidarność. Ziemia Radomska w dokumentach 1980–1989. Lublin: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Oddział w Lublinie, 2010, s. 105. ISBN 978-83-7629-189-5. (pol.)
  98. Edward Szczech. Organizacja Szkolnictwa Powszechnego i komasacja szkół w powiecie radomskim. „Nasze Drogi”. 2, s. 49, 1928. Radom (pol.). 
  99. Dokumenty szkolne: księgi i katalogi ocen z lat 1916–1943. Archiwum Państwowe w Radomiu. [dostęp 2012-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-28)].
  100. Kronika zamiejscowa. „Ziemia Radomska”. Rok 7. Nr 49, 1934-03-01. Radom (pol.). Cytat: „W dniu 18 lutego br. na terenie gm. Błotnica obchodzono niezwykłą i bardzo miłą uroczystość poświęcenia świetlic w następujących miejscowościach: Żdżary, Gózd, Błotnica, Mokrosęk i Gutów. W każdej z wymienionych miejscowości licznie były reprezentowane organizacje, które obecnie znajdują wspólną siedzibę w świetlicy, a więc oddziały Związku Strzeleckiego, Straży Pożarnej i inne. Oprócz miejscowych przedstawicieli Samorządu Gminnego, Komisji Społeczno-Oświatowej, Zarządu i Komend Organizacyji na uroczystość tą przybyli z Radomia: Obwodowy Kmdt PW. i WF. p. kapt. Jakubiec, Zarząd Powiatowy ZS. w zastępstwie p. płk. Jażdżyńskiego reprezentował ob. Zachowski, Komendę Powiatową ZS. reprezentowali: Kmdt Powiatowy ZS. ob. por. Antosz i ref. Wych. Obyw. ob. A. Drachal.”. 
  101. Kronika – Z Błotnicy, „Głos Wsi”, Stanisław Gawroński, rok II (nr 15), Radom, 15 kwietnia 1934, s. 10, Cytat: „Dzięki usilnym zabiegom i wytężonej pracy Gminnego Komitetu Społeczno-Oświatowego i Gminnego Zarządu 2 komp. Związku Strzeleckiego, otwarto na terenie naszej gminy 5 świetlic w lokalach wynajętych w następujących wsiach: Błotnica, Gózd, Żdżary, Mokrosęk i Gutów.
    Świetlice zostały zaopatrzone w stoły, ławy, szafy, godła Państwowe, portrety Pana Prezydenta R.P. i Marszałka J. Piłsudskiego, plakaty oznak strzeleckich i wojsk polskich, oraz w gry i zabawy towarzyskie.
    Świetlica w Błotnicy posiada nawet radjo trzy-lampowe z głośnikiem, a rozmawiając z Przewodniczącą Gmin. Kom. Społ. Ośw. p. K. Żabicką i Prezesem Gminnego Zarządu Z. S. ob. Stanisławem Pietrzykiem na temat świetlic, dowiedziałem się, że w dalszym ciągu starają się o fundusze na kupno radioodbiorników dla pozostałych świetlic. Każda świetlica otrzymuje następujące pisma: Polska Niepodległa, Strzelec, Przewodnik Gospodarski i Głos Wsi.
    Poświęcenie odbyło się dnia 18.II. b.r. Na terenie parafii Błotnica, poświęcenia dokonał ks. wikarjusz Wł. Włodarski, a na terenie parafii Jankowice ks. proboszcz Wysocki.
    (…) Od czasu poświęcenia świetlic prowadzi się w nich 3 razy w tygodniu planową pracę wychowania obywat. i państwowego przez nauczycielstwo pełniące stanowisko referentów oświatowych przy Z. S., a przez komendantów oddziałów Z. S., Naczelników Ochotn. Straży Poż. i prezesów Kołek Rolniczych, pogłębiają wiedzę potrzebną do realizacji celów.” (pol.).
  102. Stanisław Ośko. Oświata i szkolnictwo w powiecie radomskim w latach 1945–1970. „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego”. T. XIII: Powiat radomski (zeszyt 1–2), s. 333, 1976. Jan Boniecki, Stanisław Ośka, Stefan Witkowski (red.). Radom: Radomskie Towarzystwo naukowe (pol.). 
  103. Budowa domu kultury w Mokrosęku (pol.). Urząd Gminy w Jedlińsku, 2012-09-21. [dostęp 2017-05-05].
  104. Otwarcie Centrum Kultury. „Tygodnik OKO”. 217/26, s. 4, 2013-07-18. Kozienice: Firma Kordas E. Kordas. ISSN 1642-7580 (pol.). [dostęp 2017-05-05]. 
  105. a b Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Jedlińsk na lata 2010–2014 (załącznik do uchwały Nr II/12/2010 Rady Gminy Jedlińsk z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Jedlińsk na lata 2010–2014) (pol.). Dz. Urz. Woj. Mazowieckiego z 2011 r.. Nr 86, poz. 2781 [dostęp 2017-05-05].
  106. Bożena Cieślak: Perły i perełki architektury gminy Jedlińsk. Jedlińsk: Publiczna Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Jedlińsku, 2010, s. 69–71. (pol.)
  107. a b Te skrzypce pamiętają czasy Chopina [CD], [w:] Folk Music Collection vol. 6, Instytut Sztuki PAN, Muzeum Etnograficzne w Warszawie, 2009.
  108. Remigiusz Matyjas, Tradycja Mazowsza. Powiat białobrzeski. Przewodnik subiektywny, Warszawa: Mazowiecki Instytut Kultury, 2015, s. 42, ISBN 978-83-63427-02-3 [dostęp 2020-01-11], Cytat: „Trudno byłoby zliczyć wszystkich skrzypków grających kiedyś na ziemi białobrzeskiej. Najlepszym, którzy – jak wierzono – mieli w sobie diabła, skrzypce grały same. Takim muzykantem był Piotr Pająk z Mokrosęku k. Jedlińska.” (pol. • ang.).
  109. Rozkład Składki transportowej Rekruckiej, szczegółowo na Miasta i gminy Powiatu Radomskiego na rok 1849 sporządzony. „Dodatek do Dziennika Gubernialnego”. Nr 22, 1849-05-02(14). Radom (pol.). 
  110. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. II. Warszawa: 1881, s. 887. Cytat: „Gryzów, kol., pow. radomski, gm. Błotnica, par. Jankowice. Ma 5 dm., 7 mk., 93 mr. obszaru”. (pol.)
  111. Sebastian Piątkowski: Lata Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego (1809–1866). W: Sebastian Piątkowski: Powiat radomski. Od średniowiecza do współczesności. Sebastian Piątkowski (red.). Radom: Instytut Technologii Eksploatacji, 2009, s. 66. ISBN 978-83-88100-65-9. (pol.)
  112. Ortsverzeichnis des Distrikts Radom. Radom: Generalgouvernement der Chef des Distriks Radom, 1940, s. 108. (niem.)
  113. Amtliches Gemeinde-und Dorfverzaichnis fur das Generalgouvernement auf Grund der Summarischen Bevolkerungsbestandsaufnahme am 1. marz 1943. Herausgegeben vom Statistischen Amt des Generalgouvernements. Kraków: Burgverlag G. m. b. H., 1943, s. 60. (niem.)
  114. a b c Program Ochrony Środowiska Gminy Jedlińsk na lata 2004–2007 z perspektywą do roku 2012 (Załącznik nr 1 do uchwały Nr XXIII/40/2004 Rady Gminy Jedlińsk z dnia 28 grudnia 2004 r. w sprawie uchwalenia Programu Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Gminy Jedlińsk) (pol.). [dostęp 2017-05-05].
  115. a b c d e f Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny.
  116. Wieś Mokrosęk w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-02-11] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  117. Uchwała Nr XV/29/2012 Rady Gminy Jedlińsk z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie podziału Gminy Jedlińsk na okręgi wyborcze (pol.). Dz. Urz. Woj. Mazowieckiego z 2012 r.. poz. 5877 [dostęp 2017-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-28)].
  118. a b Statystyka ludności na dzień 06-10-2017, Urząd Gminy w Jedlińsku.
  119. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  120. a b Izydor Zinberg: Skorowidz Królestwa Polskiego, czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego i opatrzony mapą Królestwa Polskiego. Warszawa: Drukarnia I.J. Ałapina, 1877, s. 397. (pol.)
  121. Katarzyna Madejska: By żyć w Polsce. Chłopi ziemi radomskiej w walce, obronie i budowie Niepodległej. Radom: Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu, 2018, s. 65. ISBN 978-83-61322-30-6. (pol.)
  122. Rozporządzenie III Wojewody Kieleckiego z dnia 4 listopada 1933 r. o podziale obszaru gmin wiejskich w powiatach: częstochowskich, koneckim, kozienickim, miechowskim, opoczyńskim, radomskim i zawierciańskim, w województwie kieleckie, na gromady, Kielecki Dziennik Wojewódzki z 1933 r., Nr 29, poz. 184, Urząd Wojewódzki w Kielcach.
  123. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1952, s. 126. (pol.)
  124. Uchwała Nr 13i/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu radomskiego, Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z 1954 r., Nr 15, poz. 104, Prezydium Wojewódziej Rady Narodowej w Kielcach.
  125. Uchwała Nr 14/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 28 sierpnia 1959 r. o zniesieniu, połączeniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (w brzmieniu uchwały Nr 27/59 z dnia 17 listopada 1959 r.), Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z 1959 r., Nr 13, Poz. 97, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach.
  126. Uchwała Nr XVII/79/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 8 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie kieleckim, Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z 1972 r., Nr 26, poz. 173.
  127. Załącznik do Uchwały Nr 110/10 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 5 lipca 2010 r.
  128. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2011 r. nr 21, poz. 113 z późn. zm.).
  129. OBWIESZCZENIE Wójta Gminy Jedlińsk z dnia 23 września 2015 r. o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat radomski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu radomskiego, Polska
Szlak rowerowy czerwony.svg
Czerwony szlak rowerowy
Jastrzębiec herb.svg
Autor:
Tadeusz Gajl – projekt graficzny – Herb Jastrzebiec.jpg
Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb Jastrzębiec
Świetlica w Mokrosęku.jpg
Autor: KEdE52, Licencja: CC0
Świetlica w Mokrosęku - placówka Gminnego Centrum Kultury i Kultury Fizycznej w Jedlińsku
Jedlińsk (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Jedlińsk, Polska
Boisko piłkarskie w Mokrosęku.jpg
Autor: KEdE52, Licencja: CC0
Boisko piłkarskie w Mokrosęku
POL COA Nałęcz.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez Avalokitesvara ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Nałęcz
Kapliczka w Mokrosęku.jpg
Autor: KEdE52, Licencja: CC0
Murowana kapliczka przydrożna w Mokrosęku
School in Mokrosęk.jpg
Autor: KEdE52, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie grupowe uczniów nieistniejącej obecnie Publicznej Szkoły Podstawowej w Mokrosęku wykonane przed budynkiem szkoły.
Świetlica - Mokrosęk.jpg
Autor: KEdE52, Licencja: CC0
Świetlica w Mokrosęku - placówka Gminnego Centrum Kultury i Kultury Fizycznej w Jedlińsku
POL COA Brochwicz.svg
Autor: Poznaniak, tarcza, labry, hełm Bastian, pióra WarX, Licencja: CC BY-SA 2.5
Herb Brochwicz
SUW Mokrosęk.jpg
Autor: KEdE52, Licencja: CC0
Stacja Uzdatniania Wody w Mokrosęku
School in Mokrosęk in 1930s.jpg
Autor: KEdE52, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie grupowe uczniów nieistniejącej obecnie Szkoły Powszechnej w Mokrosęku wykonane przed budynkiem szkoły.
POL COA Doliwa.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 2.5
Herb Doliwa