Mokrsko Górne
| Artykuł | 50°41′23″N 20°26′7″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°41'23"N, 20°26'7"E |
| - błąd | 39 m |
| Odległość | 0 m |
| wieś | |
 Ruiny zamku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) | 182[1] |
| Strefa numeracyjna | 41 |
| Kod pocztowy | 28-305[2] |
| Tablice rejestracyjne | TJE |
| SIMC | 0270509[3] |
Położenie na mapie gminy Sobków _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Sobków") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu jędrzejowskiego  | |
 50°41′23″N 20°26′07″E/50,689722 20,435278 | |
Mokrsko Górne – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sobków[3][4], na prawym brzegu Nidy.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Historia
W XV w. wraz z sąsiednim Mokrskiem Dolnym wieś była własnością kanonika krakowskiego Dziewisza. W XVI w. wojewoda krakowski Piotr Kmita wzniósł tu lub przerobił dawniejszy zamek w stylu rezydencji włoskiej.
Według spisu z 1827 r. Mokrsko Górne miało 22 domy i 116 mieszkańców[5].
Zabytki
- Ruiny późnogotyckiego zamku wzniesionego w latach 1519–1526 przez marszałka wielkiego koronnego Piotra Kmitę. Jednak w źródle z 1428 r. wspomniano o superiori castro in silva iacente dicto wulgariter[6], a więc już wcześniej, tj. w czasach Andrzeja Mokrskiego, musiała tu istnieć siedziba obronna. Zamek Mokrsko był rozbudowywany pod koniec XVI i w XVII wieku. W XVIII w. popadł w ruinę. Zbudowany był na planie zbliżonym do prostokąta. W jego zachodniej części znajdował się budynek mieszkalny o czterech kondygnacjach oraz 300 m² powierzchni. Na najwyższej kondygnacji znajdowały się prawdopodobnie sale reprezentacyjne. W południowej części zamku ulokowana była wieża bramna. Dziedziniec otoczony był murem obronnym z gankiem straży ze strzelnicami i miał powierzchnię ok. 750 m². Zamek otoczony był fosą. Ruiny zamku wraz z otaczającym je terenem zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.157/1-2 z 4.06.1947 i z 8.05.1971)[7].
Przypisy
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 6-7 [dostęp 2022-03-02]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 793 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-19].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Mokrsko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 634.
- ↑ W akcie erekcji 11 maja 1428 r. przez Zbigniewa Oleśnickiego ołtarza Najświętszej Marii Panny w katedrze na Wawelu, fundacji Dziwisza z Pacanowa, prepozyta skalbmierskiego. Por. Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, cz. II, Lata 1416–1450, wyd. S. Kuraś, Lublin 1973 (Materiały do dziejów Kościoła w Polsce, t. 4), ss. 134 i 135
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 11 [dostęp 2015-10-20].
Bibliografia
- Bohdan Guerquin, Zamki w Polsce, Krzysztof Racinowski (ilust.), Warszawa: „Arkady”, 1984, ISBN 83-213-3239-0, OCLC 835911338.
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880, Tom VI, s. 634
- Adam Miłobędzki, Zamek w Mokrsku Górnym i niektóre problemy małopolskiej architektury XV i XVI w., Biuletyn Historii Sztuki, t. 21, 1959, nr 1, ss. 30–51
Media użyte na tej stronie
Poland adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 51.4 N
- S: 50.1N
- W: 19.6 E
- E: 22 E
Jędrzejów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Jędrzejów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Jędrzejów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.88 N
- S: 50.43 N
- W: 19.77 E
- E: 20.60 E
MokrskoG castle 20070421 1152.jpg
Autor: Jakub Hałun, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ruiny zamku w Mokrsku Górnym
Autor: Jakub Hałun, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ruiny zamku w Mokrsku Górnym